اگر می خواهید سلامت باشید؛ لطفا شاد باشید و بخندید!/ آیا میدانید؛ لذت و شادی چند نوع است؟
به گزارش گروه فضای مجازی ، بسیاری از ما فکر میکنیم شاد بودن به هر روشی ما را خوشبختتر و سلامتی روحی و جسمی ما را تضمین میکند. این در حالی است که دانشمندان کشف کردهاند نوع شادمانی میتواند تامینکننده تاثیرات مثبت یا منفی آن باشد. نتیجه این تحقیقات از اثر مثبت شادمانیهای اجتماعی پرده برداشته است.
بر اساس تحقیقات و مطالعههایی که در نشریه آکادمی علوم ایالات متحده منتشر شده است، در واقع شادیای که شما از ارضای خود و لذت سریع دریافت میکنید (مانند خوردن یک غذای خوشمزه که دوستش دارید، یا خریدن یک جفت کفش مورد علاقهتان) تاثیراتی فیزیکی روی ژنهای شما میگذارد اما این تاثیرات مشابه آن چیزی است که احساساتی مانند افسردگی و استرس روی آنها میگذارد.
تفاوت در آثار شادی
باربارا فردریکسون، مدیر تحقیقات در این باره توضیح میدهد: من روی تاثیرات فیزیکی و روانی احساسهای مثبت دوستان مطالعه کردم و هماهنگی الگوی نتایج با این مطالعه، من را کاملا شگفتزده کرد.
فردریکسون استاد روانشناسی و محقق اصلی این تحقیق در دانشگاه کارولینای شمالی است. او میگوید: ما دریافتهایم احساسات مثبت ما را در سطح سلولی تحت تاثیر قرار میدهد اما نتایج آزمایش و تحقیقات به ما نشان داد تفاوتی واقعی در نوع شادیای که ما احساس میکنیم و تبعات بلندمدت آن وجود دارد.
کارشناسان لذت و شادی را به دو نوع مختلف تقسیم میکنند؛ شادی هدونیک و شادی یودیومانیک.
این دو واژه در توصیف شادی به وجود آمده و از دو منبع متفاوت به کار میرود. شادی هدونیک از پیروی و تکرار تجربههایی به دست میآید که شخص به واسطه آنها لذت را کسب کرده است. مانند تجارب مثبت بسیاری که از خوردن مواد غذایی عالی یا بو کردن گلهای زیبا به دست میآید. این دست از شادیها به واسطه برآورده شدن تمایلات فردی بروز پیدا میکند. شادی یودیومانیک نوعی از شادی است که از مصرف چیزی به دست نمیآید، بلکه از یک تلاش مداوم در راستای به دست آوردن نتیجهای بزرگتر و مهمتر به دست میآید؛ یعنی همان شادیای که در جهت تلاش برای معنا دادن به زندگی به دست میآوریم، مانند فعالیتهای اجتماعی و کارهای خیری که برای بهتر شدن زندگی خود یا دیگران انجام میدهیم. در مطالعات فوق دانشمندان در علوم مختلف تلاش کردهاند، تاثیرات رفتارهای اجتماعی را روی سلامت روانی و فیزیکی افراد ارزیابی کنند.
محققان این پژوهش علمی میگویند نکته جالب، تاثیر احساسات برآمده از فعالیتهای اجتماعی روی ژنها و سلولهاست که مثلا میتوان تاثیر تخریبی استرس، افسردگی و غم را به شکل پایین آمدن سطح التهاب ژنها و ناتوان شدن سلولهای سفید دید.
پایین آمدن سطح التهاب ژنها پاسخ به عکسالعمل ضد ویروسی آنها را کاهش میدهد و میتواند باعث خستگی شود. همچنین این تغییرات در ژنها خطر ابتلای فرد به سرطان، بیماری قلبی و آلزایمر را افزایش میدهد و میتواند به بافتهای مختلف به واسطه ملتهب شدن سلولهای سفید آسیب برساند.
شادی جمعی و متعالی شما را مقاومتر میکند
نکته جالب در این پژوهشها عملکرد منفی شادیهای زودگذر بر ژنها بوده است. دانشمندان در این تحقیق دریافتند که عادت به شاد بودن به واسطه رسیدن به اهداف فردی و کوچک به اندازه تاثیر مخرب افسردگی روی ژنها تاثیر دارد. در واقع افرادی که برای اهدافی بزرگتر در جامعه و به صورت جمعی تلاش میکنند و به دنبال شادیهای بزرگتری هستند، سطح پایینتری از التهاب و سطح بالایی از مقاومت علیه ویروسها را نشان میدادند. در واقع نوعی از شادی که از تلاش برای فعالیتهای اجتماعی، خوب بودن در جمع و داشتن اهداف متعالی میآید، تاثیر ژنتیکی بسیار مثبتتری دارد. از این روست که فردریکسون، سرپرست تحقیقات میگوید باید بدانید که امروز چه احساسی داشته باشید؛ آن هم در چه سطح و وسعتی در سطح سلولهای شما و سلامتیتان موثر خواهد بود. اما چرا کسانی که به دنبال شادی در جمع و ایجاد شادمانی و خرسندی در جامعه هستند، زندگی بهتر و جسمی سالم دارند؟
نظریه پژوهشگران این است که احتمالا کسانی که تلاش خودخواهانه دارند، یعنی فقط به فکر شاد کردن خودشان هستند، با کوچکترین اتفاقی و به راحتی تمام منابع کسب لذت و شادی خود را از دست میدهند. از این رو دائما در تلاش برای تهیه شادیهای کوتاهمدت خود هستند، اما افرادی که برای نوعدوستی تلاش میکنند و در همکاری و همیاری دیگری و در کنار افراد دیگر شادی خود را جستوجو میکنند، میدانند آن چه برایش تلاش کردهاند، به راحتی از بین نمیرود و نتیجه تلاششان را در وسعتی بزرگتر میبینند. با داشتن شادیهای متعالی شما حتی اگر آسیب ببینید، بیمار شوید، یا عزیزی را از دست بدهید و رنج بکشید، جامعهای که برایش سخت کار کردهاید، از طریق قدردانی به شما کمک خواهد کرد.
منبع: هفتهنامه جامعه پویا
