بیانیه وزارت علوم در خصوص چارچوب اقدام آموزش۲۰۳۰

به گزارش گروه جامعه به نقل از وزارت علوم، در پی انتشار مطالب متعدد ارائه شده توسط افراد، رسانه ها، اطلاعیه‌ها و ... درخصوص چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به منظور تنویر افکارعمومی و شفاف سازی موضوع و روند پیگیری‌ها و اقدامات مربوط به چارچوب عمل آموزش ۲۰۳۰، از هدف چهارم توسعه پایدار، مواردی را به اختصار اعلام می‌کند که به شرح زیر است:

پیش نویس اولیه «چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» در اجلاس مجمع جهانی آموزش که از تاریخ ۱۹ الی ۲۲ می ۲۰۱۵ در اینچئون کره جنوبی برگزار شد، ارائه شد.

در این اجلاس وزیر وقت آموزش و پرورش، در راس هیاتی شامل نمایندگان دستگاه‌های مختلف از جمله کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی و وزارت امور خارجه شرکت داشتند.

با توجه به برخی ملاحظات و حساسیت‌های مهم موجود در سند، هیات شرکت کننده از سوی کشورمان «تحفظ رسمی» جمهوری اسلامی ایران نسبت به کل سند را در جلسه ارائه کرده و این تحفظ در صحن اجلاس مذکور قرائت شد.

متعاقب اجلاس اینچئون، «چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» برای تصویب نهایی به اجلاس مقامات عالی رتبه آموزش جهان در حاشیه سی و هشتمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو ارائه شد.

این اجلاس از روز ۱۳ الی ۱۵ آبان ۱۳۹۴ با حضور بیش از ۹۰ وزیر آموزش و سایر مقامات عالی رتبه کشور‌ها در مقر یونسکو پاریس برگزار شد. در این نشست دستور کار آموزش ۲۰۳۰ شامل «اهداف ناتمام آموزش برای همه» و «مقابله با چالش‌های جدید در چارچوب گسترده‌تر توسعه بعد از ۲۰۱۵» مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و «چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» به تصویب اجلاس رسید.

در اجلاس مزبور هیچ یک از کشورهای عضو یونسکو با سند فوق مخالفت نکردند و تن‌ها وزیر وقت آموزش و پرورش کشورمان طی سخنانی بر ملاحظات جمهوری اسلامی ایران در این سند تاکید و بار دیگر متن تحفظ رسمی کشورمان در اجلاس اینچئون با این مضمون که «جمهوری اسلامی ایران خود را متعهد به بخش هایی از «چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» که به هر شکلی در تعارض با مقررات و اولویت‌های ملی، باورهای دینی و ارزش‌های فرهنگی جامعه ایرانی تفسیر و تعبیر شوند، نمی‌داند را عیناً قرائت و درخواست کرد این تحفظ در اسناد مربوطه اجلاس درج شود. متعاقباً، نماینده کشورمان در یونسکو، مراتب را به طور رسمی و مکتوب به دبیرخانه اجلاس و دبیرخانه یونسکو ارسال کرد.

هیات وزیران در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۳۹۵ طبق مصوبه ۷۶۴۰۳ اقدام به تشکیل کارگروه ملی آموزش ۲۰۳۰ با هدف تهیه «برنامه اجرایی و نظارتی» تحقق آموزش ۲۰۳۰ کرد.

براساس بند ۲ مصوبه هیات وزیران، کارگروه مزبور این وظیفه را می‌بایست همسو با اهداف «برنامه‌های توسعه کشور»، «اسناد راهبری توسعه»، «نقشه جامع علمی کشور» و «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» انجام دهد.

هدف هیات وزیران از تشکیل این کارگروه آن بوده تا منطبق با تحفظ رسمی و مکتوب جمهوری اسلامی ایران، از امتیازات موجود در سند «چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» همسو با اسناد بالادستی در کشور استفاده کنند.

کمیسیون ملی یونسکو، نیز با همکاری متخصصان ارشد آموزش در کشور، اقدام به تدوین «چارچوب اقدام ملی آموزش ۲۰۳۰» مبتنی بر اسناد بالادستی و منطبق با معیار‌ها و ارزش‌های شریعت اسلامی نمود که در حقیقت تفسیری ملی از «چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» به شمار می‌رود که به عنوان ویرایش اول برای اظهار نظر مراجع و متخصصان و دستگاه‌های مرتبط اعلام شد.

هدف اصلی از تدوین چارچوب ملی، انطباق چارچوب بین المللی با اهداف ملی و نظام ارزشی جمهوری اسلامی بوده است.

«چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» صرفاً یک بیانیه است و در زمره پیمان‌نامه‌ها نمی‌گنجد و الزام‌آور نیست و کشور‌ها مطابق با ساختار ملی خود می‌توانند آن را اجرا کنند. ضمناً این بیانیه توسط هیچ کشوری امضا نشده است.

علی‌رغم الزام آور نبودن سند «چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰»، جمهوری اسلامی ایران باز هم نسبت به آن اعلام تحفظ رسمی و مکتوب کرده و دامنه شمول مفاد پذیرفته شده را محدود و مشروط کرده است.

متن اعلام تحفظ رسمی و مکتوب جمهوری اسلامی ایران توسط نمایندگی دائم کشورمان نزد یونسکو رسماً طی یادداشتی به دبیرخانه آن سازمان ارسال شده است.

برنامه «چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» دارای یک مقدمه، سه بخش اصلی و دو ضمیمه است. در بخش اول، نگرش، منطق و اصول آموزش ۲۰۳۰، در بخش دوم هدف اصلی، رویکردهای راهبردی، اهداف وشاخص‌ها و در فصل سوم، روش‌های اجرا مورد بحث قرار گرفته است.

ضمیمه اول این چارچوب به ارائه شاخص‌های جهانی پیشنهادی پرداخته و در ضمیمه دوم، چارچوب پیشنهادی شاخص‌های موضوعی ارائه شده است. طبق چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰، هدف اصلی این سند «تضمین آموزش با کیفیت، فراگیر و برابر، و ترویج فرصت‌های یادگیری مادام العمر برای همه» است.

برنامه «چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» حاوی اهداف و رویکرد هایی است که بسیاری از آن‌ها قابل پذیرش برای کشورمان بوده و حتی برخی از آن‌ها پیش از این در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی آمده بودند. آنچه منجر به ارائه تحفظ رسمی و مکتوب کشورمان درخصوص سند مزبور شد، مسائل و موضوعاتی است که تاویل و تفسیر آن‌ها می‌تواند در تعارض با باورهای دینی و مسائل فرهنگی کشور قرار گیرد.

«چارچوب اقدام آموزش ۲۰۳۰» در امتداد برنامه «آموزش برای همه» قرار دارد که سابقه آن به سال ۱۹۹۰ باز می‌گردد. برنامه «آموزش برای همه» طی سال‌های ۱۹۹۰ الی ۲۰۱۵ در جمهوری اسلامی ایران اجرا شد و کشور ما به دلیل دستاوردهای موفقی که در ارتباط با برخی از شاخص‌های آن داشت، مورد تقدیر جهانیان قرار گرفت.

چارچوب اقدام ملی بعد از اعمال اظهار نظر‌ها و اصلاحات به عنوان نسخه ویراست دوم در اختیار مراجع و دستگاه‌ها قرار داده شده تا با توجه به اسناد بالادستی، نظر نهایی را اعلام کنند.