کاروانسرای دیر گچین

کاروانسرای دیرگچین در دل پارک ملی کویر بر سر راه قدیمی ورامین به قم قرار دارد. این کاروانسرا در متون تاریخی به نام های “دژ کردشیر”، “دیرالجص” ، “قصرالجص” ،” قصرگچ” ، “قلعه دیر” و “قلعه دیر کاج” خوانده شده است. وسعت محوطه كاروانسراى دیر گچین به 12 هزار متر مربع مى‌رسد كه بناى كاروانسرا با وسعتى حدود 8 هزار متر مربع در میان آن احداث شده است و داراى 43 حجره، ایوان شاه نشین، حیاط خلوت و 8 شترخانه، داراى منظر شاهى و 2 مغازه براى نگهدارى كالا، حمام و مسجد است. پی بنا در دوره ساسانی گذاشته شده اما ساختمان، در دوره صفوی کامل گشته است. با توجه به قدمت، وسعت و اهمیت کاروانسرای دیر گچین در بیشتر منابع و متون به عنوان مادر کاروانسراهای ایران از آن نام برده شده است.