تاثیر درآمدهای نفتی در صنعت نفت مشخص نیست

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، ایران در اجلاس اخیر اوپک توانست سیاست‌های خود را بر کرسی بنشاند و میزان تولید نفت خود را تا میزان مد نظر افزایش دهد، این افزایش میزان تولید نفت خام ایران در اوپک افزایش میزان صادرات و درآمدهای نفتی ایران را به همراه دارد اما نکته قابل توجه آن است که آیا تنها افزایش میزان تولید و صادرات نفت خام برای ایران نقطه کافی و نهایی محسوب می‌شود؟

برای آنکه ایران بتواند در کنار صادرات نفت خام به صادرات فرآورده‌های نفتی بپردازد نیاز به پالایشگاه و پتروشیمی‌های به روز دارد که در چند وقت اخیر پالایشگاه جدیدی در ایران آغاز به کار نکرده و تمام امید به پالایشگاه ستاره خلیج فارس است که بر طبق آمار اگر در انتهای سالجاری فاز اول این پالایشگاه به بهره برداری نرسد، باید روزانه 10 تا 12 میلیون لیتر بنزین به کشور وارد کرد.

در کنار آن در حال حاضر صنعت پتروشیمی ایران تنها به تولید مواد اولیه یا به اصطلاح خوراک بالادستی پتروشیمی می‌پردازند و در راستای تکمیل زنجیره فرآیند تولید صنعت پتروشیمی اقدام موثر و کارایی رخ نداده است.

با تکمیل چرخه تولید پتروشیمی در کشور، ایران از خام فروشی تا حدودی فاصله خواهد گرفت و ارزش افزوده مناسبی را عاید کشور خواهد کرد و از سوی دیگر نیاز به محصولات پتروشیمی وارداتی تا حدودی کاهش خواهد یافت.

این مطالب در حالی مطرح می‌شود که ایران در دوره خاصی درآمدهای نفتی بسیاری را از آن خود کرد اما تا به امروز این درآمدهای نفتی در اقتصاد و حوزه نفت کشور خودنمایی نکرده است.

البته نباید فراموش کرد که در سال‌های اخیر پتروشیمی‌های کشور خصوصی شده و برخی از بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری و ارتقا زیرساخت‌های موجود نپرداخته و تنها به فکر توزیع سود در بین سهام داران خود هستند.

در این رابطه مرتضی بهروزی‌فر، کارشناس حوزه نفت به میزان، گفت: در حال حاضر با توجه به امکانات کشور، صادرات نفت خام برای ایران مقرون به صرفه است و حجم مشتریان نفت خام ایران بیشتر از دیگر فرآورده‌های نفتی است.

وی تصریح کرد: برای آنکه کشور بتواند از خام فروشی فاصله بگیرد باید سرمایه گذاری قابل توجهی در زمینه پتروشیمی صورت گیرد.

این کارشناس حوزه نفت، در رابطه با صادرات بنزین، یادآور شد: به نظر می‌رسد صادرات بنزین آنچنان برای کشور همراه با درآمد نباشد و این در حالی است که ارزش افزوده بنزین بیشتر از نفت خام است.

بهروزی‌فر بیان کرد: در حال حاضر تنها گاز طبیعی به مواد خام مورد نیاز پتروشیمی تبدیل می‌شود و باید زنجیره تولید صنعت پتروشیمی تکمیل شود و این در حالی است که حلقه زنجیره تولید در سطح پایین صنعت پتروشیمی تکمیل نشده و باید درآمدهای نفتی در صنعت پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه درآمدهای نفتی به درستی هزینه نشده است، افزود: در سال‌های نه چندان دور، درآمدهای نفتی ایران بسیار مناسب بود اما در اقتصاد و حوزه نفت تاثیر خاصی نداشته است.