انحراف از جاده مطبوعات!

به گزارش گروه فضای مجازی ، حسام الدین برومند در سرمقاله امروز روزنامه حمایت نوشت: این روزها به مناسبت برپایی نمایشگاه مطبوعات تا حدودی فضای رسانه ای کشور به این موضوع می پردازد و از همین روی، رسانه ها اعم از خبرگزاری ها، سایتهای خبری ، نشریات و روزنامه ها تلاش می کنند بیشتر از گذشته خود را در معرض دیده شدن قرار بدهند و محصولات‌شان را به مخاطبان عرضه نمایند. 

موضوع این یادداشت به "نمایشگاه مطبوعات" اختصاص ندارد ؛ بلکه  می کوشد تا به بهانه این رخداد بزرگ فرهنگی، یكی از آسیب های جدی در عرصه رسانه و مطبوعات كه دامنگیر بعضی از رسانه ها شده است را واکاوی کند. بدون صغری و کبری چیدن و به حاشیه رفتن باید گفت این آسیب و معضل جدی،نگاه کاسبکارانه و تاجرمدارانه به موضوع رسانه و خبر است و اینجاست که مطبوعات و رسانه ها از رسالت مطبوعاتی و رسانه ای خود فاصله می‌گیرند و از خط آگاهی بخشی و تقویت نظام فکری جامعه منحرف می‌شوند. زوایای این انحراف را می توان در سه پرده ذیل به تصویر کشاند:

1-مساله اول این است که برخی رسانه ها چون می خواهند با نگاه کاسبکارانه به آلاف والوف مادی یا حزبی و قبیلگی خود برسند تنها بر "حقوق مطبوعات" مانور می دهند و خود را از "حدود مطبوعات"  معاف می‌پندارند.این در حالی است که در هیچ کجای دنیا، جاده مطبوعات و رسانه ها یکطرفه نیست و به موازات استفاده از حقوق خود بر رعایت حدود قانونی ملزم هستند.قانون مطبوعات کشورمان نیز اگر در فصل سوم ،"حقوق مطبوعات" را مورد توجه قرار داده است، بلافاصله در فصل چهارم، "حدود مطبوعات" را ذکر می کند که موارد آن را احصاء کرده است. حال عجیب است که برخی جریان ها و رسانه ها عادت کرده اند که در پله دوم ماجرا بایستند و تنها ساز حقوق را می نوازند و ندای آزادی مطبوعات سر می دهند ولی از پله اول ماجرا چیزی نمی گویند  و توضیح نمی دهند چرا از حدود قانونی عبور کرده و مرتکب توهین و افترا و دروغ و سیاه نمایی و تشویش اذهان و منحرف کردن افکار عمومی شده اند.

2- نگاه تاجرمآبانه و کاسبکارانه در فضای رسانه ای و جذب مخاطب به هر قیمتی و فارغ از اصول حرفه ای و اخلاقی ، حرکت در خلاف مسیر عدل و عدالت خواهد بود هرچند که داعیه اعتدال داشته باشند.

در اینجا برای روشن شدن بحث، ذکر مطلب حكیمانه ای از آیت‌الله‌جوادی‌آملی خالی از لطف نیست. ایشان در سخنانی در تمیز مفهوم «عدل» با «اعتدال» می فرمایند؛ "فرق اساسی عدل و اعتدال آن است كه در عدل هر چیزی در جای خود قرار می گیرد لذا نقصی ندارد اما اعتدال از سنخ تقاضا و عرضه است" این حكیم فرزانه تصریح می كنند؛ "اعتدال نظیر تقاضا و عرضه ای است كه تجارت جهانی به عهده دارد، چرا فلان كالا در ایام فروردین گران می شود؟ چون تقاضا زیاد است چرا مسافرخانه یا وسایل حمل و نقل در ایام زیارتی یا فروردین گران می شود چون تقاضا زیاد است؛ این اعتدال هست ولی «ظلم» است چون مردم زیاد محتاجند ما باید گران تر بدهیم؟! قانون تقاضا و عرضه، قانون اعتدال و تعادل است یعنی هر چه كه آنها بخواهند ما برابر آن، قیمت را باید ببریم بالا! این «عدل» نیست. عدل آن است كه آنچه را شما خریدید یك سود معقولی ببری چه فروردین و چه غیرفروردین"

و بعد نكته ای كه اضافه می کنند این است كه؛"اگر رسانه های گروهی این چنین بیاندیشند اینها متعادلند، نه عادل"!

متأسفانه در فضای هیجانات کاذب رسانه ای گاهی اوقات، برخی از رسانه‌ها فقط به دنبال جذب خواننده و مخاطب هستند و احساس می‌كنند چون تقاضا برای درج و انتشار اخباری پرهیجان ولو كذب و افترا یا دست كم فاصله دار با واقعیت، وجود دارد در مسیری غیر از «عدل» و حقیقت گرفتار می شوند البته به اسم حرفه ای بودن و كار ژورنالیستی!

3-و بالاخره اینکه ، کاسبکاری و  عبور از حدود قانونی  و تامین منافع مادی و حزبی و قبیلگی برخی رسانه ها به نام مردم انجام می شود. به نام مردم –و البته بی تفاوت به نان مردم- یکبار روحیه و تفکر انقلابی را نشانه می روند، بار دیگربرای  سازش با شیطان بزرگ ،تئوری سازی  می‌کنند، دوقطبی های کاذب و پررنگ و لعاب را به فضای جامعه تحمیل می‌کنند، اقتصاد مقاومتی را به حاشیه می رانند، هجمه به نهادهای ارزشی را طراحی می کنند و ... و این داستان تلخ ، زوایا و گوشه های دیگری هم دارد که در این ستون نمی گنجد و به مناسبت دیگری باید به آن پرداخت.