وضعیت منافقین پس از خروج از عراق

پرونده منافقین در عراق فراز و نشیب زیادی داشته است. از عملیات فروغ جاویدان در سال ۱۳۶۷ گرفته تا ناپدید شدن مسعود رجوی پس از حمله آمریکا به عراق در سال ۱۳۸۲ و تا انتقال آنان از پایگاه اشرف به اردوگاه لیبرتی و درگیری های متعدد با ارتش عراق و کشته شدن تعدادی از اعضای این سازمان. با خروج آخرین اعضای منافقین از لیبرتی،  پرونده سی ساله حضور منافقین در عراق -که با استقبال صدام حسین از مسعود رجوی گشوده شده بود- بسته شد.

در سال ۱۳۶۵ و پس از فشار دولت فرانسه و عدم پذیرش دیگر کشورهای اروپایی، سازمان منافقین مقر خود را از پاریس به بغداد منتقل کرد. صدام حسین که در آن زمان درگیر جنگ با ایران بود از مسعود رجوی استقبال کرد و قرار شد تمامی اعضای این سازمان در قرارگاهی در هشتاد کیلومتری مرز ایران در استان دیاله مستقر شوند. این قرارگاه به یاد اشرف ربیعی، همسر اول مسعود رجوی نامگذاری شد که در حمله به خانه تیمی سازمان منافقین در ۱۹بهمن ۱۳۶۰ به همراه موسی خیابانی، نفر دوم سازمان و بیش از بیست نفر دیگر کشته شده بود.

منافقین در تبلیغات رسانه ای درباره زندگی در قرارگاه اشرف، این قرارگاه را شهری مدرن و با امکانات پیشرفته معرفی می کردند، اما تعدادی از اعضای سازمان که از قرارگاه اشرف فرار کرده بودند، از اعمال فشار فرماندهان بر نیروها سخن می گفتند. آن ها همچنین از عدم ارتباط با بیرون از پایگاه سخن گفتند و این که از دسترسی به موبایل، اینترنت و رسانه ها به غیر از تلویزیون سازمان محروم بوده اند. 

پس از سقوط صدام، پایگاه اشرف به معضلی برای دولت عراق و آمریکا تبدیل شد و بارها بین آمریکایی ها، عراقی ها، منافقین و سازمان ملل بر سر حفاظت اشرف و خروج نیروهای منافقین از آن مذاکره شد. تا اواخر سال ۲۰۰۸ حفاظت از پایگاه اشرف با نیروهای آمریکایی بود و از اول ژانویه ۲۰۰۹ به نیروهای عراقی سپرده شد.

دولت عراق بارها سعی کرد تا اشرف را به کنترل خود درآورد. نوری مالکی، نخست وزیر وقت عراق در روز اولی که عراقی ها حفاظت از اشرف را به عهده گرفتند، سازمان منافقین را گروهی تروریستی اعلام کرد و فعالیت آن را در خاک عراق با قانون اساسی این کشور مغایر دانست.

از زمانی که نیروهای آمریکایی کنترل پایگاه اشرف را به نیروهای عراقی سپردند، منافقین در مقابل جنایاتی که در عراق انجام داده بودند مورد تهاجم مردم و دولت عراق قرار گرفتند. این تهاجم ها از حمله با راکت تا حمله مستقیم ارتش عراق را شامل می شد. در حملات ارتش عراق برای تصرف این پایگاه، ده ها نفر از اعضای منافقین کشته شده و تعداد زیادی هم زخمی شدند.

پس از این درگیری ها بود که دولت عراق خواهان تخلیه منافقین از پایگاه اشرف تا پایان سال ۲۰۱۱ شد، اما با فشارهای بین المللی این تاریخ تا آوریل ۲۰۱۲ عقب افتاد. پس از آن و در یک دوره یک و نیم ساله و به مرور، در حدود ۲۷۰۰ نفر از اعضای سازمان منافقین قرارگاه اشرف را تخلیه کردند. در نهایت حدود ۲ هزار و ۷۰۰ نفر از آنان به تدریج با تخلیه اشرف در لیبرتی مستقر شدند.

در سال ۱۳۹۳ اعلام شد که ۶۰۰ نفر از اعضای این سازمان به آلبانی منتقل شده اند. یک ماه پس از آن سفیر ایران در بغداد اعلام کرد که تا آخر تابستان تمامی منافقین از عراق خارج می شوند. سرانجام در ۱۹ شهریور امسال و با انتقال ۲۸۰ نفر از اعضای باقی مانده در لیبرتی این پایگاه کاملا تخلیه شد.

بنا به گفته وزارت امور خارجه آمریکا، سازمان ملل موفق شده است که بیش از ۳ هزار نفر از اعضای سازمان منافقین را از عراق منتقل کند. تعدادی از سران سازمان منافقین هم به کشورهای آلمان و فرانسه انتقال داده شده ‌اند.

منافقین در حالی از عراق خارج و راهی کشورهای اروپایی شدند که در این میان نامی از مسعود رجوی شنیده نمی شود. چنین امری گمانه مربوط به مرگ وی را بیش از گذشته تقویت کرده است.حدود یک ماه پیش خبری منتشر شده بود مبنی بر آن که رجوی در اردوگاه لیبرتی بوده و با کمک آمریکا به همراه برخی سران و نزدیکان به اروپا منتقل شده است. پیش از این گمانه هایی مبنی بر حضور او در اردن و یا اروپا شنیده شده بود، اما با توجه به عدم ظهور رسمی و رسانه ای وی طی سالیان گذشته، نمی توان از زنده بودن او با قطعیت سخن گفت.

بسیاری معتقدند سران سازمان منافقین با کارشکنی جلوی خروج نیروهایشان از اشرف و لیبرتی را می گیرد تا با توجه به موقعیت سخت آن ها در عراق توجه سیاستمداران و رسانه های غربی را به خود جلب کنند. حال باید دید که این سازمان در موقعیت جدید چه سیاستی را در تعامل با اعضای خود در پیش می گیرد. بی تردید حفظ انسجام نیروهای این سازمان در کشورهای غربی دشوارتر از اردوگاه های اشرف و لیبرتی خواهد بود.

سران سازمان منافقین طی چند ماه اخیر و پیش از ترک عراق، دست به تحرکات تبلیغاتی ـ رسانه ای فراوانی زده و به ابراز وجود و مظلوم نمایی پرداخته اند. در خرداد ماه امسال نشست به اصطلاح همبستگی بین جریان نفاق و گروه معارض سوریه در پاریس برگزار شد که عمدتا به اتهام افکنی علیه جمهوری اسلامی و نظام سوریه پرداخته شد. منافقین در مرداد ماه امسال با حضور تعدادی از چهره‌های سیاسی خارجی، از جمله امیر ترکی فیصل، فرزند پادشاه پیشین عربستان سعودی و رئیس سابق اداره اطلاعات این کشور، همایشی را در فرانسه برگزار کردند. در همین نشست بود که فیصل مرگ رجوی را تایید کرد.

پس از آن هم محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین با مریم رجوی در پاریس دیدار کرد. ملاقات هایی که در اوج تنش های بین جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی و بروز اختلافات بین آن ها با واکنش تند جمهوری اسلامی ایران روبه رو شد.

پیش از آن نیز منافقین با راه انداختن عملیات رسانه ای دست به فرافکنی و مظلوم نمایی زدند و حتی در مواردی با اقدام به درگیری با نیروهای عراقی، دست به کشته سازی می زدند. کشتن عناصر به اصلاح مساله دار و بازی حقوق بشری به واسطه آن ها نیز از دیگر شگردهای منافقین محسوب می شود.

در ادامه تحرکات تبلیغاتی، سازمان منافقین خروج از عراق را یک پیروزی بزرگ برای سازمان قلمداد کرده است. مریم رجوی اعلام کرد: «توطئه ‌ها و طرح ها برای از بین بردن اعضای این گروه و از هم پاشاندن آن ها شکست خورده است و مرحله جدیدی از مبارزه برای سرنگون کردن رژیم حاکم بر ایران هم‌ اکنون شروع شده است.»

استقرار منافقین در اروپا دست آنان را در اقدامات سیاسی و تبلیغاتی بازتر خواهد کرد، هرچند اعضای این سازمان همچنان در یک محیط امنیتی به سر می برند و این اختناق حاکم بر آنان سبب شده است تا نتوانند تجربه زندگی اجتماعی داشته باشند. از همین رو گفته می شود با هماهنگی سازمان ملل قرار است اعضای این سازمان به کمپ‌های آموزشی منتقل می‌شوند تا آموزش‌های ابتدایی زندگی اجتماعی را دریافت کرده و برای زندگی در محیط‌ها اجتماعی آماده شوند. این مسئله بدین معناست که سران منافقین همچنان رویکرد تربیت نیروهای تحت فرمان برای انجام عملیات های سخت و تروریستی را رها نکرده اند و در وضعیت جدید هرچند اقدامات این گروهک بیشتر رسانه ای و تبلیغاتی خواهد بود، اما گزینه ترور را به سختی از دستور خارج  خواهند کرد.

در مجموع پیش بینی می شود سران منافقین در شرایط جدید ارتباطات خود را با دشمنان جمهوری اسلامی ایران افزایش داده و با کمک حامیان خود، دور تازه ای از جنگ رسانه ای و عملیات روانی را آغاز کنند؛ مسئله ای که نمی تواند تأثیر راهبردی بر مناسبات ایران با دنیا خارج داشته باشد، چرا که اعضای گروهک نفاق تاکنون از این بازی ها انجام داده اند، اما تنها در حد یک جنگ روانی و تبلیغاتی خلاصه شده است و تبلیغات گروهکی که مردم ایران به جنایاتش واقف هستند، نمی تواند تأثیر چندانی بر اذهان عمومی ایرانیان داشته باشد، هرچند کشورهای غربی، به ویژه آمریکا از این مهرهای ترور همچنان استفاده می کنند.

آمریکا در سپتامبر ۲۰۱۲ اعلام کرد که نام سازمان منافقین را از لیست سیاه تروریسم حذف کرده است. در اطلاعیه وزارت امور خارجه آمریکا دلیل این اقدام آمریکا چنین بیان شده بود که سازمان منافقین در ۱۰ سال گذشته مرتکب عمل تروریستی نشده است! پیش از آن هم نام این سازمان از فهرست تروریستی اتحادیه اروپا حذف شده بود. خارج شدن نام این سازمان از فهرست تروریستی آمریکا علاوه بر این که به فعالیت‌های این سازمان در غرب جنبه قانونی بخشید، به انتقال اعضای آن از عراق و سفر و اقامت قانونی در کشورهای دیگر کمک کرد .در شرایط جدید نیز آمریکا و دیگر حامیان غربی منافقین، با دستاویز حقوق بشر، شرایط زندگی آرام و بی خطری را برای آنان فراهم خواهند کرد. اما در مقابل، دست سران منافقین برای مظلوم نمایی و جنگ تبلیغاتی مبتنی بر شرایط دشوار حصر پادگانی بسته شده است، بنابراین به احتمال زیاد آنان سعی دارند خود را همچون یک سازمان رسمی و مدنی جا بزنند تا پیشینه جنایتکارانه خود را از اذهان عمومی پاک کنند و سپس با لابی گری بین مقامات اروپایی، آمریکایی و برخی کشورهای عربی، اهدافشان را پیش ببرند. با این همه سران این سازمان سعی نخواهند کرد ظرفیت های خود در تربیت تروریسم را کاملا از بین ببرند. آنان به دنبال نمایش هستند و در پشت صحنه نمایش نفاق هر چیزی ممکن است.