دلایل تغییر واژگان لاتین کتاب درسی زیست شناسی/ به جای اسکلت بخوانید استخوانگان

مدیر کل دفتر تالیف کتاب های درسی وزارت آموز ش و پرورش با اشاره به دلایل تبدیل واژگان علمی لاتین به معادل های فارسی در کتاب زیست شناسی گفت: این کارسرعت درک دانش آموزان از مطالب علمی را افزایش می دهد.

خبرگزاری میزان -

محمود امانی طهرانی در گفتگو با خبرنگار گروه جامعه ؛ در خصوص ورود معادل های فارسی به جای واژگان علمی لاتین در کتاب زیست شناسی دانش آموز اظهار کرد: معتقدیم زبان فارسی توانمند و کامل است و نباید آن را به زبان روزمره و در سطح کوچه و بازار خلاصه دانست.

وی افزود: آموزش و پرورش برای تقویت زبان فارسی تلاش خود را انجام می دهد و افرادی که معتقدند واژگان فارسی که به جای کلمات لاتین علمی وارد کتاب زیست شناسی شده، غیرمعطوف است. باید به این سوال پاسخ دهند که آیا زبان فارسی به مثابه علمی است یا خیر؟

مدیر کل دفتر تالیف کتاب های درسی و ابتدایی و متوسطه وزارت آموز ش و پرورش گفت: ما در این وزارتخانه معتقدیم که زبان فارسی به مثابه زبان علمی است افراد برجسته از جمله دکتر حسابی و پرفسور گل گلاب تحقیقات جامعی را در این رابطه انجام داده و معادل فارسی واژگان علمی لاتین را طراحی کرده اند.

امانی با مطرح کردن یک مثال افزود: هم اکنون در کتاب علوم و زیست شناسی دانش آموزان با واژه جانوران خون گرم و خون سرد آشنا می شوند اما در ابتدا به جای این دور واژه معادل لاتین آن به کار می رفت که با طراحی واژگان فارسی دیگر هیچ فردی به یاد ندارد که معادل لاتین آنها چه بود.

وی ادامه داد: واژگان فارسی برای دانش آموزان قابل فهم تر است وقتی دانش آموز با واژه میتوکندری مواجه می شود هیچ فهمی از آن ندارد در حالی که اگر به جای آن معادل فارسی به کار گرفته شود برای او قابل فهم تر است.

مدیر کل دفتر تالیف کتاب های درسی و ابتدایی و متوسطه وزارت آموز ش و پرورش مطرح کرد: از نظر واژه سازی بخشی از واژگان فارسی برای دانش آموز آشنا بوده و او سریعتر مطلب را درک خواهد کرد همانگونه که در زبان انگلیسی بخشی از واژه های لاتین برای دانش آموزانی که به این زیان صحبت می کنند، آشناست.

امانی ادامه داد: به عنوان مثال واژه کروموپلاست برای دانش آموزان انگلیسی زبان قابل فهم است اما در زبان فارسی فاقد معناست اما اگر به جای آن معادل فارسی رنگ دیته بکار برده شود کلمه رنگ برای دانش آموز معنا دارد.

وی گفت: به کار بردن معادل های فارسی به جای واژگان علمی لاتین در کتاب زیست شناسی سه دلیل دارد، دلیل نخست مباحث فرهنگی و حمایت از قدرت زبان فارسی است که برای ما به لحاظ هویتی اهمیت دارد، دلیل دوم مباحث آموزشی است چرا که معتقدیم واژگان فارسی معنادار تر است و دلیل سوم نیز به مباحث عقلانی مربوط است.

مدیر کل دفتر تالیف کتاب های درسی و ابتدایی و متوسطه وزارت آموز ش و پرورش عنوان کرد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سازو کار بسیار علمی دارد و متخصصان زیست شناسی و زبان ادبیات فارسی با توجه به معنای دقیق واژگان لاتین، معادل فارسی آن را طراحی می کنند به همین دلیل مصوبات فرهنگستان برای آموزش و پرورش قابل احترام است.

امانی ادامه داد: در گذشته زمانی به جای یونیورسیتی معادل فارسی دانشگاه پیشنهاد شد افراد بزرگی همانند عباس اقبال آشتیانی در مقالاتی عنوان کردند هیچ فردی این واژگان را نخواهد پذیرفت اما اکنون گذشت زمان اثبات کرده که این واژگان فارسی در بین مردم نهادینه شده است.

وی اظهار کرد: کارشناسان مطرح همچون آقای گل گلاب به جای واژه های لاتین معادل فارسی را طراحی کرده اند که هم اکنون دانش آموزان در کتاب علوم با کلمات فارسی کاسبرگ، گلبرگ و پرچم آشنا هستند.

مدیر کل دفتر تالیف کتاب های درسی و ابتدایی و متوسطه وزارت آموز ش و پرورش گفت: ممکن است معلمان در بکار بردن معادل های فارسی با مشکل مواجه شوند چرا که سال ها واژگان لاتین را تدریس می کردند البته عادت کردن آنها به واژگان فارسی به زمان نیاز دارد بنابراین در کتاب درس زیست شناسی در کنار واژگان فارسی معادل لاتین آن را نیز ذکر کرده ایم.

امانی در پاسخ به این پرسش که برخی منتقدان می گویند تبدیل عبارات علمی لاتین به واژگان فارسی منجر می شود تا دانش آموزان در المپیادهای بین المللی با مشکل مواجه شوند گفت: در المپیادهای بین المللی سوالات دانش آموزان هر کشور به زبان اصلی آنها ترجمه می شود و از این بابت نگرانی وجود ندارد.