اشکالات زیادی در مقام عمل به اعلامیه جهانی حقوق بشر وارد است/ لزوم موضع گیری عالمانه و فعالانه مراکز علمی و دینی جهان اسلام در زمینه حقوق بشر

به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور امروز (سه شنبه) طی سخنانی در سمینار تخصصی بین المللی حقوق بشر اسلامی ضمن تشکر از ستاد حقوق بشر به سبب فراهم آوردن مقدمات این سمینار، اظهار کرد: حوزه های علمیه سراسر کشور در رابطه با تدوین و تنظیم اسناد مرتبط با حقوق بشر اسلامی وظایف سنگینی را بر عهده دارند.

وی با اشاره به ذخائر معنوی غنی موجود در حوزه های علمیه در زمینه‌های مرتبط با فقه،‌ فلسفه و تاریخ گفت: سرمایه های معنوی موجود در حوزه های علمیه زمانی قابل استحصال است که با مسائل دنیای جدید برخورد کند و ما به عنوان حوزویان وظیفه داریم که در جهت گسترش بخشی به مرزهای فلسفه،‌کلام و فقه اقدامات لازم را انجام دهیم.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور با اشاره به ضرورت پایه ریزی ابواب مختلف در فقه اسلامی به ویژه فقه اهل بیت تصریح کرد: زمانی ما می توانیم به نظریه کلان و جامع در باب حقوق بشر اسلامی نائل شویم که دانش های اسلامی ما بر پایه همان متادلوژی اصیل گسترش پیدا کند و به مرزهای جدید علمی و کلامی دسترسی پیدا کنیم.

وی اظهار کرد: سمینار امروز می تواند این پیام را برای همه متفکران و دغدغه مندان تفکر اسلامی داشته باشد که در پرتو میراث غنی کلامی و فقهی اسلامی به عرصه های نو و مورد نیاز بشریت ورود پیدا کنیم به ویژه اینکه کشور ما در بر پایی نظام اسلامی در عصر حاضر پیشگام است.

آیت الله اعرافی با اشاره به ضرورت موضع گیری عالمانه و فعالانه مراکز علمی و دینی جهان اسلامی در مقوله حقوق بشر گفت: وقت آن رسیده است که ما از مواضع انفعالی وسطحی در مقوله حقوق بشر فاصله بگیریم و با همان سرمایه های عقلانی و منطقی و رویکرد ملکوتی و مبتنی بر فقه و فلسفه خود اندیشه‌های مد نظر اسلام را در قلمروهای حقوق بشری بسط و گسترش دهیم.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور با بیان اینکه باید معارف عقلی و فقهی را مبتنی با معقولات حقوق بشری استخراج کنیم و به جهانیان عرضه داریم، اظهار کرد: متاسفانه برخی از حوادث که امروز در جهان اسلام در جریان است عرصه را برای حضور فعال مسلمانان در قلمروهای حقوق بشری تنگ کرده است.

وی ادامه داد: شکل گیری گروه‌های افراطی و گسترش موج های ترور و خشونت در کشورهای اسلامی مانعی برای حضور فعال مسلمانان در عرصه‌های حقوق بشری است.

آیت الله اعرافی با اشاره به نقش قدرت‌های استعماری در تزریق و تبلیغ افکار انحرافی در میان مسلمانان تصریح کرد: اندیشمندان و متفکران دنیای اسلام در معقوله های حقوق بشری بر مبنای همان مفاهیم مورد پذیرش غربی ها مطالب و احتجاجات مهمی با آنها دارد.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور بیان داشت: ما اگر از موضع فعال به سراغ متون و مبانی خود و انطباق آنها با میعارهای حقوق بشری برویم قطعا می توانیم یک نظام جامع حقوق بشری را استخراج و ارائه کنیم.

وی با اشاره به ضرورت جمع آوری و استخراج معارف مندرج در قرآن و احادیث پیرامون مقولات حقوق بشری جهت نظام سازی در این زمینه اظهار کرد: برای رسیدن به این هدف باید در گام نخست مبانی، فلسفی و کلامی حقوق بشر از منظر اسلامی و قرآنی را تبیین و تدوین کنیم.

آیت الله اعرافی گفت: فقه اسلامی در همه شعب و مذاهب و به طور ویژه فقه اهل بیت از ذخائر ارزشمندی در رابطه با مسائل مرتبط با حقوق انسانی برخوردار است که ضرورت دارد با بهره گیری از منابع فقهی عناصر ثابت و متغیر حقوق بشر اسلامی را در دنیای معاصر استخراج کنیم.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور با اشاره به ضرورت پایه ریزی ابواب جدید در فقه بیان داشت: با پایه ریزی فقه روابط بشری می توانیم در منظومه سازی حقوق بشر اسلامی گامهای مهمی برداریم.

وی در ادامه با اشاره به 14 قلمرو مشخص در زمینه حقوق بشر اسلامی گفت: در اسلام برای مسائل مرتبط با حقوق بشر دامنه های گسترده ای وجود دارد که در این رابطه می توان به معقوله های مرتبط با جان،‌سلامت،‌ حق انتخاب،‌ آبرو کرامت انسانها،‌ اموال اشخاص،‌ نوامیس اشخاص و موارد دیگر اشاره کرد.

آیت الله اعرافی با اشاره به برش های مختلف مقولات حقوق بشر اسلامی اظهار کرد: در حقوق بشر اسلامی در برش اول با معقوله انسان مواجه هستیم و دربرش های دیگر به معقوله هایی همچون پیروان ادیان،‌ پیروان اسلام و مومنان می رسیم و این برش ها بر اساس ارتباطات و پیوندهای اجتماعی است.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور تصریح کرد: ما پیوند بشری را از مبانی حقوق بشر می دانیم و این امر در شرایطی است که پیوندهای اعتقادی و علمی و سایر پیوندهای اجتماعی مبنای سلسله حقوق بشر تکمیلی را تشکیل می دهد.

وی در ادامه با تقسیم حقوق بشر به حقوق الزامی و ترجیحی خاطر نشان کرد: پشتوانه حقوق بشر در منطق اسلام با پشتوانه و ضمانت حقوق بشر در منطق های دیگر متفاوت است.

آیت الله اعرافی ادامه داد: حقوق بشر اسلامی ریشه در نگاه آسمانی دارد و فراتر از ضمانت های اجرایی شکلی و اومانیستی است.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور تاکید کرد: در مبانی حقوق بشر اسلامی ما به انسان یک نگاه جامع و متوازن داریم و انسان را فراتر از ساحت های مادی می دانیم.

وی بیان داشت: در مواجهه با معیارهای حقوق بشر غربی باید نگاه متحجرانه از یک سو و نگاه غرب زده صرف از سوی دیگر را کنار بگذاریم.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور اظهار کرد: تفاوتهای فرهنگی میان ملل وجوامع یک واقعیت غیر قابل انکار است اما در بقش زیادی از کنوانسیونها و اعلامیه های جهانی مرتبط با حقوق بشر این تفاوتها نادیده گرفته شده است.

آیت الله اعرافی با اشاره به یک جانبه گرایی رفتاری از سوی مدعیان حقوق بشر گفت: از فردای تصویب اعلامیه حقوق بشر ما شاهد بودیم که ده ها جنگ و اشغال از سوی کشورهایی که در تدوین اعلامیه مزبور نقش داشتند،‌سر زد.

وی حمایت غربی ها از رژیم صهیونیستی که تجسم تروریسم سازمان یافته و دولتی است را نمونه دیگری از یک جانبه گرایی رفتاری غربی ها در مقوله حقوق بشر دانست و گفت: امروزه شاهد هستیم که دولتهای غربی با حمایت های خود از رژیم هایی که نه مشروعیت الهی و نه مشروعیت مردمی دارند زمینه ساز تولید و باز تولید خشونت و تروریسم شده اند.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور با بیان اینکه اعلامیه حقوق بشر پارادوکسیکال است و در مقام عمل نیز انواع اشکلات به آن وارد است خاطر نشان کرد: بخش اعظم دلایل شکل گیری پدیده تروریسم در منطقه خاورمیانه و خشونت هایی که در این منطقه وجود دارد از ناحیه همان تدوین کنندگان حقوق بشر است.