حداد عادل: مرحوم سبزواری، رزمنده شعر انقلاب بود/ مومنی‌شریف: سبزواری نقش مهمی در مردمی شدن ادبیات انقلاب داشت+ عکس

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی ، محسن مومنی‌شریف رئیس حوزه هنری در مراسم بزرگداشت مرحوم حمید سبزواری كه شب گذشته 3 مردادماه در حوزه هنری برگزار شدبا اشاره به آیه‌ای از قرآن كریم، گفت: انقلاب اسلامی یكی از نسیم‌های الهی است و آنان كه هوشمند بودند خود و دارایی هایشان را در معرض این نسیم قرار دادند و حمید سبزواری یكی از این اشخاص بود.

وی تصریح كرد: زمانی كه انقلاب اسلامی به پیروزی رسید حمید سبزواری شاعری كامل بود و ایشان چند دهه پیش از انقلاب نیز اشعارشان با نام مستعار منتشر می‌شد و انسانی متعهد و معترض به شرایط آن روزگار بود.

رئیس حوزه هنری همچنین گفت: شاعرانی همچون مرحوم اوستا، مشفق كاشانی، صفارزاده همچون سبزواری پیش از انقلاب اسلامی هم شعر می سرودند و اشخاص بزرگی بودند. سبزواری در دهه 30 در اعتراض به معاهده نفتی، شعر «بر فلك یك نقطه روشن نمی بینم...» را سروده بود. ایشان از همان قدیم شاعر معترض به ظلم‌ها و ستم‌ها بودند و نام مستعار حمید سبزواری را هم به دلیل شعرهای اعتراضی شان انتخاب كردند. هر چند ایشان طعم زندان را در رژیم پهلوی چشیدند و مدتی هم زندانی بودند.

مومنی‌شریف با تاكید بر اینكه یكی از ویژگی‌های ادبیات انقلاب اسلامی مردمی بودن آن است، گفت: حمید سبزواری نقش مهمی در مردمی شدن ادبیات انقلاب اسلامی داشت. اگر بخواهیم مانیفستی برای نهضت امام (ره) بیان كنیم و كوتاه هم باشد، می‌توانیم به سرود «این بانگ آزادی ست ...» اشاره كنیم كه تمام عناصر اصلی انقلاب اسلامی را به زیبایی بیان می‌كند.

در این مراسم شخصیت های برجسته شعر و ادبیات كشور همچون علیرضا قزوه، احد ده بزرگی، موسی بیدج، محسن پرویز، كمال شفیعی، فریبا یوسفی، قادر طراوت پور و ... به همراه خانواده مرحوم حمید سبزواری حضور داشتند.

محسن مومنی شریف رییس حوزه هنری، حجت الاسلام سیدمحمود دعایی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات، غلامعلی حداد عادل رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، غلامرضا منتظری رییس سازمان بسیج هنرمندان، سیدمحمدرضا موالی زاده مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، عباسعی براتی پور، علی انسانی، رضا اسماعیلی و بسیاری از شاعران دیگر در این مراسم به یاد پدر شعر انقلاب حاضر شده و به شعرخوانی و ایراد سخن پرداختند.

موالی زاده: استاد سبزواری، فردی دقیق و زمان شناس بود

همچنین پس از او، سیدمحمدرضا موالی زاده مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در سخنانی به ویژگی های شخصیتی زنده یاد حمید سبزواری پرداخت. وی با بیان این كه او در دوره هایی از زندگی اش مسیرهای مختلفی از جمله مشاغل گوناگون را تجربه كرده، افزود: از نیمه خرداد سال 1342 او مسیری را انتخاب كرد كه دیگر از آن مدار خارج نشد. بنابراین میتوانیم بگوییم او فردی مردد و مذبذب نبود، تكلیفش را با خودش و اجتماع روشن كرده بود و اجتماع هم میدانست با چگونه شخصیتی مواجه است.



موالی زاده با اشاره به شفافیت در گفتار و رفتار مرحوم سبزواری اظهار كرد: او دیرانگیخت نبود، زودانگیخت و عجول هم نبود، به موقع تصمیمی گرفت و تا پایان آن را عملی كرد. او به مراحل و موقعیتهایی كه در زندگی داشت به عنوان گذرگاه نگاه كرد نه منزلگاه و شخصیتی مصمم، مستحكم و صاحب اراده داشت. اشعار و سروده های مرحوم سبزواری نشان میدهد كه فردی دقیق و با زمان شناسی صحیح بود. او شرایط را رصد میكرد و هرجا لازم بود شعر میسرود و قالبهای مختلفی را برای بیان مقصودش انتخاب میكرد چنانچه قالبهایی مانند سرود، قصیده، غزل، تركیب بند و ... را در كارنامه شعری خود دارد.

وی همچنین ادامه داد: از جهاتی میتوان این شاعر گرانقدر را با جلال آل احمد مقایسه كرد زیرا او نیز در ابتدای زندگی با التهاب‌هایی مواجه بود اما به سمت حقیقت گرایش یافت و تا پایان آن را ادامه داد. از سوی دیگر میتوان مرحوم سبزواری را با شهید مطهری مقایسه كرد زیرا او نیز با توجه به مقتضیات زمان، سبكهای مختلف نگارشی را انتخاب میكرد تا پیامش را به مردم برساند طوری كه میبینیم نویسنده كتابی چون «اصول فلسفه و روش رئالیسم»، با توجه به اقتضای زمان و جامعه، «داستان راستان» را مینویسد.

موالی زاده با بیان این كه صرفا نباید چنین شخصیتهایی را تجلیل كرد بلكه آنها را باید تحلیل نیز كرد ادامه داد: علاوه بر این كه ادبا و اصحاب قلم گرد هم می آیند و در وصف چنین شخصیتهایی سخن میگویند، لازم است جامعه شناسان، روانشناسان و رفتارشناسها و كارشناسان علوم ارتباطات نیز از زوایای مختلف به شخصیتهای ماندگار تاریخ ما مانند مرحوم سبزواری بپردازند تا از جوهره وجودی آنها موارد متعددی استخراج شود و جوانان از چنین الگوهایی بهره بگیرند.



مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپس گفت: مولانا در شعری میگوید ساعتی موزون آنی ساعتی موزون این/ بعد از این میزان خود شو تا شوی موزون خویش. این بیت را درباره مرحوم سبزواری میتوان به كار برد و درواقع او میزان خود بود و موزون خویش شد.

حداد عادل: مرحوم سبزواری، رزمنده شعر انقلاب بود

یكی از سخنرانان این مراسم،غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. وی با اشاره به ویژگی های شهر سبزوار كه استاد حمید سبزواری در آنجا متولد شده و همواره به آن افتخار میكرد و ضمن بیان این كه آشنایی من با مرحوم سبزواری برابر با عمر انقلاب است، گفت: مرحوم سبزواری در عمر طولانی خود هم ظلم و ستم حكومت رضاخانی را دیده بود و هم حوادث و طوفانهای سیاسی دهه های ۲۰ و ۳۰ را و در طی آنها به جریان های سیاسی زیادی وارد شده و تجربه اندوخته بود. او شاهد نهضت ملی شدن نفت و كودتای پس از آن بود و این فراز و فرودها را سرمایه زندگی و عمر خود قرار داد. بسیاری از كسانی كه نسل امروز تنها نامی از آنها شنیده است مانند مرحوم شریعتی و پسرش دكتر علی شریعتی را حمید از نزدیك دیده بود و با آنها دوستی و آشنایی داشت.

وی در ادامه به شاعری، دانش ادبی و بلاغت شعری سبزواری اشاره كرد و گفت: مرحوم سبزواری كسی است كه حتی مخالفان انقلاب هم به توان استادی اش در شعر و ادب معترف بودند، او بر هزار سال سرمایه شعر فارسی و سبك خراسانی تكیه داده بود و در زمان حیاتش گفته بود كه در میان شاعران كهن تحت تاثیر ناصرخسرو و مسعود سعد است و در میان شاعران جدیدتر تحت تاثیر فرخی یزدی، عشقی و نسیم شمال است. او در واقع خود را هم درد با این شعرا می دانست.

رئیس فرهنگستان و ادب فارسی در ادامه افزود: ایمان به خدا، معنویت، مسلمانی، تشیع، آرمان خواهی، ظلم ستیزی، عشق به ایثار و جانبازی و شور حماسی در روح آثار او جاری بود و آنها را زبانزد همه كرده بود. به همه اینها در سال های پس از انقلاب باید پایداری و پافشاری در عهد و پیمان با امام و شهیدان را افزود. سبزواری تا زمانی كه زنده بود خود را رزمنده می دانست، رزمنده برای شعر گفتن درباره انقلاب. در هیچ بحرانی غایب و ساكت نماند چه در عصر انقلاب و چه در سال هایی كه می شد فهمید نیاز انقلاب به شعر زیاد است و شاعر اندك.

حداد عادل افزود: در سال های دفاع مقدس هم هر جا جبهه بود حمید هم بود، بعد از درگذشت امام راحل (ره) هم مانند برخی راهش را گم نكرد و در همان مسیری كه آمده بود پشت سر رهبر ادامه راه داد.

وی در ادامه به دو ویژگی ممتاز سبزواری در زمینه سرایش بیش از ۴۰۰ سرود انقلابی و نیز قصیده سرایی اشاره كرد و گفت: آقای حمید شخصیت سالمی داشت و در طول ۳۷ سال بعد از انقلاب هرگز نشانی از انحراف فكری، سیاسی و اخلاقی در او بروز پیدا نكرد كه این خود نعمت بزرگی است.



در ادامه، عباس براتی پور، در سخنانی درباره مرحوم سبزواری گفت: رفتن او داغی بزرگ بر دل ما ارادتمندان و دوستدارانش به جا گذاشت. بیش از 30 سال همراهی و مجالست و رفاقت با او داشتم و مشكل میتوانم نبودنش را باور كنم اما آنچه باعث خشنودی ماست، این است كه با كوله باری از صفا و صداقت و ایمان به دیار معبود حقیقی شتافت.

این شاعر ادامه داد: هنگامی كه خبر درگذشت استاد سبزواری را به من دادند، دو بیت شعر به ذهنم رسید به این مضمون:

آیینه صبر و بردباری / اسطوره فضل و هوشیاری

افسوس كه رخت و دیده بربست / استاد حمید سبزواری

وی در پایان، شعری را كه در سال 81 برای استاد سبزواری سروده بود، خواند و به روح بزرگوار پدر شعر انقلاب و خانواده اش كه در مراسم حاضر بودند تقدیم كرد.