نکاتی که صاحبان امضای الکترونیک باید بدانند

به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ، گستردگی مباحث حقوقی و پیچیدگی‌های موضوعات متنوع آن ضرورت آموزش هر چه بیشتر آن را روشن می‎سازد. ضروریاتی مانند آشنا شدن شهروندان با ضوابط حقوقی و قانونی حاکم بر روابط اجتماعی و آگاهی بخشی جامعه نسبت به مسائل حقوقی یکی از مهمترین راهکارها در کاهش مراجعات مردم به دادگستری است به همین منظور معاونت منابع انسانی قوه قضائیه اقدام به آموزش حقوق به زبان ساده کرده است که در این قسمت به امضای الکترونیکی اشاره شده است که در ادامه می‏‌خوانید.

جعل امضای دستی و الکترونیک سرش نمی‌شود

گمان نکنید با امضای الکترونیک از شر جاعلان در امان می‌مانید. به هر حال این خلافکاران هم راهکارهای خودشان را دارند و باید مراقب هکرها و جاعلان فضای مجازی باشید. این روزها انگار جعل کاغذی دارد کم‌کم  جای خود را به جعل الکترونیک می‌دهد. البته نه اینکه فکر کنید بساط جعل های کاغذی برچیده شده است؛

مسئله این است که بازار افزایش تقلب های الکترونیک زیادی داغ شده و به خاطر همین است که پلیس فتا برای شناسایی این افراد دست به کار می‌شود، زیرا هرگونه سوء استفاده از امضای الکترونیک و جعل آن جرم محسوب می‌شود و در قوانین مختلف از جمله فصل پنجم بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی با توجه به انواع جعل، مجازات  حبس برای این افراد پیش بینی شده است.

اگر خدای ناکرده زمانی طعمه تبهکاران شدید برای شکایت می‌توانید پلیس فتا (پلیس فضای مجازی) را در جریان بگذارید و مدارک و اسناد خود را برای پیگیری بیشتر به آن بسپارید.

نگران امنیت امضا نباشید

بد نیست این را بدانید که درفضای مجازی اگر جرمی رخ بدهد پیچیده تر، سریع تر و کم هزینه تر خواهد بود. اما پلیس فضای مجازی با توجه به وجاهت قانونی حرفه ای بودن وتسلطی که در این حوزه دارد و همچنین داشتن ابزارهای عملیات پیشرفته در فضای سایبر با همکاری مراجع قضایی به تعقیب و دستگیری مجرمان و از بین بردن امور مجرمانه در محیط مجازی می‌پردازد.

پلیس سایبر با ردیابی، شناسایی و ایجاد محدودیت برای مجرمان درفضای سایبر، امنیت و اعتبار امضای الکترونیکی را تأمین می کند.

پا کردن کفش آهنین لازم نیست!

حالا اگر عزم خود را جزم کرده اید که صاحب یکی از این امضاها شوید لازم نیست کفش آهنی به پا کنید و راهی دیار غریبان شوید! کافی است به نزدیک ترین دفاتر خدمات گواهی الکترونیکی بروید. این دفاتر که هر روز بر تعداد آنها نیز افزوده می‌شود خیلی از شما دور نیستند و با مراجعه به سایت آنها یا تماس با 118 می‌توانید نزدیک ترین دفتر به محل کار یا زندگی خود را پیدا کنید.

یادتان باشد این دفاتر مراکز صدور امضای الکترونیکی هستند و بر این اساس وظایف آنها تولید، صدور، ذخیره، ارسال، ابطال و به روز نگه داشتن امضاهای الکترونیکی است.

بد نیست این نکته را نیز بدانید که دفاتر صدور امضا، حق گواهی ها و امضاهای صادره از طرف خود را ندارند و این مورد از جمله مواردی است که در حوزه صلاحیت دفاتر اسناد رسمی قرار می‌گیرد.
به عبارتی وقتی از این دفاتر امضا را دریافت کردید باید به دفتراسناد رسمی بروید وامضای خود را به طور رسمی ثبت کنید.

همچنین دفتر صدور امضا باید درصورت صلاحدید (از جمله افشای کلید خصوصی، تقاضای دارنده امضا و ...) امضای الکترونیکی ایجاد شده را باطل کند.

امضای من درست است؟

بعد از صدور امضا نوبت می‌رسد به تصدیق صحت امضا. باید این مورد را نیز بدانید که اگر می‌خواهید امضا به طور رسمی معتبر باشد همان طور که قبلا هم گفتیم باید توسط یک مرجع صلاحیت دار تأیید شود.

برای تصدیق امضاهای دستی باید سراغ دفاتر گواهی امضا بروید، اما برای تأیید امضاهای الکترونیکی دفاتر خصوصی پیش بینی شده و این کار در صلاحیت دفاتر اسناد رسمی است.

گاهی ممکن است امضا از طرف دفتری که آن را صادر کرده است باطل شود اما فرد بعد از ابطال اقدام به ثبت آن کند. به همین دلیل سردفتر قبل از آنکه امضایی را ثبت کند وظیفه دارد از نزدیک ترین دفتر صادرکننده امضا استعلام بگیرد و مطمئن شود که امضا هنوز باطل نشده است و بعد از آن می‌تواند با خیال راحت، امضا را ثبت کند.

مدیریت کاید خصوصی

مشکل بزرگی که در امضاهای الکترونیکی وجود دارد موضوع مدیریت کلید خصوصی است.
گفتیم که درج امضای الکترونیک پای یک سند یا قرار داد الکترونیک با فشردن کلید خصوصی ممکن می‌شود. همان کلیدی که هنگام ایجاد امضا در اختیار شما قرار گرفته است.

این کلید را فقط باید مالک بداند و بس. اگر کسی غیر از مالک دستش به این کلید برسد می‌تواند اسنادی را به عنوان مالک امضا کند.

انکاری در کار نیست

وقتی تشریفات امضای الکترونیکی طی و سند رسما ثبت شد دیگر جایی برای دغل بازی، انکار و این جور حرف‌ها باقی نمی‌ماند. قانون سفت و سخت در برابر تمام ادعاها مبنی بر اینکه امضا کار من نبوده است می‌ایستد.

اگر امضا لو برود

درست است که گفتیم وقتی امضای شما راه اندازی و ثبت شد رسمی خواهد بود و پای هر سندی بخورد سند را به نام شما تمام می‌کند اما گاهی ممکن است فردی ادعا کند که کلید خصوصی اش فاش شده و بدون اینکه اطلاعی داشته باشد اسنادی به نام او امضا شده است. این مورد هم خیلی نگران کننده نیست زیرا برای رفع این مشکل هم چاره ای وجود دارد.

نسخه جادویی برای حل این مشکل مهر زمان است. مهر زمان جزء لاینفک امضایی است که به وسیله یک مرجع صدورگواهی تصدیق شده است. پس تاریخ وقوع امضا در اسناد از نظر حقوقی اهمیت زیادی دارد. در واقع به کمک مهر زمان است که مسئول کنترل امضاهای الکترونیک مشخص می‌کند آیا امضا کننده حقیقی بوده است یا خیر.