از سند تا سبب اقوی از مباشر
برای آنهایی که علاقه زیادی به اطلاعات حقوقی دارند به مناسبت فرا رسیدن سال 1395 سفره هفت سین حقوقی پهن کردهایم و بعد از سال نو هر یک از موارد را به طور مفصل برایتان توضیح میدهیم.
خبرگزاری میزان -
به گزارش خبرنگار حقوقی و قضایی ، برای آنهایی که علاقه زیادی به اطلاعات حقوقی دارند به مناسبت فرا رسیدن سال 1395 سفره هفت سین حقوقی پهن کردهایم و بعد از سال نو هر یک از موارد را به طور مفصل برایتان توضیح میدهیم.
سین اول: سند
در مجموعه مقررات کشور در ماده 1284 قانونی مدنی سند تعریف شده است. براساس این ماده «سند عبارت است از هر نوشته که در مقام دعوی یا دفاع قابل استناد باشد.» و بلافاصله قانونگذار در ماده 1285این قانون برای جلوگیری از ایجاد اشتباه در مفهوم حقوقی سند شهادت نامه را از اعداد اسناد خارج کرده و اعتبار آن را به شهادت محدود کرده است. علاوه بر قانون مدنی در قوانین دیگری از جمله قانون آیین دادرسی مدنی و مجموعه مقررات ثبتی نیز از سند سخن به میان آمده است. در روزهای نوروزی درباره انواع سند، ضرورت تنظیم سند رسمی و نکاتی که نیاز است در تنظیم سند مورد توجه قرار گیرد، بررسی میکنیم.
سین دوم: سفته
سفته سندی است که به موجب آن، شخص تعهد میکند مبلغ معینی را در تاریخ معین در وجه شخص دیگر یا به حواله کرد او پرداخت کند. بد نیست این را بدانید که صادر کننده سفته به شخص دیگری دستور پرداخت نمیدهد، بلکه خودش تعهد میکند که مبلغ سفته را پرداخت کند این مهمترین و اولین تفاوت سفته با برات است که بسیاری آن را در نظر نمیگیرند. به یاد داشته باشید که در سفته فقط دو نفر دخالت دارند متعهد سفته که در واقع هم صادر کننده و هم قبول کننده سفته است و دارنده سفته. البته تعداد افراد ذکر شده تنها تعداد لازم برای تشکیل برات یا سفته است در غیر این صورت ممکن است افراد بیشتری به عنوان ضامن یا ظهر نویسی جزو مسئولان این اسناد قرار بگیرند.
سین سوم: سوگند
در حقوق کشور ما مانند بسیاری دیگر از کشورها، جایگاه خاصی برای سوگند تعریف شده است. قانون مدنی، آیین دادرسی کیفری، آیین دادرسی مدنی و قانون مجازات اسلامی، مهم ترین قوانینی هستند که جایگاه قسم را در قوانین کشور ما ترسیم میکنند. اما کاربرد سوگند در هر یک از این قوانین با دیگری مشابه نیست. مهم ترین کاربرد قسم در نظام حقوقی ما به استفاده از آن به عنوان یکی از دلایل اثبات دعوا برمیگردد. علاوه بر آن تعداد و ترتیب خاصی از سوگندها به موجب قانون مجازات اسلامی، با عنوان قسامه، قتل و جرح و انواع آن را ثابت میکند. کابرد دیگر سوگند در حقوق ما به عنوان مقدمه اقامه بینه است. شاهد قبل از اقامه شهادت، باید سوگند یاد کند. این تنها بخشی از کابرد سوگند در حقوق ماست. در ادامه در گفتوگو با کارشناسان، به بررسی چگونگی استفاده از سوگند، به عنوان دلیل اثبات دعوا و وسیله اثبات جرح و قتل خواهیم پرداخت و به نقش سوگند در رسیدگیهای کیفری اشاره خواهیم کرد.
سین چهارم: سرقت
سرقت یکی از جرایمی است که توسط قانونگذار قانون عادی مورد پیش بینی قرار گرفته است و برای حصول آن شرایطی در قانون در نظر گرفته شده است. در ماده ۱۹۷ قانون سابق مجازات اسلامی اعلام شده بود که سرقت عبارت است از: ربودن مال دیگری به طور پنهانی و ذکر قید «پنهانی» در متن قانون، قضات و حقوقدانان را با مشکلات عدیدهای مواجه کرده بود زیرا کیفقاپیها و سرقتهای مسلحانه آشکار را شامل نمیشد. قانون جدید مجازات اسلامی این اشکال را برطرف کرده است؛ به این صورت که ماده 267 قانون جدید مجازات اسلامی در تعریف جرم سرقت بیان کرده است: «سرقت عبارت است از ربودن مال متعلق به غیر». در روزهای ابتدایی سال جدید این بحث را به طور کامل پیگیری میکنیم.
سین پنجم: سوءقصد
سوء در لغت به معنای بدی، شر و ... و قصد نیز به معنای مصمم بودن به انجام عملی است به این ترتیب سوء قصد در لغت به معنای مصمم بودن به انجام عملی شرورانه تعریف شده است که هنوز به مرحله عمل مجرمانه نرسیده است. اما از لحاظ اصطلاحی، مفهومی متفاوت با معنای لغوی آن دارد. در قانون مجازات و قانون تعزیرات و همچنین قانون دادرسی و کیفری تعریف دقیقی از سوء قصد علیه مقامات صورت نگرفته است ضمن اینکه در این قوانین فقط به سوءقصد علیه تمامیت جسمانی اشاره شده است. اگر دوست دارید با این اصطلاح به طور کامل و مجازاتهایی که در قانون برای آن پیش بینی شده است، آشنا شوید، خیلی شما را منتظر نمیگذاریم.
سین ششم: سرقفلی
«سرقفلی این مغازه به فروش میرسد.» بارها با این اصطلاح روبهرو شدهاید. آنهایی که اهل کاسبی و کسب و کارند، خودشان چند بار سرقفلی معامله کردهاند و آنهایی که کاری به مغازه و خرید و فروش آن ندارند، از خودشان میپرسند این اصطلاح به چه معناست. سرقفلی در میان تاجران عرف شد، پس از آن حقوق آن را به رسمیت شناخت و بدین ترتیب، این حق تاکنون در نظام حقوقی ما دوام آورده است. هر چند هنوز با گذشتن این همه سال از حضور آن در نظام حقوقی کشورمان سوال و ابهامهای در خصوص آن وجود دارد. در حقوق ایران، به حقی که تاجر یا صنعتگر در نتیجه جلب مشتری و شهرت و فعالیت خود برای محل کار خود، ایجاد میکند، سرقفلی گفته میشود. علاوه بر آن، حقی که صاحب محلی که دارای موقعیت خوبی است، برای مالک خود قایل میشود؛ قبل از اینکه اصولا آن محل به اجاره داده شود. به این حق نیز سرقفلی گفته میشود. آشنایی با این مفهوم به ظاهر ساده شما را از دردسرهای بسیار زیادی دور میکند.
و اما سین هفتم: سبب اقوی از مباشر
سبب در فرهنگ لغت فارسی به معنی رسیدن به چیزی آمده و مسبب هم به عنوان وسیله رسیدن به چیزی مطرح شده است. اما مباشر در فرهنگ لغت اقدام به عملی کردن، و نظارت کردن معنی شده است و تسبیب در جنایت هم یعنی انسان سبب تلف شدن یا جنایت علیه دیگری را فراهم کند و خود مستقیماً مرتکب جنایت نشود به طوری که اگر نبود جنایت حاصل نمیشد، مانند آنکه چاهی بکند و کسی در آن بیفتد و آسیب ببیند. براساس ماده 317 قانون مجازات اسلامی مباشرت در جنایت آن است که جنایت مستقیماً توسط خود جانی واقع شده باشد. سبب اقوی از مباشر کسی است که ارتکاب جرم عقلاً به او منتسب است، به عنوان مثال کسی که به صغیر غیر ممیز یا دیوانهای چاقوئی میدهد تا فرد منظور را به قتل رساند(درست است که در اینجا فعل توسط دیوانه یا غیر ممیز انجام شده، لکن چون اینها از خود اراده و اختیاری نداشته و متوجه عمل خود نیستند و در حقیقت به عنوان وسیله تلقی میشوند)، مباشر جرم محسوب (سبب اقوی از مباشر) و تحت این عنوان قابل تعقیب و مجازات است.
سین اول: سند
در مجموعه مقررات کشور در ماده 1284 قانونی مدنی سند تعریف شده است. براساس این ماده «سند عبارت است از هر نوشته که در مقام دعوی یا دفاع قابل استناد باشد.» و بلافاصله قانونگذار در ماده 1285این قانون برای جلوگیری از ایجاد اشتباه در مفهوم حقوقی سند شهادت نامه را از اعداد اسناد خارج کرده و اعتبار آن را به شهادت محدود کرده است. علاوه بر قانون مدنی در قوانین دیگری از جمله قانون آیین دادرسی مدنی و مجموعه مقررات ثبتی نیز از سند سخن به میان آمده است. در روزهای نوروزی درباره انواع سند، ضرورت تنظیم سند رسمی و نکاتی که نیاز است در تنظیم سند مورد توجه قرار گیرد، بررسی میکنیم.
سین دوم: سفته
سفته سندی است که به موجب آن، شخص تعهد میکند مبلغ معینی را در تاریخ معین در وجه شخص دیگر یا به حواله کرد او پرداخت کند. بد نیست این را بدانید که صادر کننده سفته به شخص دیگری دستور پرداخت نمیدهد، بلکه خودش تعهد میکند که مبلغ سفته را پرداخت کند این مهمترین و اولین تفاوت سفته با برات است که بسیاری آن را در نظر نمیگیرند. به یاد داشته باشید که در سفته فقط دو نفر دخالت دارند متعهد سفته که در واقع هم صادر کننده و هم قبول کننده سفته است و دارنده سفته. البته تعداد افراد ذکر شده تنها تعداد لازم برای تشکیل برات یا سفته است در غیر این صورت ممکن است افراد بیشتری به عنوان ضامن یا ظهر نویسی جزو مسئولان این اسناد قرار بگیرند.
سین سوم: سوگند
در حقوق کشور ما مانند بسیاری دیگر از کشورها، جایگاه خاصی برای سوگند تعریف شده است. قانون مدنی، آیین دادرسی کیفری، آیین دادرسی مدنی و قانون مجازات اسلامی، مهم ترین قوانینی هستند که جایگاه قسم را در قوانین کشور ما ترسیم میکنند. اما کاربرد سوگند در هر یک از این قوانین با دیگری مشابه نیست. مهم ترین کاربرد قسم در نظام حقوقی ما به استفاده از آن به عنوان یکی از دلایل اثبات دعوا برمیگردد. علاوه بر آن تعداد و ترتیب خاصی از سوگندها به موجب قانون مجازات اسلامی، با عنوان قسامه، قتل و جرح و انواع آن را ثابت میکند. کابرد دیگر سوگند در حقوق ما به عنوان مقدمه اقامه بینه است. شاهد قبل از اقامه شهادت، باید سوگند یاد کند. این تنها بخشی از کابرد سوگند در حقوق ماست. در ادامه در گفتوگو با کارشناسان، به بررسی چگونگی استفاده از سوگند، به عنوان دلیل اثبات دعوا و وسیله اثبات جرح و قتل خواهیم پرداخت و به نقش سوگند در رسیدگیهای کیفری اشاره خواهیم کرد.
سین چهارم: سرقت
سرقت یکی از جرایمی است که توسط قانونگذار قانون عادی مورد پیش بینی قرار گرفته است و برای حصول آن شرایطی در قانون در نظر گرفته شده است. در ماده ۱۹۷ قانون سابق مجازات اسلامی اعلام شده بود که سرقت عبارت است از: ربودن مال دیگری به طور پنهانی و ذکر قید «پنهانی» در متن قانون، قضات و حقوقدانان را با مشکلات عدیدهای مواجه کرده بود زیرا کیفقاپیها و سرقتهای مسلحانه آشکار را شامل نمیشد. قانون جدید مجازات اسلامی این اشکال را برطرف کرده است؛ به این صورت که ماده 267 قانون جدید مجازات اسلامی در تعریف جرم سرقت بیان کرده است: «سرقت عبارت است از ربودن مال متعلق به غیر». در روزهای ابتدایی سال جدید این بحث را به طور کامل پیگیری میکنیم.
سین پنجم: سوءقصد
سوء در لغت به معنای بدی، شر و ... و قصد نیز به معنای مصمم بودن به انجام عملی است به این ترتیب سوء قصد در لغت به معنای مصمم بودن به انجام عملی شرورانه تعریف شده است که هنوز به مرحله عمل مجرمانه نرسیده است. اما از لحاظ اصطلاحی، مفهومی متفاوت با معنای لغوی آن دارد. در قانون مجازات و قانون تعزیرات و همچنین قانون دادرسی و کیفری تعریف دقیقی از سوء قصد علیه مقامات صورت نگرفته است ضمن اینکه در این قوانین فقط به سوءقصد علیه تمامیت جسمانی اشاره شده است. اگر دوست دارید با این اصطلاح به طور کامل و مجازاتهایی که در قانون برای آن پیش بینی شده است، آشنا شوید، خیلی شما را منتظر نمیگذاریم.
سین ششم: سرقفلی
«سرقفلی این مغازه به فروش میرسد.» بارها با این اصطلاح روبهرو شدهاید. آنهایی که اهل کاسبی و کسب و کارند، خودشان چند بار سرقفلی معامله کردهاند و آنهایی که کاری به مغازه و خرید و فروش آن ندارند، از خودشان میپرسند این اصطلاح به چه معناست. سرقفلی در میان تاجران عرف شد، پس از آن حقوق آن را به رسمیت شناخت و بدین ترتیب، این حق تاکنون در نظام حقوقی ما دوام آورده است. هر چند هنوز با گذشتن این همه سال از حضور آن در نظام حقوقی کشورمان سوال و ابهامهای در خصوص آن وجود دارد. در حقوق ایران، به حقی که تاجر یا صنعتگر در نتیجه جلب مشتری و شهرت و فعالیت خود برای محل کار خود، ایجاد میکند، سرقفلی گفته میشود. علاوه بر آن، حقی که صاحب محلی که دارای موقعیت خوبی است، برای مالک خود قایل میشود؛ قبل از اینکه اصولا آن محل به اجاره داده شود. به این حق نیز سرقفلی گفته میشود. آشنایی با این مفهوم به ظاهر ساده شما را از دردسرهای بسیار زیادی دور میکند.
و اما سین هفتم: سبب اقوی از مباشر
سبب در فرهنگ لغت فارسی به معنی رسیدن به چیزی آمده و مسبب هم به عنوان وسیله رسیدن به چیزی مطرح شده است. اما مباشر در فرهنگ لغت اقدام به عملی کردن، و نظارت کردن معنی شده است و تسبیب در جنایت هم یعنی انسان سبب تلف شدن یا جنایت علیه دیگری را فراهم کند و خود مستقیماً مرتکب جنایت نشود به طوری که اگر نبود جنایت حاصل نمیشد، مانند آنکه چاهی بکند و کسی در آن بیفتد و آسیب ببیند. براساس ماده 317 قانون مجازات اسلامی مباشرت در جنایت آن است که جنایت مستقیماً توسط خود جانی واقع شده باشد. سبب اقوی از مباشر کسی است که ارتکاب جرم عقلاً به او منتسب است، به عنوان مثال کسی که به صغیر غیر ممیز یا دیوانهای چاقوئی میدهد تا فرد منظور را به قتل رساند(درست است که در اینجا فعل توسط دیوانه یا غیر ممیز انجام شده، لکن چون اینها از خود اراده و اختیاری نداشته و متوجه عمل خود نیستند و در حقیقت به عنوان وسیله تلقی میشوند)، مباشر جرم محسوب (سبب اقوی از مباشر) و تحت این عنوان قابل تعقیب و مجازات است.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *