جای خالی اخلاق در "نظام آموزشی" در افغانستان

به گزارش سرویس بین الملل "سید میرزاحسین احسانی" فعال شبکه‌های اجتماهی طی یادداشتی اختصاصی به موضوع اخلاق در تعالیم دینی افغانستان پرداخته است.
 
در این یادداشت اختصاصی نوشت: اخلاق و تربیت اخلاقی انسان‌ها در ادیان مختلف اهمیت زیادی دارد و می‌توان گفت که هدف و نقطه مشترک همه ادیان تزکیه و تربیت اخلاقی انسان است و تعالی انسان در گرو رشد اخلاقی اوست.
 
پیامبر بزرگ اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) تنها هدف بعثتش را به کمال رساندن مکارم اخلاقی انسان بیان می‌دارد و می‌فرماید: «إنما بُعثتُ لاُ تَمِمَ مکارم الأخلاق» یعنی من مبعوث شده‌ام که مکارم اخلاقی انسان را به کمال برسانم و مهم‌ترین ویژگی پیامبر اکرم(ص) نیز در اخلاق نیک حضرتش بود که خداوند خطاب به وی می‌فرماید:«إنکَ لَعلی خُلق عظیم»و در حقیقت تو به خلقى نیکو و عظیم آراسته‏‌ای.
 
و در آیه دیگر می‌فرماید: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِک»یعنی به سبب رحمت خداست که تو با آنها اینچنین خوشخوى و مهربان هستىد و اگر تندخو و سخت‏ دل بودى مردم از گرد تو پراکنده مىی شدند.
 
همچنین پیامبر گرامی اسلام با فضیلت ترین فرد از مسلمان هارا از لحاظ ایمان، نه داناترین و نه پارسا ترین بلکه خوش اخلاق‌ترین آنها می‌داند و می‌فرماید: «أَفْضَلُکُمْ إِیمَاناً أَحْسَنُکُمْ أَخْلَاقا».
 
پیامبر اسلام(ص) محبوب ترین انسان نزد خداوند را با اخلاق‌ترین آنها معرفی می‌کند و می‌فرماید: َ«أَحَبُّکُمْ إِلَى اللَّهِ أَحْسَنُکُمْ أَخْلَاقا». اخلاق و ارزشهای اخلاقی در اسلام چنان جایگاهی دارد که حتی می‌توان مدعی شد که تمایز و تفاوت انسان با حیوانات نه در عقل که در اخلاق و کرامت انسانی است و اگر انسان به اصول و ارزشهای اخلاقی پایبند نباشد به مراتب خطرناکتر، وحشتناک‌تر و درنده خوتر از حیوانات می‌باشد.
 
چنانکه متأسفانه امروزه ما شاهد خشونت‌های بی‌رحمانه به نام دین در افغانستان و سایرکشورهای اسلامی هستیم. ریشه همه این خشونت‌ها، قساوت‌ها و درنده خویی‌ها در عدم پایبندی به اخلاق و ارزشهای اخلاقی است.
 
از این رو ضرورت ایجاب می‌کند که علاوه بر تدریس و تعلیم عقاید و احکام در کتب درسی به مباحث اخلاقی نیز پرداخته شده و آموزه‌های اخلاقی در کتب دینی مدارس کشورهای اسلامی بویژه افغانستان که خسارت و رنج‌های زیادی از خشونت و بی‌رحمی گروهای تروریستی دیده است و یکی از قربانیان خشونت‌های فرقه‌ای است گنجانده شود.
 
خوشبختانه آموزش قرآن، احکام و عقاید به تناسب سن و فهم دانش آموزان از کلاس اول ابتدایی شروع و تا کلاس 12تدریس می‌شود اما موضوع اخلاق با این همه اهمیت حیاتی و نقش آن در کاهش خشونت و ترویج اعتدال گرایی و دوری از افراط گرایی مورد غفلت قرار گرفته و جای آن در کتب درسی خالی است در حالیکه در دین اسلام تزکیه و تربیت اخلاقی مهم تر از فراگیری دانش است و در واقع تعلیم بدون تربیت ارزش چندانی ندارد.
 
قرآن کریم می‌فرماید: «هُوَ الَّذِى بَعَثَ فىِ الْأُمِّیِّنَ رَسُولًا مِّنهُْمْ یَتْلُواْ عَلَیهِْمْ ءَایَاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَ الحِْکْمَةَ وَ إِن کاَنُواْ مِن قَبْلُ لَفِى ضَلَالٍ مُّبِین». اوست خدایى که میان مردمى بى‏‌سواد پیامبرى از خودشان مبعوث داشت تا آیاتش را بر آنها بخواند و آنها را از زشتی‌ها و پلیدی‌ها پاکیزه سازد و کتاب و حکمتشان بیاموزد.
 
اگر چه پیش از آن در گمراهى آشکار بودند. پرخاشگری و خشنونت‌های جاری چه در فضایی حقیقی و چه در فضای مجازی از محاورات و بگو مگوهای کوچه و بازار و میان خانوادگی گرفته تا سطوح بالای سیاسی و فضای شبکه‌های مجازی و رسانه‌ای در مطبوعات و اینترنت گسترده است.
 
فقط اگر به کامنت‌های که در ذیل مطالب در فیسبوک، سایتها و وبلاگها نظر بیفکنیم متوجه می‌شویم که ما با چه ناهنجاریهای فاجعه باری مواجه هستیم و جامعه ما از نظر اخلاقی در چه سطح هشدار دهنده‎‌ای قرار دارد.
 
از این رو انتظار می‌رود مسئولین وزارت آموزش و پرورش و بخش شورای علمی و تألیف کتاب‌های درسی این نقیصه بزرگ را برطرف کرده و فصلی را در کتاب‌های دینی به آموزش اصول اخلاقی اختصاص دهند.