خسارت‌های ناشی از جرم و آسیب در کشور بسیار بالاست

به گزارش گروه حقوقی و قضایی به نقل از روابط عمومی و ارتباطات دادگستری کل استان آذربایجان شرقی، آیین افتتاحیه همایش ملی «نگاهی نو به: شهرسازی، امنیت و پیشگیری از وقوع جرم در فضاهای شهری» با حضور مسئولین، اساتید و صاحبنظران از سراسر کشور در سالن همایش مجتمع رفاهی پتروشیمی تبریز برگزار شد.

علیرضا ساوری مدیرکل پیشگیریهای وضعی معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه در این مراسم ضمن تشکر از مسئولین و دست اندرکاران همایش و انتخاب موضوع همایش گفت: جرم، جنایت و افزایش جرم یک چالش جدّی جهانی است که در سالهای آتی، مجموعه کشورها با آن مواجه خواهند بود. ساده ترین تعریف جرم «انجام فعل یا ترک فعلی که قانونگذار برای آن مجازات تعیین کرده است» می باشد. تا کنون1980 عنوان مجرمانه از مجموعه قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی استخراج شده است.

وی ادامه داد: در قوانین و مقررات بسیاری از کشورهای دنیا، بین  400 تا 600 عنوان مجرمانه را احصاء کرده اند. به حدود 15 میلیون پرونده در سال 93 در کشور رسیدگی شده که نشانگر خسارتهای بسیار بالا برای دستگاههای امنیتی و حاکمیتی، ناشی از جرم و آسیب در کشور است. لذا نیازمند تدابیر و اقدامات عاجل در خصوص پیشگیری از وقوع جرم و کاهش روند جرایم و آسیبها در کشور هستیم.

ساوری افزود: اساساً جرم در یک فرایند اتفاق می افتد. گام اول از فرایند جرم، شکل گیری «انگیزه» است و فردی که انگیزه جرم دارد در گام دوم درصدد دسترسی به «ابزار و فرصت ارتکاب» جرم است و اگر انگیزه شکل گرفت و ابزار هم فراهم بود، جرم محقق خواهد شد. «انگیزه»، «ابزار و فرصت ارتکاب» و «موقعیت و محیط» سه ضلع مثلث جرم را شکل می دهند. فرصت را همواره مالباخته و بزهدیده در اختیار مجرم قرار می دهد. متناسب با فرایند جرم، پیشگیری نیز فرایندی است: پیشگیری از انگیزه ارتکاب جرم، پیشگیری از دسترسی مجرم به ابزار و فرصت و برهم زدن موقعیت و محیط جرم و از این طریق ناکام گذاردن فردی که انگیزه مجرمانه دارد.

وی ادامه داد: 22 سازمان، ارگان و نهاد در امر پیشگیری از وقوع جرم، وظیفه مستقیم دارند و با انجام اقدامات مداخله ای سعی می کنند اضلاع مثلث جرم را از بین ببرند. موضوع برهم زدن موقعیت و محیط جرم از موضوعات اصلی پیشگیری وضعی است. مناطق بی دفاع شهری، مناطق متروک و رهاشده اعم از دولتی و غیردولتی و حاشیه شهرها از مهم ترین محیط های جرم می باشند. هرگونه موفقیت در اجرای برنامه ها در حوزه پیشگیری های وضعی، نیازمند اقدامات ترکیبی، تلفیقی و توأمان در حوزه های پیشگیری فرهنگی- اجتماعی، وضعی- امنیتی- انتظامی و پیشگیری های حقوقی و قضایی از طریق انجام مداخلات برای از بین بردن اضلاع مثلث جرم است. بدون هماهنگی و همکاری دستگاهها و همراه سازی و همسوسازی ظرفیت های موجود نمی توان به مقصود رسید. بهره گیری از ظرفیت تمامی دستگاههای حاکمیتی و مشارکت های مردمی، جزء موضوعات اصلی و مهم در موفقیت در حوزه مورد بحث در این همایش محسوب می شود.

مدیرکل پیشگیریهای وضعی معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه به حاشیه نشینی در شهرها نیز اشاره کرده و گفت: موضوع حاشیه نشینی در شهرها یکی از چالشهای عمده و اساسی کشور محسوب شده و خواهد شد. در سال 93 جمعیت حاشیه نشین کشور به 10 میلیون 100 هزار نفر رسید و آخرین آمار، بالغ بر 11 میلیون نفر می باشد. پیشگیری از شکل گیری مناطق جدید حاشیه نشین از جمله دغدغه ها است. لذا باید نسبت به ساماندهی و اصلاح امور فعلی و نقاط جرم خیز و لحاظ پیوست های پیشگیری از وقوع جرم در اجرای سازه های بزرگ و پروژه های عمرانی اقدام کرد. همچنین بهره گیری از ابزار و فناوری و تکنولوژیهای نوین از اثربخشی بالایی برخوردار است. جلب و جذب مشارکت حداکثری مردم از طریق تقویت یا ارتقاء احساس مسئولیت شهروندی نیز از موضوعاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.