27شعبه بانک برای هر 100 هزار ایرانی/ بیشترین بانک در کدام استان است؟/ مقایسه ایران با دیگر کشورها + جدول

به گزارش ، در کشورهاي مختلف، بسته به اينکه نظام تأمین مالي آنها بیشتر متکي بر بازار پول است يا بازار سرمايه، تعداد شعب بانکي در هرکدام فرق مي کند. بخش بانکي ایران، بخش قابل ملاحظه اي از نظام مالي کشور را تشکیل مي دهد به طوري که در سال 1393 حدود 89.2درصد از تامین مالي اقتصاد کشور توسط نظام بانکي انجام شده؛ لذا لزوم وجود تعداد بیشتري از مؤسسات پولي و اعتباري را نیز اقتضا مي کند.

بنابراين نمي توان صرفاً با توجه به مقايسه آماري بین میزان فراواني نسبي تعداد شعب بانکي در کشورهاي ديگر و فارغ از ويژگي هاي خاص نظام پولي و مالي اقتصاد ايران، نسبت به تعداد مطلوب شعب بانکي اظهار نظر کرد.

بر اساس آمارهاي صندوق بین المللي پول، در ایران به ازاي هر يک صد هزار نفر حدود 27.4 شعبه بانکي وجود دارد که در مقايسه با ديگر کشورها از وضعیت متعادلي برخوردار است. اکثر کشورهاي توسعه يافته به طور نسبي داراي تعداد شعبه بیشتري نسبت به ايران هستند به طوری که در فرانسه به ازاي هر يک صد هزار نفر جمعیت 38.5شعبه بانکي وجود دارد. از سوي ديگر اکثر کشورهاي منطقه به طور نسبي تعداد شعبه کمتري نسبت به ايران دارند.

آمار نشان مي دهد که در کشورهاي توسعه يافته به رغم توسعه بانکداري الکترونیک، کماکان تعداد شعب بانکي نسبت به کشورمان و ديگر کشورهاي منطقه بیشتر است که البته در سال هاي آينده مي توان انتظار داشت با گسترش بیشتر خدمات بانکداري الکترونیک و مجازي به طور نسبي تعداد شعب اين کشورها نیز کاهش يابد.

در بین کشورهاي منطقه، ایران به ازاي هر يک صد هزار نفر جمعیت داراي تعداد شعب بانکي بیشتري است. اين آمار در ترکیه 19.8، در مالزی 11 و در عربستان 8.8شعبه است. بنابراين در مجموع به نظر مي رسد، جايگاه ايران به لحاظ دارا بودن تعداد شعب بانکي در سح کشورهاي منطقه و توسعه يافته در وضعنت بینابیني قرار دارد.

تعداد شعب بانک ها و مؤسسات اعتباري غيربانکي در کشور
بر اساس آمار اداره مجوزهاي بانکي بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران تا پايان شهريور 1394، تعداد کل شعب داراي مجوز بانک ها و مؤسسات اعتباري غیربانکي 21هزار و 656شعبه است.

بانک ملي با سه هزار و 192، بانک صادرات ايران دو هزار و 876 شعبه و بانک کشاورزی یک هزار و 906شعبه داراي بیشترين شعبه و بانک هاي خاورمیانه، بانک تجارتي ايران واروپا و بانک ايران و ونزوئلا داراي کمترين شعب در سطح کشور هستند.

پراکندگي تعداد شعب بانکي در استان هاي کشور

در خصوص نحوه پراکندگي شعب بانک ها و مؤسسطات اعتباري در استان هاي مختلط کشور گزارش شده استان هاي تهران، اصفهان و خراسان رضوي بیشترين و استان هاي کهگلويه و بويراحمد، خراسان شمالي و ايلام کمترين آمار شعب را به خود اختصاص داده اند.

براساس آمار سرانه شعب در استان ها و مراکز استان نشان می دهد به ازاي هر يک صد هزار نفر جمعیت در استان سمنان 54 شعبه، یزد 49شعبه و ایلام 44شعبه وجود دارد و این استان ها داراي بیشترين سرانه شعبه بانک در کشور هستند

استان هاي آذربايجان غربي، البرز و سیستان و بلوچستان نیز کمترين سرانه شعب را دارند .اما سرانه شعب مراکز استان ها نشان مي دهد، مراکز استان هاي سمنان، کهگیلويه و بوير احمد و بوشهر بیشترين سرانه شعب بانکي را به خود اختصاص داده اند.

مراکز استان هاي قم، البرز و تهران به ترتیب داراي بیشترين تمرکز جمعیتي و استان هاي کهگیلويه و بويراحمد، گلستان و مازندران داراي کمترين تمرکز جمعیت در مرکز استان هستند، بر اساس تعداد شعب، بیشترين تمرکز تعداد شعب مربوط به استان هاي قم، تهران و البرز و کمترين تمرکز شعب مربوط به مرکز استان هاي بوشهر، سمنان و مازندران است.

تفاضل اين دو شاخص به عنوان میزان اختلاف بین تمرکز جمعیتي و تمرکز تعداد شعب در مرکز هر استان نشان مي دهد استان هاي قزوين، کهگیلويه و بويراحمد و چهارمحال و بختیاري به ترتیب داراي بیشترين تفاوت بین تمرکز جمعیتي و تمرکز تعداد شعب بانکي در مراکز استان هستند، به بیان ديگر در اين استان ها، به جز مرکز استان، ساير مناطق از پوشش کمتر تعداد شعب در مقايسه با ديگر استان ها برخوردارند.

استان هاي مرکزي، مازندران و البرز کمترين تفاوت بین تمرکز جمعیت و تمرکز شعب در مرکز استان را دارا هستند. در تمام استان هاي کشور، میزان تمرکز شعب در مرکز استان بیش از میزان تمرکز جمعیتي مراکز استان است که به نظر مي رسد به منظور دسترسي عادلانه تر به خدمات بانکي ضرورت دارد اين نسبت ها متعادل تر شده تا کلیه نواحي هر استان بتواند به خدمات بانکي دسترسي داشته باشد.

مي توان فراوانی نسبي شعب هر استان را نسبت به جمعیت هر استان به منظور مشاهده میزان پراکندگي شعب در استان هاي مختلف مورد بررسي قرار داد. بر اين اساس، به طور نسبي استان هاي تهران، اصفهان و خراسان رضوي به ترتیب بیشترين میزان تعداد نسبي شعب بانک ها و مؤسسات اعتباري غیربانکي را به خود اختصاص داده اند. اما شاخص مهمي که در اينجا مي توان به عنوان میزان دسترسي عادلانه کلیه استان ها به شعب مزبور ارايه کرد تفاوت در میزان تمرکز شعب در استان و تمرکز جمعیتي در هر استان است.

بر اين اساس کمترين تفاوت در دو شاخص درصد شعب بانک ها و مؤسسات اعتباري غیربانکي مربوط به استان هاي زنجان، قزوين و کرمانشاه و بیشترين تفاوت نیز مربوط به استان هاي تهران، خراسان رضوي و سیستان و بلوچستان است.

در مجموع اين آمار نشان مي دهد در سطح کشور به طور متوسط هر استان 3.23درصد جمعیت کشور را در اختیار دارد و 3.22درصد از شعب بانک ها و مؤسسات اعتباري غیربانکي در هر استان قرار دارد لذا در سطح استان هاي مختلف پراکندگي شعب بانک ها و مؤسسات اعتباري غیربانکي، عادلانه تر از پراکندگي شعب در مرکز هر استان(مرکز استان نسبت به ساير مناطق استان) است.

شاخص ديگري که در اين زمینه مي توان بررسي کرد، مقايسه نسبي میزان تمرکز شعب در مراکز استانها با توجه به جمعیت مرکز هر استان است. بر اين اسطاس، مراکز استان هاي تهران، خراسان رضوي و اصفهان به طور نسبي داراي بیشترين تعداد

شعب در مقايسه با ديگر مراکز استان و مراکز استان هاي سمنان، خراسان شمالي و کهگیلويه و بويراحمد داراي کمترين تعداد شعب هستند.

آمار مربوط به تفاوت در منطجان تمرکز نسبي جمعیتي در مرکز هر استان و تمرکز تعداد شعب، نشان مي دهد، مراکز استان هاي قم، سیستان و بلوچستان و خراسان شمالي به طور نسبي کمترين تفاوت بین تمرکز جمعیتي و تمرکز تعداد شعب

بانک ها و مؤسسات اعتباري غیربانکي و مراکز استان هاي تهران، اصفهان و فارس داراي بیشترين تفاوت در اين آمار هستند.

آمار مربوط به تعداد شعب بانکي در مراکز استان هاي کشور نشان مي دهد مراکز استان هاي تهران، خراسان رضوي و اصفهان بشترين تعداد شعب بانکي را در اختیار دارند که در اين میان شهر تهران با داشتن حدود 31درصد از کل شعب بانکي مراکز استان هاي کشور، اختلاف قابل توجهي با ديگر شهرهاي کشور پیدا کرده که با توجه به جايگاه شهر تهران در مبادلات اقتصادي کشور و سهم آن در ايجاد ارزش افزوده، وجود تعداد بیشتري از شعب بانکي در اين شهر تا حدودي مي تواند قابل توجه باشد.

از ديگر موضوعاتي که در اينجا مي توان به عنوان شاخص هاي مهم اثرگذار بر تعداد شعب بانک ها و مؤسسات اعتباري در استان هاي کشور بیان کرد، توجه به ظرفیت اقتصادي و میزان تولید ناخالص داخلي هر استان است.

بر اساس آخرين آمار اعلام شده از سوي مرکز آمار ايران، استان هاي تهران 23.1درصد، خوزستان 13.4 و اصفهان 6.7درصد از تولید ناخالص داخلي کشور(بدون احتساب نفت) را به خود اختصاص داده اند. از سوي ديگر، استان هاي چهارمحال و بختیاري، خراسان شمالي و خراسان جنوبي نیز کمترين سهم را در تولید ناخالص داشته اند.

رابطه مثبت و معني داري بین سهم هر استان از سطح تولید ناخالص داخلي و نیز تعداد شعب بانک ها و مؤسسات اعتباري در هر استان وجود دارد. اين موضوع بدان معني است که پراکندگي شعب در سطح استان هاي مختلف کشور متناسب با سطح تولید و مشارکت در ايجاد ارزش افزوده هر استان بوده است.

بر اين اساس، آمارهاي موجود نشان مي دهد، به طور متوسط هر استان 3.07درصد از تولید ناخالص داخلي کشور را به خود اختصاص داده و نیز در هر استان به طور متوسط 3.22درصد از کل شعب بانک ها و مؤسسات اعتباري کشور قرار دارد که اختلا ف ناچیزي بین اين دو شاخص مشاهده مي شود.