آوارگی و تخریب؛ پیامدهای حمله زمینی رژیم صهیونیستی به شهر غزه
ارتش اشغالگر رژیم صهیونیستی روز سهشنبه، ۱۶ سپتامبر (۲۵ شهریور) حمله زمینی خود را با هدف قرار دادن شهر غزه آغاز کرد.
رژیم صهیونیستی همچنین در اقدامی نمایشی به ساکنانی که هنوز در شهر هستند هشدار داده که باید آن را ترک کرده و به سمت جنوب نوار غزه بروند.
اگرچه ارتش اشغالگر جدول زمانی برای این حمله ارائه نکرد، رسانههای صهیونیستی اعلام کردند که این حمله ممکن است ماهها طول بکشد.
در همین حال، در ژنو، کارشناسان مستقلی که توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل مامور شده بودند، اعلام کردند که رژیم صهیونیستی در غزه مرتکب نسلکشی شده است و به موج فزاینده بینالمللی چنین اتهامهایی پیوستند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل نیز که تاکنون از متهم کردن رژیم صهیونیستی به نسلکشی (با وجود شواهد فراوان و گزارشهای متعدد نهادهای بینالمللی) خودداری کرده، تنها گفت که آنچه در غزه میگذرد وحشتناک است و جنگ در سرزمینهای فلسطینی از نظر اخلاقی، سیاسی و قانونی غیرقابل تحمل است.
گوترش همچنین اظهار کرد: ما اکنون شاهد تخریب نظاممند شهر غزه هستیم.
افزایش آوارگی اجباری درپی حملهها به شهر غزه
بخش عمدهای از شهر غزه در هفتههای اولیه جنگ در سال ۲۰۲۳ ویران شده بود، اما حدود یک میلیون فلسطینی به خانههایشان در میان ویرانهها بازگشته بودند.
بیرون راندن اجباری آنها به این معنی است که تقریبا کل جمعیت غزه اکنون در اردوگاههایی در امتداد ساحل جنوبیتر، در جایی که رژیم صهیونیستی آن را منطقه بهاصطلاح بشردوستانه مینامد، محصور خواهند شد.

سازمان ملل بهتازگی تخمین زده که بیش از ۲۲۰ هزار فلسطینی در ماه گذشته از شمال غزه آواره شدهاند. ارتش اشعالگر هشدار داده بود که همه ساکنان باید پیش از عملیات، شهر غزه را ترک کنند. تخمین زده میشود که پیش از هشدارهای تخلیه، یک میلیون فلسطینی در منطقه اطراف شهر غزه زندگی میکردند.
موضع قوانین بینالمللی و بشردوستانه درباره آوارگی اجباری
قوانین بینالمللی درباره آوارگی اجباری غیرنظامیان بهطور عمده در چارچوب حقوق بینالملل بشردوستانه، حقوق بشر، و حقوق پناهندگان تنظیم شدهاند و هدف آنها حفاظت از غیرنظامیان در برابر آوارگی اجباری و تضمین حقوق آنها در شرایط آوارگی است.
ماده ۴۹ کنوانسیون چهارم ژنو آوارگی اجباری غیرنظامیان در زمان درگیریهای مسلحانه را بهطور کلی ممنوع میکند. پروتکل الحاقی اول (ماده ۸۵) آوارگی اجباری غیرنظامیان را بهعنوان بخشی از سیاستهای جنگی، نقض جدی قوانین بشردوستانه و احتمالا جنایت جنگی میداند.
اصل حفاظت از غیرنظامیان میگوید که در درگیریهای مسلحانه، غیرنظامیان باید از اثرات خصومتها محافظت شوند و آوارگی اجباری نباید بهعنوان ابزار فشار یا مجازات استفاده شود. اما رژیم صهیونیستی درقیقا از این موضوع (آوارگی اجباری) بهعنوان ابزاری برای فشار یا مجازات علیه جمعیت غزه استفاده میکند.

ماده ۱۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر (۱۹۴۸) نیز میگوید که حق آزادی حرکت و انتخاب محل اقامت را تضمین میکند. آوارگی اجباری توسط رژیم صهیونیستی این را نقض میکند. آوارگی اجباری به دلایل تبعیضآمیز (نژادی، مذهبی، قومی و غیره) ممنوع است؛ طرفین موظف هستند از آوارگی خودسرانه جلوگیری کنند و در صورت وقوع، از آوارگان حمایت کنند؛ آوارگان حق بازگشت داوطلبانه، ایمن و با عزت به محل زندگی خود را دارند.
- بیشتر بخوانید:
- مراسم اِمی؛ نمایش حمایت از فلسطین و محکومیت نسلکشی
- غیرانسانیسازی؛ چگونه رژیم صهیونیستی قادر به ارتکاب نسلکشی در غزه است
آوارگی اجباری غیرنظامیان، بهویژه اگر بهعنوان بخشی از یک سیاست گسترده یا نظاممند انجام شود، میتواند بهعنوان جنایت علیه بشریت یا جنایت جنگی تحت اساسنامه رم (ماده ۷ و ۸) مورد پیگرد قرار گیرد. پاکسازی قومی یا آوارگی اجباری با انگیزههای تبعیضآمیز نمونههایی از نقض جدی قوانین بینالمللی هستند؛ دقیقا مانند اقدامهایی که رژیم صهیونیستی انجام میدهد.
تخریب نظاممند شهر غزه
رژیم صهیونیستی همچنین علاوه بر آوارهکردن اجباری مردم شهر غزه، تخریب نظاممند این شهر را نیز در پیش گرفته است.
براساس گزارش یک نهاد حقوق بشری، ارتش رژیم صهیونیستی روزانه حدود ۳۰۰ واحد مسکونی را در شهر غزه و جبالیا با استفاده از رباتها یا خودروهای حامل مواد منفجره تخریب میکند.
این بمبارانها با سرعتی بیسابقه و با هدف نابودی شهر غزه و آواره کردن ساکنان آن، بهعنوان بخشی از تشدید خطرناک نسلکشی مداوم علیه فلسطینیان در نوار غزه که نزدیک به ۲۳ ماه است ادامه دارد، در حال انجام است.

سرعت بیسابقه تخریب محلههای مسکونی در شهر غزه با استفاده از رباتها یا خودروهای انفجاری، نشان دهنده عزم رژیم صهیونیستی برای محو شهر است.
کارشناسان میگویند که با سرعت فعلی، شهر غزه میتواند ظرف ۲ ماه نابود شود، جدول زمانی که با توجه به حملههای گسترده ارتش رژیم صهیونیستی و عدم وجود هرگونه فشاری برای توقف جنایتهای آن علیه فلسطینیان، ممکن است کوتاهتر هم بشود.
موضع قوانین بینالمللی و بشردوستانه درباره تخریب مناطق مسکونی
قوانین بینالمللی، بهویژه حقوق بینالمللی بشردوستانه (IHL)، تخریب عمدی مناطق مسکونی در جنگها را ممنوع میکند. این قوانین بهطور عمده در کنوانسیونهای ژنو (۱۹۴۹) و پروتکلهای الحاقی ۱۹۷۷، بهویژه پروتکل اول، و همچنین در حقوق عرفی بینالمللی تدوین شدهاند.
براساس ماده ۴۸ پروتکل الحاقی اول، طرفهای درگیر در جنگ موظفند بین اهداف نظامی و غیرنظامی تمایز قائل شوند. مناطق مسکونی که غیرنظامیان در آن ساکن هستند، بهعنوان اهداف غیرنظامی محسوب میشوند و حمله به آنها ممنوع است؛ اما رژیم صهیونیستی همانطور که قوانین بینالمللی و بشردوستانه دیگر را نادیده گرفته، این قانون را نیز نادیده گرفته است.

ماده ۵۱ پروتکل الحاقی اول نیز حملههای بیرویه که ممکن است به غیرنظامیان یا اموال غیرنظامی آسیب بزند را ممنوع میکند. تخریب عمدی مناطق مسکونی بدون توجیه نظامی، نقض این اصل است.
در همین حال، براساس اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی (ICC) (ماده ۸ (۲) (ب) (ii) و (v))، تخریب عمدی و گسترده اموال غیرنظامی، از جمله مناطق مسکونی میتواند بهعنوان جنایت جنگی تلقی شود.
نقض این قوانین میتواند به پیگرد در دیوان کیفری بینالمللی (ICC) یا دادگاههای داخلی منجر شود.
انتهای پیام/

