چه عواملی نوسازی بافت‌های فرسوده تهران را کُند کرد؟

زهرا نژادبهرام عضو شورای اسلامی شهر تهران در رابطه با مشکل بافت‌های فرسوده شهر تهران به میزان گفت: ما سه هزار و دویست و شصت و هشت هکتار بافت فرسوده مصوب در شهر تهران داریم. اخیرا هم حدود هزار و پانصد هکتار بافت فرسوده جدید مصوب شده که به کمیسیون ماده ۵ رفته و تاییدیه اش گرفته شده که با احتساب آن به حدود چهار هزار و پانصد هکتار می‌رسد.

 

وی افزود: این بافت‌های فرسوده تقریبا در بیست منطقه شهر تهران قابل مشاهده است منتها هرکدام از این مناطق به فراخور شرایطی که دارند در وضعیت متفاوتی هستند. از این میان منطقه یک که ۵۰ درصد از بافتش فرسوده است بیشترین میزان نوسازی را داشته است. در مناطق مختلف دیگری که بافت فرسوده دارند که هرکدام وضعیت نوسازی هایشان متفاوت است.

 

نژادبهرام با اشاره به اقدامات در دست انجام برای نوسازی بافت های فرسوده تهران گفت: در قوانین مربوط به برنامه ۵ ساله و قوانین لایحه بودجه شهرداری بر اجرای طرح‌های نوسازی در کشور و بازسازی بافت‌های فرسوده تاکیداتی وجود دارد. اما عواملی هست که موجب کند شدن نوسازی بافت‌های فرسوده می‌شود.

 

وی ادامه داد: دولت تسهیلات وام مسکن را اختصاص داده برای بازسازی بافت فرسوده و برای هر واحد پنجاه میلیون تومان اختصاص داده شد. شهرداری تهران کار‌های مربوط به صدور پروانه جواز ساختمان در بافت‌های فرسوده را به صورت رایگان انجام می‌دهد و درواقع یک رقم اضافه در بافت‌های فرسوده پرداخته می‌شود. با وجود این آن روندی که برای سرعت گرفت نوسازی بافت‌های فرسوده انتظار داشتیم با کاستی‌هایی روبرو بوده است.

 

نژادبهرام بیان داشت: درحال حاضر براساس آمار‌ها حدود چهل درصد بافت‌های فرسوده نوسازی شده، ولی به موازات اینکه این بافت‌های فرسوده نوساز می‌شوند بافت‌های فرسوده جدید هم ایجاد می‌شود. چون این‌ها مثلا حدود ده سال پیش برآورد شده است. پس به خاطر همین یکی از کار‌های اصلی شهر تهران شناسایی این چالش هاست که بتواند بر مبنای رفع چالش‌ها هم از به وجود آمدن بافت فرسوده جدید پیشگیری کند و هم به نوسازی بافت‌های فرسوده موجود سرعت دهد.

 

 

وی با بیان اینکه شهرداری مبادرت به جستجوی یک مقوله جدیدی به نام ارزش سکونت کرد افزود: به این معنا که محدوده‌های بافت فرسوده ارزش سکونتشان را از دست داده اند و این یکی از جدی‌ترین چالش‌هایی بود که وجود داشت. آدم‌ها به هزار و یک دلیل زندگی در بعضی نقاط شهر را دوست ندارند. برای مثال احساس می‌کنند آن محله یا منطقه از نظر اجتماعی به دردشان نمی‌خورد یا از نظر اقتصادی رونق ندارد یا اینکه خانه هایشان از نظر کاربری دچار فرسودگی شده و کوچه‌های محل باریک است و امنیت آن منطقه کمرنگ است و هزار دلیل دیگر که ممکن است وجود داشته باشد. پس از اینجا بود که مساله ارزش سکونت به یک مقوله جدی تبدیل شد.

 

وی ادامه داد: شهرداری برای اینکه بتواند ارزش سکونت را در بافت‌های فرسوده افزایش دهد نیازمند این بود که چند کار را همزمان انجام دهد. مورد اول به مساله بهسازی محیطی مربوط می‌شود. شهرداری با این هدف که محیط زندگی شهروندان را مناسب کند دست به اقداماتی برای اصلاح محله از جمله ایجاد مرکز محله، مناسب سازی کوچه ها، اصلاح فاضلاب و مواردی از این قبیل زد تا امکان بهبود شرایط محیطی برای زندگی ساکنان این محلات فراهم شود. پس از انجام چنین اقدامی شهروندان ساکن این محلات خودشان تقاضای نوسازی را پیگیری خواهند کرد. این یکی از مهمترین کار‌هایی بود که شهرداری در این دوره مدیریتی جدید با شدت به انجام رساند. البته از دوره مدیریتی قبلی این کار با شدت کمتری شروع شده بود.

 

نژادبهرام ادامه داد: شهرداری برای پیشبرد این برنامه فضا‌های بی دفاع را شناسایی کرد و شروع به رفع آن‌ها کرد. از جمله اینکه نورپردازی‌ها را تقویت کرد و امنیت محله را ارتقا داد برای این کار هم از کمک نیروی انتظامی بهره گرفت. از طرف دیگر به کار کسانی که می‌خواهند جواز ساختمانی بگیرند و نوسازی ملکشان را شروع کنند سرعت بخشید و برای جلوگیری از بروز اختلال در دادن وام مسکن و برطرف کردن موانع اعطای این وام اقداماتی را صورت داد.

 

نژادبهرام با بیان اینکه شهرداری شهروندان را با الگو‌های جدید مسکن آشنا کرد ادامه داد: برای بعضی از خانه‌ها که متراژشان کم است و خانه‌های اطرافشان مبادرت به ساخت و ساز و نوسازی کرده اند و امکان اینکه این را تجدید کنند وجود نداشت الگو‌های جدید مسکن را به آن‌ها نشان داد و در واقع ظرفیت لازم برای صدور پروانه را برای آن‌ها ایجاد کرد. به خاطر همین شهرداری به این دیدگاه رسید که باید الگویی از بافت فرسوده نوساز شده را جلوی دید مردم بگذارد. پس در محله مینابی و اتابک در منطقه پانزده تمرکز کرد. درحال حاضر این دو محله به محله‌های هدف برای الگوی مناسب سازی در دوره مدیریت شهری پنجم تبدیل شده اند.