«چراغ»؛ نوری بر لایه‌های پنهان موسیقی ایران و جهان

برنامه «چراغ» از رادیو تهران، دوشنبه‌شب‌ها از ساعت ۲۱:۳۰ تا ۲۳، با اجرای آوید بزرگی و مهدی مجنونی کسمایی و تهیه‌کنندگی نیکو یوسفی، مخاطبان را به سفری پژوهشی و تأمل‌برانگیز در دنیای موسیقی می‌برد. «چراغ» تلاشی است برای روشن نگه‌داشتن شعله‌ی شناخت و درک عمیق‌تر از موسیقی، فراتر از شنیدن صرف، و نزدیک‌تر به اندیشه و درک هنری.

در میان انبوه برنامه‌های موسیقایی که بیشتر بر پخش آثار و گفت‌و‌گو‌های کوتاه با هنرمندان متمرکزند، «چراغ» از رادیو تهران رویکردی متفاوت و عمیق را برگزیده است. این برنامه، به گفته‌ی نیکو یوسفی، تهیه‌کننده‌اش، تلاشی است برای پیوند زدن میان مخاطب و لایه‌های کمتر شناخته‌شده موسیقی ایران و جهان. او می‌گوید: «ما در چراغ فقط به اجرای قطعات موسیقایی اکتفا نمی‌کنیم. هدفمان این است که به پشت صحنه‌ی هر اثر برویم؛ به مفاهیم، تاریخچه‌ها و جریان‌های فکری‌ای که در دل هر قطعه نهفته است.»

«چراغ» در هر قسمت موضوعی پژوهشی و تحلیلی را محور قرار می‌دهد؛ از مکاتب آوازی گرفته تا وضعیت آموزش آکادمیک موسیقی، از نقش نشر تخصصی آثار تا بررسی فرهنگ موسیقایی اقوام مختلف ایران. یوسفی معتقد است که موسیقی تنها در نغمه و ریتم خلاصه نمی‌شود، بلکه بازتابی از تفکر، فرهنگ و تاریخ هر جامعه است؛ و همین باور، چراغ راه سازندگان این برنامه شده است.

در بخش‌هایی از برنامه، شنوندگان شاهد گفت‌و‌گو با چهره‌های برجسته‌ی عرصه‌ی موسیقی هستند. حضور هنرمندانی، چون اشکان کمانگری، فاضل نظری و حسین علیشاپور، فضایی صمیمی و در عین حال اندیشمندانه به «چراغ» بخشیده است. این گفت‌و‌گو‌ها نه‌تنها به تجربه‌ها و دیدگاه‌های شخصی هنرمندان می‌پردازد، بلکه گاهی به چالش‌های بنیادی موسیقی در ایران اشاره می‌کند؛ از دشواری‌های نشر آثار تا موانع آموزش و اجرا.

«چراغ» نگاهی نیز به سیاست‌گذاری‌ها و رویداد‌های مهم موسیقی کشور دارد. بررسی عملکرد دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نقد و تحلیل جشنواره‌ی چهل‌ویکم موسیقی فجر، و مرور روند‌های نوظهور در موسیقی معاصر از جمله محور‌هایی است که تاکنون در برنامه مطرح شده است. این نگاه تحلیلی سبب شده تا «چراغ» به محفلی برای گفت‌وگوی تخصصی میان اهالی موسیقی و مخاطبان علاقه‌مند تبدیل شود.

یوسفی درباره جایگاه موسیقی اقوام ایرانی در برنامه می‌گوید: «در قسمت‌هایی از چراغ به موسیقی مناطق مختلف ایران، از جمله موسیقی ترکمن، پرداخته‌ایم. هدفمان این است که شنونده نه‌فقط گوش، بلکه دلش را هم به صدا‌های بومی کشور بسپارد و تنوع فرهنگی ایران را از خلال نغمه‌ها درک کند.»

وی باور دارد که موسیقی در ذات خود ابزاری برای پیوند انسان‌هاست؛ پلی میان احساس و اندیشه، گذشته و حال. از همین‌رو، «چراغ» تنها برنامه‌ای برای گوش دادن نیست، بلکه دعوتی است برای اندیشیدن به موسیقی.

در پایان، یوسفی تأکید می‌کند: «ما می‌خواهیم چراغ موسیقی در ذهن و دل مخاطبان روشن بماند. چراغی که نه فقط به شنیدن، بلکه به فهم و تأمل در موسیقی دعوت می‌کند.»

انتهای پیام/