بازنگری دولت جدید آمریکا در "روابط با پاکستان"

این روزها تصمیم سازان دولت دونالد ترامپ در حوزه سیاست خارجی، سرگرم نهایی سازی سیاست های جدید واشنگتن در قبال افغانستان و پاکستان هستند؛ تصمیمی که می تواند اهمیتی فوق العاده برای پاکستان و تحقق خواسته دولتمردان آن برای بهبود دوباره روابط با آمریکا داشته باشد.

خبرگزاری میزان -

به گزارش سرویس بین الملل اهمیت راهبردی روابط واشنگتن- اسلام آباد از یک سو و انتقادهای شدید مقامات مختلف و نمایندگان کنگره آمریکا از مبارزه پاکستان با تروریسم، موجب شده تا تصمیم گیری درخصوص نحوه و سطح روابط با پاکستان، کار ساده ای برای تصمیم سازان کاخ سفید نباشد.

آمریکایی ها به خوبی به نقش و پتانسیل پاکستان برای ایجاد ثبات در افغانستان واقف هستند. نوع تنش های میان پاکستان و هند را هم خوب می شناسند و نسبت به نقاط ضعف و قوت پاکستان در حوزه های مختلف نیز آگاهی دارند. باوجود نارضایتی هایی که از پاکستان دارند، ارزش منافع خود در پاکستان را نیز می شناسند و اکنون درحال سبک سنگین کردن این نارضایتی ها و منافع برای اتخاذ سیاستی هستند که بتواند تامین کننده منافع حداکثری آمریکا از روابط با پاکستان باشد.

تینا کیدانو(Tina Kaidanow) از دستیاران وزیر امور خارجه آمریکا در امور سیاسی-نظامی می گوید: پاکستان، متحد آمریکا در مبارز با تروریسم است و نقش پاکستان برای آوردن طالبان افغانستان پای میز مذاکره، غیرقابل انکار است.

براساس گزارش روزنامه داون پاکستان، هیتر نوئرت سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز می گوید که پاکستان و آمریکا همکاری نزدیک در موضوع های مربوط به صلح، امنیت و ثبات منطقه ای دارند.

این سخنگو معتقد است' آمریکا به همکاری خود با دولت پاکستان در بسیاری از بخش های مورد علاقه و منافع متقابل از جمله مبارزه علیه تروریسم ادامه خواهد داد.

داگلاس لیوت ژنرال بازنشسته ارتش آمریکا نیز به دولت کشورش توصیه کرده است که میان خواسته های خود در پاکستان تعادل برقرار کند. وی معتقد است که آمریکا منافع بسیاری در پاکستان دارد و موضوع طالبان افغانستان، در مقایسه با دیگر منافع آمریکا در پاکستان، جزو منافع پیش پا افتاده محسوب می شود.

براساس گزارش روزنامه پاکستانی داون، اینگونه اظهارنظرهای مقامات، مسئولان و شخصیت های آمریکا در خصوص اهمیت روابط با پاکستان ، درشرایطی مطرح شده است که دولت دونالد ترامپ درحال نهایی کردن سیاست های خود در قبال افغانستان و پاکستان است.

با این وجود، برخی مقامات و شخصیت هایی آمریکایی هم هستند که نظر مثبتی نسبت به روابط با این کشور با پاکستان ندارند و اتفاقا به نظر می رسد که این قشر نسبت به قشری که خواستار ادامه روابط دوستانه واشنگتن – اسلام آباد هستند، قشر غالب محسوب می شود. برخی از آنها می گویند پاکستان از تروریسم حمایت می کند و برخی نیز خواستار متوقف شدن تمام کمک های مالی-نظامی آمریکا به پاکستان هستند.

طبق آنچه در کنگره آمریکا درخصوص پاکستان می گذرد و بر اساس شواهد و قرائن موجود، آمریکا اگرچه ممکن است به سمت کاهش روابط با پاکستان نرود و آن را کشور حامی تروریسم اعلام نکند اما ممکن است با انجام تجدید نظرهایی در کمک های مالی به پاکستان به ویژه در بخش حمایت مالی از پاکستان برای نقش آن در مبارزه با تروریسم در افغانستان، این کمک ها را محدود کند.

حدود یک ماه پیش جان مایکل مالوینی مدیر بخش برنامه و بودجه کاخ سفید در نشستی خبری اعلام کرد که آمریکا به دنبال کاهش کمک های مالی-نظامی خود به پاکستان است.

اولین و تنها کمک مالی-نظامی آمریکا به پاکستان در دوره دولت ترامپ، در فروردین ماه امسال انجام شد و 350 میلیون دلار در اختیار دولت پاکستان قرار گرفت. مبلغی که از سوی دولت اوباما برای پرداخت به پاکستان تصویب شده بود، 450 میلیون دلار بود. پاکستان موظف است این کمک های مالی را در مسیر مبارزه با تروریسم صرف کند.

به گفته مدیر بخش برنامه و بودجه کاخ سفید، وزارت خارجه آمریکا در حال آماده سازی طرح نهایی برنامه ای است که تحت آن پیشنهاد شده که کمک های آمریکا به چند کشور، بجای اینکه بصورت کمک های مالی مستقیم باشد، به شکل اعطای وام انجام شود.

براساس طرح پیشنهادی دونالد ترامپ، آمریکا در بودجه سال 2018 خود، حدود 30 درصد (حدود 12 میلیارد دلار) نسبت به سال 2017 از میزان هزینه های کمک به برنامه های بین المللی (از جمله کمک به پاکستان) کم خواهد کرد.

برخی مقامات و نمایندگان کنگره آمریکا ادعا دارند که پاکستان گام های جدی در مبارزه با ترویسم به ویژه آن دسته از تروریست ها که با ورود به خاک افغانستان، اقدام به حمله علیه نیروهای آمریکا می کنند، برنداشته است.

بعضی نمایندگان کنگره نیز معتقدند گروه تروریستی شبکه حقانی بیش از سایر گروه های تروریستی اقدام به کشتن نیروهای آمریکایی در افغانستان کرده است اما دولت پاکستان به رغم اینکه از زمان حوادث 11 سپتامبر 2001 و حمله آمریکا به افغانستان تاکنون دهها میلیارد دلار از آمریکا پول گرفته، برای مبارزه با این گروه تروریستی تقریبا هیچ کاری نکرده است.

تعدادی از نمایندگان کنگره آمریکا هم معتقدند این کشور باید کمک های مالی به پاکستان را که در ازای همراهی اسلام آباد با آمریکا در جنگ علیه تروریسم در افغانستان و حمله به این کشور، از سال 2001 هرسال به دولت پاکستان پرداخت می کند، متوقف کند مگر آنکه پاکستان خواسته های آمریکا را در مسیر مبارزه با تروریسم برآورده کند.

براساس گزارش داون، در مجموع، آنچه می توان از اظهار نظرهای اخیر مقامات و شخصیت هایی آمریکا درخصوص روابط با پاکستان فهمید، این است که 'فصل شروع پایان روابط آمریکا و پاکستان' فرا رسیده است و حتی برخی کارشناسان معتقدند که پاکستان دیگر باید کم کم یاد بگیرد روی پای خود بایستند و روی حمایت آمریکا حساب نکند.

به هرحال، خانم هیتر نوئرت سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفته است که نباید اینگونه اظهارنظرها را ملاک روابط آمریکا با پاکستان در دوره دولت ترامپ قرار داد و هنوز جزئیات سیاست های دولت آمریکا در خصوص روابط با پاکستان و افغانستان اعلام نشده است.

طلعت مسعود از تحلیل گران ارشد پاکستان معتقد است این کشور نباید انتظار زیادی در زمینه بهبود روابط با آمریکا داشته باشد. کنگره آمریکا نسبت به پاکستان خصومت زیادی نشان می دهد و به نظرم حتی، روزهای کمک های مالی آمریکا به پاکستان رو به پایان است.

وی گفت: البته شخصا اعتقاد دارم این اتفاق خوبی برای پاکستان خواهد بود زیرا پاکستان مجبور خواهد شد روی پای خود بایستد و به دنبال اتخاذ سیاست های مستقل باشد. ممکن است پاکستان با سختی هایی مواجه شود اما قطع حمایت ها و کمک های مالی آمریکا از پاکستان، در واقع لطفی است که آمریکا به پاکستان می کند. این باعث خواهد شد دولت پاکستان مجبور به اتخاذ تدابیری برای ایستادن روی پای خود شود.
این تحلیل گفت: از طرفی هم از روابط خوب و رو به رشد دولت آمریکا با هند به عنوان اصلی ترین رقیب پاکستان، نباید غافل شد. این روابط چیزی نیست که خوشایند پاکستان باشد.