از موارد مهم و مثبت این فیلم که در سینمای ایران تقریبا وجود ندارد، استفاده از مانیتور مخصوص برای صدابردار بود که میتوانست به طور همزمان، تصویر حداقل دو دوربین را داشته باشد. با استفاده از این مانیتور، گروه صدا برای یافتن موقعیت خود در کادر، نحوه قرارگیری بوممَن و بوم در کادر و فاصلهگذاری تا مرز قاب نیازی به گزارش فیلمبردار نداشت، ضمن اینکه از ایجاد مزاحمت و کار بیشتر برای هر دو گروه صدابرداری و فیلمبرداری میکاست. همچنین با استفاده از مانیتور، این امکان وجود داشت که به صورت همزمان به ارزیابی صدا و تصویر پرداخت که این صدا بر روی آن قرار میگرفت و میزان همخوانی میان صدا و تصویر در لحظه فیلمبرداری مشخص میشد، ضمن اینکه میزان پرسپکتیو و دوری و نزدیکی صدا نیز تشخیص داده میشد. بنابراین ملموسشدن صدا برای صدابردار در زمان ضبط اثر، ویژگی مهم این فیلم بود.
کار در این پروژه، تجربه ارزشمندی برای من بود. وسعت کار و وجود گروههای حرفهای خارجی، نظم و ترتیبی جدی و پیگیر را میطلبید. ساعت کار روزانه و شروع و پایان آن مشخص بود و به آن عمل میشد. نحوه کار و انضباط گروه ایتالیایی و نقش ویژه ویتوریو استورارو (مدیر فیلمبرداری) چیزهای زیادی به ما آموخت. از همان ابتدا برای تمام گروهها به تعداد، دستگاه بیسیم خریداری شد. ارتباط درونگروهی و گروهها با هم بدون کوچکترین بههمریختگی و مزاحمت برقرار میشد. صحنههای شلوغ در فیلم زیاد بود و بدون اغراق در بیشتر روزهای فیلمبرداری از ۱۵۰ تا ۲۰۰ هنرور و مواردی تا ۱۵۰۰ نفر در صحنه بودند، بدون احتساب عوامل فنی فیلم که بیش از ۱۰۰ نفر میشدند. اما تقسیم کار و مدیریت این حجم از افراد بهخوبی و بهدور از آشفتگی انجام میگرفت، مسئولیت بخشهای مختلف کاملا مشخص بود و تداخلی پیش نمیآمد. البته در ابتدا هماهنگی با گروه خارجی به خاطر شیوه کار در ایران کمی دچار مشکل بود که بهتدریج جای درست خود را یافت و همه، تمهیداتِ کاری یکدیگر را فهمیدیم و خود را با آن تطبیق دادیم.
برای یک صدابرداری خوب، قطعا مهارت و توانایی صدابردار حرف اول را میزند، اما با توجه به روند تغییر ابزار تکنیکی صدا در جهان و بهبود کیفیت آنها، باید به این امر توجه داشت که برای دستیابی به صدای مطلوب، داشتن ابزار نو و بهروز ضروری است. ابزارآلات صدا در ایران با وجود پیشرفتهایی اندک، هنوز نسبت به آوازهای که سینمای ما در جهان یافته، عقبتر است و نیاز به حمایت جدی دارد.