پتری اورپو، نخستوزیر فنلاند بهتازگی اذعان کرده که این کشور باید بهخاطر تبعیضی که بومیان سامی تجربه کردهاند، از آنها عذرخواهی کند.
نخستوزیر فنلاند این اظهارات را پس از گزارش کمیسیون حقیقت و آشتی، که بهتازگی به دولت ارائه شد، بیان کرد.
این کمیسیون در اکتبر ۲۰۲۱ توسط دولت فنلاند، پارلمان سامی و شورای سییدای اسکولت سامی (Skolt Sámi Siida Council) تشکیل شد و هدف آن جمعآوری تجربیات سامیها از اقدامهای دولت و مقامهای فنلاند، شناسایی نقضهای تاریخی و فعلی حقوق بشر، تبعیض و سیاستهای همگونسازی و پیشنهاد راهکارهایی برای آشتی بود.
بومیان سامی که هستند؟
سامیها تنها مردم بومی شناختهشده در اتحادیه اروپا هستند و در منطقهای به نام ساپمی (Sápmi) زندگی میکنند که بخشهای شمالی ۴ کشور نروژ، سوئد، فنلاند و شبهجزیره کولا در روسیه را شامل میشود.
در فنلاند، سامیها بهطور عمده در شمال منطقه لاپلند (Lapland) ساکن هستند و بهعنوان یک اقلیت زبانی و فرهنگی شناخته میشوند.
براساس آمارها، حدود ۹ هزار تا ۱۰ هزار سامی در فنلاند زندگی میکنند که بیش از ۶۰ درصد آنها خارج از منطقه بومی سامی، مانند هلسینکی زندگی میکنند.
جمعیت کل سامیها بین ۷۵ هزار تا ۱۰۰ هزار نفر تخمین زده میشود، که بیشترین آنها در نروژ و سپس سوئد، فنلاند و روسیه زندگی میکنند.
جزئیات گزارش کمیسیون حقیقت و آشتی فنلاند
کمیسیون براساس شهادتها و مطالعههای انجامشده، سیاستهای همگونسازی دولتی را بهعنوان نقض نظاممند حقوق فرهنگی، زبانی و زمینی سامیها محکوم کرد.
هانهله پوکه، رئیس کمیسیون در سخنرانی تحویل گزارش، گفت: زمان جبران اشتباهها و بیعدالتیهای واردشده به سامیها فرا رسیده است.
یکی از موضوعهای مورد اشاره، همگونسازی آموزشی بود. این شامل جداسازی کودکان سامی از خانوادهها و فرستادن به مدارس شبانهروزی، ممنوعیت استفاده از زبان سامی، تنبیه بدنی، فرض بر برتری فرهنگ و زبان فنلاندی بود که تا اواخر قرن ۲۰ همچنان ادامه داشت و امروزه پیامدهای آن قابل مشاهده است.
این سیاست باعث از دست رفتن زبان و هویت سامیها، ترومای بیننسلی و تهدید انقراض زبانهای سامی شد.
موضوع دیگر، نقض حقوق زمین و معیشت است. این موضوع به انتقال زمینهای سنتی سامیها به دولت فنلاند بدون رضایت این افراد، عدم بهرسمیتشناسی حقوق گلهداری گوزن و ماهیگیری (مانند ممنوعیت ۵ ساله صید سالمون در رودخانه تانه)، جنگلزدایی، معدنکاری، توربین بادی، تمرینهای نظامی (بهویژه پس از عضویت ناتو) اشاره میکند.
این موضوع تهدید معیشت سنتی، رقابت با گردشگری و صنایع جدید و تغییرهای آبوهوایی تشدیدکننده را درپی داشته است.
نژادپرستی، تبعیض ساختاری و نقضهای فرهنگی علیه مردم سامی، از دیگر موارد اشاره شده در گزارش کمیسیون حقیقت و آشتی فنلاند بودند.
در نهایت این گزارش فنلاند را بهعنوان کشوری ساختهشده بر زمین ۲ ملت، یعنی سامیها و فنلاندیها توصیف میکند و بر مسئولیت دولت این کشور برای جبران تاکید دارد.
انتهای پیام/