«پاییزبرگ»، رویدادی که بهقصد گسترش و توجه به هنر معاصر، در قالب گفتمانی محیط زیستی و شهری، و بههمت مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی و همکاری دانشگاه هنر ایران، وزارت امور خارجه و شهرداری منطقه ۱۲ تهران شکل گرفته است.
ایده اولیه این رویداد، به پاییز ۹۶ بازمیگردد؛ زمانی که فرشته زمانی، دبیر این جشنواره، در حوالی بافت تاریخی بین دانشگاه هنر تا میدان مشق، نگاه متفاوتی به رنگها و برگهای پاییزی داشت و تصمیم گرفت توجه مردم و هنرمندان را به تغییرات طبیعت در شهرها معطوف کند. آنهم در شهری که روزبهروز بیشتر بین ساختمانها و هوای دودگرفته گم میشود. موضوعی که زهرا حبیبیخسروشاهی، هنرمند معاصر، هم به آن اشاره میکند و میگوید: «ما در روزگاری زیست میکنیم که روزبهروز شاهد زوال و نابودی بخشی از محیط زیستمان هستیم؛ مثل آنچه که درمورد آتشسوزی جنگلهای هیرکانی، یا خشکشدن تالابها و دریاچهها میشنویم. در این وضعیتی که هر روز، بخشی از محیط زیست را از دست میدهیم و تدبیر چندانی هم برای آن اندیشیده نمیشود، باید هنر محیطی، با دقت بیشتری مورد توجه قرار بگیرد؛ اتفاقی که در ایران هنوز نوپاست و جا نیفتاده، چراکه هنوز تصور بر این است که هنر باید در چارچوب و محصور در دیوارهای گالری باشد.»
هنر محیطی در ایران هنوز نوپاست
زهرا حبیبیخسروشاهی که در رشته صنایع دستی تحصیل کرده و از اعضای انجمن سرامیک ایران و انجمن هنرمندان کاناداست، سالها تجربه حضور در نمایشگاههای انفرادی و گروهی را داشته. او درباره آنچه که امروز در هنر محیطی در حال شکلگیریست، گفت: درحالحاضر هنوز تا رخدادن اتفاق جدید و خاص در این زمینه فاصله داریم. این موضوع را در مشاهده آثار هنرمندان فعال در هنر محیطی میبینیم؛ اکثر کارها نمونه ایرانیشده آثار خارجیست و نوآوری چندانی در اجرای آنها مشاهده نمیشود. در مواردی هم میبینیم که همان هنر نمایشدادهشده در گالریها، در فضای باز و به نام هنر محیطی چیدمان و ارائه شده است. بنابراین به تصور من، هنوز این شیوهی ارائه هنر، نوپاست و جای کار دارد.
بهگفته این هنرمند، ازآنجاکه ما همواره در ایران با ضعف بنیادین سیستم آموزشی مواجه هستیم، هنر محیطی میتواند بهنوعی پرکننده این خلأ باشد، چراکه بین مردم و محیط پیرامونشان، پیوند ایجاد میکند؛ بنابراین رویدادهایی مانند پاییزبرگ میتواند در رواج گفتمانهای محیط زیستی تأثیرگذار باشد و بهتر است که حتی در شهرهای دیگر هم اجرا شود و مخاطبان بیشتری را درگیر کند.
ایران بستر مناسبی برای فعالیتهای محیط زیستی دارد
حبیبیخسروشاهی که در سال گذشته، در چهارمین دوره رویداد پاییزبرگ هم حضور داشته، از تجربه خودش میگوید: «تجربه بسیار خوبی بود اما بهنظر من، محدود و در فضای بسته بود. در واقع ازآنجاییکه در محلی اجرا میشود که تقریباً محیطی اداری است و خیلی هم پرتردد نیست، مخاطب چندانی در رویداد سال گذشته ندیدم. تبلیغات هم برای معرفی این رویداد محدود بود. کاش بتوانیم این رویداد را در سطح شهر برگزار کنیم، نهفقط یک خیابانی که عبور و مرور در آن، بهسختی اتفاق میافتد.»
به باور این هنرمند، در ایران، برای انجام فعالیتهای محیط زیستی، ازجمله هنر محیطی، بستر مناسبی مهیاست و متریال لازم را هم در اختیار داریم، اما هنوز در شیوه استفاده از این زمینه و ابزار، مهارت و خلاقیت کافی نداریم.
وی دراینباره توضیح میدهد: «مثلاً برگزاری پنجمین دوره از پاییزبرگ، در روزهایی که هوای تهران بهشدت آلودهست، میتواند خودش به یک پرفورمنس تبدیل شود. تصور کنید اگر این رویداد در شهرهای دیگر که آسیبهای محیط زیستی داشتند، مانند ارومیه و در نزدیکی دریاچه این شهر برگزار شود، تأثیرگذاری بسیار زیادی خواهد داشت. در واقع بهتر است از بسترهایی که داریم، بهتر و خلاقانهتر استفاده کنیم.»
مدت زمان فراخوان شرکت در پنجمین دوره پاییزبرگ تا ۱۷ آذر بود و روزهای ۱۸ و ۱۹ آذر، آثار داروی و نتایج اعلام شد. این رویداد از چهارشنبه ۲۶ تا ۳۰ آذر در میدان مشق برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/