اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، یکشنبه، ۱۶ آذر ۱۴۰۴ در نشست خبری هفتگی به پرسشهای خبرنگاران رسانههای داخلی و خارجی درباره مهمترین تحولات عرصه سیاست خارجی در روزهای اخیر پاسخ داد.
نگرانی جامعه جهانی از استفاده از تحریمها علیه کشورهای در حال توسعه
بقایی در ابتدای این نشست خبری گفت: یکی از تحولات مهم نه فقط برای ایران بلکه جامعه بینالمللی، جنوب جهانی و همه کشورهای قائل به حاکمیت قانون و حقوق بینالملل، تایید قطعنامه تعیین روز بینالمللی مقابله با اقدامهای قهرآمیز یکجانبه است.
وی اضافه کرد: این قطعنامه خرداد در مجمع عمومی تصویب شد و روز چهارم دسامبر (پنجشنبه گذشته) نخستین نشست مربوط به آن برگزار شد؛ این خود نشاندهنده نگرانی جامعه جهانی از استفاده از تحریمها علیه کشورهای در حال توسعه است که نه تنها حقوق بنیادین جمعیتهای کشورهای هدف را تضییع میکند، بلکه نقض منشور ملل متحد است.
اقدامهای نژادپرستانه علیه اتباع خارجی بهویژه ایران در آمریکا تشدید شده است
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش میزان درباره گزارشها در مورد دومین پرواز بازگشت ایرانیان از آمریکا و بدرفتاری با ایرانیان بازداشتشده در آمریکا، گفت: بازگرداندن برخی از ایرانیها از آمریکا، ظاهرا به دلایل قانونی و نقض قوانین مهاجرتی است؛ این ادعایی است که طرفهای آمریکایی کردهاند؛ ما میدانیم که در این یک سال اقدامهای نژادپرستانه علیه اتباع خارجی خصوصا اتباع کشورهای منطقه ما و بهویژه ایران تشدید شده است.
وی تصریح کرد: اتباع ایرانی به بهانههای مختلف در معرض آزار قرار گرفتند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: این دومین گروهی است که طی چند ماه اخیر به ایران بازگردانده میشوند؛ روندهای مربوطه انجام شد؛ ما میتوانیم درک کنیم این شهروندان ایرانی بعد از اینکه تحت فشار زیادی از طرف مراجع ذیربط آمریکایی قرار گرفتند، به دفتر حفاظ منافع ما در واشنگتن مراجعه و تمایل خود را برای بازگشت به میهن اعلام کردند؛ قاعدتا هر ایرانی هر جای جهان که باشد، آزاد است هر زمانی که بخواهد به ایران بازگردد؛ دفتر حفاظت منافع ما تسهیلات لازم را فراهم کرده و ظرف روزهای آینده حدود ۵۰ تا ۵۵ نفر از اتباع ایرانی به ایران باز خواهند گشت.
بقایی اظهار کرد: این واقعیت موضوع است، اما گزارشها نشان میدهد که در یک سال اخیر بیش از ۵۰۰ هزار نفر از اتباع کشورهای مختلف به همین عناوین به کشورهای دیگر یا به کشورهای خود بازگردانده شدند؛ در رابطه با ایرانیان این یک امر مشهود برای ما است که بنا به انگیزههای سیاسی این فشارها انجام میشود و سیاستهای ضدمهاجرتی که مغایر با قوانین حقوق بشری است.
تلاش آمریکا برای تضمین روند بیکیفرمانی رژیم صهیونیستی
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به وضعیت غزه و کرانه باختری، گفت: جنایتهای رژیم صهیونیستی همچنان در این مناطق ادامه دارد و ۴۰۰ فلسطینی درپی برقراری آتشبس طی بیش از پنجاه روز اخیر به شهادت رسیدند.
وی تصریح کرد: رژیم صهیونیستی در حال ویران کردن آنچه از غزه باقی مانده بود، است؛ نهادهای بینالمللی، گزارشگران سازمان ملل و قضات لاهه هدف تهدید و تحریم قرار گرفتند؛ اینها نشانه تلاش آمریکا برای تضمین روند بیکیفرمانی رژیم صهیونیستی در قبال جنایتهایش است.
موضع ایران درباره سند امنیت ملی جدید آمریکا
بقایی درباره سند امنیت ملی جدید آمریکا د مورد غرب آسیا، گفت: ما این سند را بررسی میکنیم؛ در عین حال، نگاه اولیه به آن مشخص میکند که این سند بسیار عریان اهداف آمریکا را که پیشتر تحت پوشش حقوق بشر بیان میشد، اعلام میکند.
وی اضافه کرد: تضمین امنیت رژیم صهیونیستی در این سند تاکید شده است؛ از فحوای این سند میتوان ارزیابی کرد که آمریکا خود را در جایگاه داوری درباره همه کشورها میداند، در حالی که جهان آن را نمیپذیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: این سند اشارهای به حقوق فلسطینیها ندارد و همین امر نشان میدهد که سند بیش از آن که سند امنیت ملی آمریکا باشد، سند امنیت رژیم صهیونیستی است؛ این به معنای همدستی آمریکا در جنایتهای رژیم صهیونیستی است؛ سند بهویژه در بخش مربوط به تفاخر به حمله به تاسیسات هستهای ایران، تاییدی بر اعتراف ترامپ به مسئولیت در این تجاوز است.
بیانیه شورای همکاری خلیج فارس درمورد جزایر سهگانه؛ تکرار ادعاهای قبلی
بقایی همچنین درباره بیانیه شورای همکاری خلیج فارس با طرح ادعاهای تکراری در مورد جزایر سهگانه، اظهار کرد: درباره جزایر موضع ما به لحاظ تاریخی و حقوقی روشن است؛ تردیدی درباره حاکمیت ایران بر سه جزیره ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی وجود ندارد؛ این بیانیه تکرار ادعاهایی است که پیشتر در بیانیههای امارات و شورای همکاری خلیج فارس بیان شده بود.
وی تاکید کرد: در عین اینکه ما این ادعاها را به هیچ عنوان نمیپذیریم، اینکه افرادی ازجمله خبرنگاران و شخصیتهای داخلی به این موضوع مربوط به حاکمیت ملی تمامیت ارضی واکنش نشان دهند، طبیعی است؛ توصیه ما به کشورهای حاشیه خلیج فارس این است که به نحوی عمل کنند که آب به آسیاب تهدید منطقه یعنی رژیم صهیونیستی نریزید.
آخرین وضعیت پیگیری پرونده کرسنت
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اقدام دیوان عالی انگلیس در مورد پرونده کرسنت، گفت: این موضوع از ابتدا توسط وزارت نفت و معاونت حقوقی ریاستجمهوری پیگیری شده و وزارت امور خارجه از هیچ کمکی به نهادهای مسئول در این رابطه کوتاهی نکرده است.
آخرین وضعیت روابط ایران و آژانس
بقایی درباره روابط ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی و رایزنیهای اخیر رافائل گروسی، مدیرکل این نهاد درباره موضوع هستهای ایران، گفت: ما با آژانس در تماس هستیم؛ تماسهای ما بهصورت مستقیم عمدتا از طریق نمایندگی ایران در وین وجود دارد.
وی درباره رایزنیهای اخیر گروسی، اضافه کرد: اینکه طرفهای دیگر در گفتوگوهای دوجانبه با گروسی درباره موضوع بحث کنند، عجیب نیست، اما بحث میانجی یا مذاکره به معنای متعارف وجود ندارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه رابطه ما با آژانس رابطه مستقیمی است، تاکید کرد: رابطه مستقیم نیاز به میانجی ندارد؛ مصر و برخی کشورهای منطقه تلاش دارند به این روند کمک کنند و تماس تلفنی میان وزیر امور خارجه و همتای مصری هم از این جهت بود.
بحث مداخله ایران در لبنان یک بحث انحرافی است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره پیام سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه به همتای لبنانی و واکنش طرف مقابل، اظهار کرد: بحث مداخله ایران در لبنان یک بحث انحرافی است؛ ما مداخلهای در امور داخلی لبنان نداریم؛ حزبالله یک بخش ریشهدار و موثر در جامعه لبنان است که درباره سیاستهایش خودش تصمیم میگیرد.
وی تاکید کرد: ما همواره دغدغه صلح و امنیت در منطقه را داریم و این نباید به معنای مداخله باشد، بلکه نشاندهنده مسئولیتپذیری ایران است؛ ما آمادگی گفتوگو با مقامهای لبنانی را درباره روابط دوجانبه داریم؛ سفیر لبنان در ایران اخیرا مستقر شده است؛ درباره بحث سلاح مقاومت باید لبنان و حزبالله تصمیم بگیرند.
کانال خاصی بین ایران و آمریکا وجود ندارد
بقایی درباره مذاکرات ایران و آمریکا، گفت: کانال ارتباطی رسمی ما با آمریکا در این کشور سفارت سوئیس در ایران و برای آمریکاییها دفتر نمایندگی ایران در واشنگتن است.
وی تصریح کرد: کانال خاصی بین ما و آمریکا وجود ندارد، اما پیغامهایی توسط برخی از کشورها تبادل میشود.
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه برای وزارت امور خارجه ملاک و مبنا منافع ملی است و تعریف این منافع در مراجع تصمیمگیر مربوط انجام میشود، اظهار کرد: وزارت امور خارجه براساس ارزیابی شرایط و با مشورت با جهات ذیربط اثرگذار در دستگاه سیاست خارجی مواضع را تدوین میکند، اما نهایتا در مورد موضوعهای مهم مانند مذاکرات در نهادهای بالادستی مانند شورای عالی امنیت ملی تصمیمگیری انجام میشود.
وی تصریح کرد: وجود انتقادها به وزارت امور خارجه را به سعه صدر بررسی میکنیم و از آنها بهره میبریم؛ نهایتا تصمیمگیری درباره موضوعهای مهم سیاست خارجی براساس دستورالعملهای صادره از نهادهای بالادستی انجام میشود؛ در مورد مذاکرات با آمریکا بهطور خاص شورای عالی امنیت ملی تصمیمگیرنده است.
آلمان؛ کشوری متهم به مداخله در امور داخلی دیگر کشورها
بقایی درباره ابراز نگرانی آمریکا در مورد زوال آزادی بیان در اروپا و واکنش آلمان، گفت: این هم از آن طنزهای روزگار است؛ آلمان که خودش متهم به مداخله در امور داخلی دیگر کشورها ازجمله ایران است، مبتلا به دردی شده که خودش ایجاد کرد؛ باید به این کشورها توصیه کرد که چیزی را که برای خودشان نمیپسندند، برای دیگران انجام ندهند.
واکنش ایران به اظهارات فرستاده آمریکا در امور سوریه
سخنگوی وزارت امور خارجه در بخشی دیگر درباره اظهارات اخیر فرستاده آمریکا در امور سوریه در مورد اقدامهای مداخلهجویانه واشنگتن علیه ایران، اظهار کرد: این امر واضحی بوده است و دولتهای مختلف آمریکا در ۵ دهه همواره برای مداخله در امور داخلی ایران و آنچه تغییر نظام میخوانند، تلاش کردند.
وی تاکید کرد: این اقدام اعتراف به نقض حاکمیت یک کشور است؛ اظهارات مورد نظر صرفا اعتراف به ۲ بار تلاش است، اما این تلاشها به دفعات متعدد رخ دادند و این مداخلات محدود ۵ دهه نیست و نمونه آن در سال ۱۳۳۲ رخ داد؛ صحبت آمریکا از مذاکره منطقی هم دیکته کردن است و این نگاه باید تغییر کند.
واکنش ایران به شایعه قرار دادن نام حزبالله و انصارالله در فهرست گروههای تروریستی عراق
بقایی درباره شایعه قرار دادن نام گروههای مقاومتی حزبالله و انصارالله در فهرست گروههای تروریستی عراق، گفت: وقتی بالاترین مقام اجرایی در عراق در این باره اظهارنظر و این موضوع را تکذیب کرده است، ما نکته بیشتری نداریم.
وی تاکید کرد: همه میدانند که حزبالله و گروههای مانند آن برای صیانت از حق تعیین سرنوشت در چارچوب قانون بینالمللی و اخلاقی تلاش و مبارزه میکنند؛ اینها جزو گروههای آزادیبخش هستند؛ اینها گروههای مبارزان مشروع برای هدفهای مشروع هستند؛ نخستوزیر عراق در این باره توضیح داد و قطعا روشنگری دولت عراق جایی برای اظهارنظر نمیگذارد.
واکنش ایران به تنش افغانستان و پاکستان
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره موضع ایران در مورد تنش افغانستان و پاکستان، اظهار کرد: ما بسیار از تداوم تنش میان همسایگان خود نگرانیم، زیرا با هر ۲ کشور دارای قرابت در زمینههای مختلف هستیم و مرز مشترک داریم.
وی با بیان اینکه هرگونه ناامنی در مرز مشترک برای ما مضر است، تصریح کرد: وزیر امور خارجه از همان روزهای نخست آمادگی خود را برای کاهش تنش به طرفین اعلام کرد؛ این مسیر، مسیر مستمری است؛ در سفر اخیر دبیر شورای عالی امنیت ملی به پاکستان این موضوع مطرح شد؛ با شرکای منطقهای و در گفتوگو با مقامهای افغانستانی نیز به موضوع پرداختیم.
جزئیات سفر عراقچی به جمهوری آذربایجان
بقایی در بخشی دیگر درباره سفر وزیر امور خارجه به باکو، گفت: سفر وزیر امور خارجه به جمهوری آذربایجان امروز انجام میشود و وزیر فردا با وزیر خارجه و رئیسجمهور جمهوری آذربایجان دیدار میکند.
وی تاکید کرد: رابطه ما با جمهوری آذربایجان مهم است؛ ما با این کشور رابطه تاریخی داریم و تلاش داریم از قِبل این رفتوآمدها روابط را گسترش دهیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: تاریخ و جزئیات سفر رئیسجمهور به قزاقستان و ترکمنستان را هم دفترش اعلام میکند؛ وزیر امور خارجه در هفتههای آینده دیداری با مقامهای بلاروس و روسیه دارد و در راستای گفتوگوهای مستمر به این کشورها میرود.
آخرین وضعیت روابط ایران و مصر
بقایی درباره رایزنی اخیر عراقچی و همتای مصری، اظهار کرد: تماس تلفنی وزیر امور خارجه و همتای مصری اینبار عمدتا درباره روابط دوجانبه و تحولات منطقه بود؛ تحولات منطقه بهویژه فلسطین نگرانکننده است و کشورهای اسلامی هم به آن توجه دارند.
وی اضافه کرد: نقضهای آتشبس در لبنان هم در گفتوگوی وزیر امور خارجه با همتای مصری مورد گفتوگو قرار گرفت؛ تفاهم شد دور جدید گفتوگوهای ایران و مصر درباره روابط دوجانبه برگزار شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: مصر در موضوع هستهای همواره تلاش کرده مساعی جمیله را بهکار بگیرد و ما از این موضوع همواره تقدیر کردهایم.
موضع ایران درباره حملههای مکرر رژیم صهیونیستی به سوریه
بقایی همچنین درباره حملههای مکرر رژیم صهیونیستی به سوریه، گفت: موضع ما در این رابطه بارها اعلام شد؛ هر کشور مسئولیتشناسی در جهان باید نگران رویکرد یکجانبهگرایانه و ستیزهجویانه آمریکا باشد که دامنهای گستردهتر از منطقه ما داشته است.
وی اضافه کرد: تهدید ونزوئلا توسط آمریکا مطلقا محکوم است و نقض قوانین بینالمللی است؛ این روند در منطقه ما هم در جریان است؛ جامعه جهانی مسئولیت روشنی درباره نقض صلح توسط رژیم صهیونیستی دارد؛ البته این موضوع از نقض صلح گذشته و تجاوز آشکار به لبنان سوریه و یمن رخ میدهد.
صدور ویزا برای تیمهای شرکتکننده در جام جهانی و هیئتهای مربوطه؛ تعهدی بینالمللی
بقایی در بخشی دیگر با بیان اینکه آمریکا بهعنوان کشور برگزارکننده جام جهانی طبق مقررات فیفا موظف است شرایط لازم را برای حضور تیمهای شرکتکننده و هیئتهای مربوطه فراهم کند، گفت: این یک تعهد بینالمللی است که همزمان با اعطای میزبانی به یک کشور باید پذیرفته شود.
وی تاکید کرد: فیفا باید وظیفه خود را انجام دهد و ما اعتراض خود را درباره اقدام آمریکا در صادر نکردن ویزا برای شرکت در مراسم قرعهکشی اعلام کردیم و انتظار قانونی و منطقی داریم که فیفا در این زمینه به وظایف خود عمل کند.
واکنش ایران به تهدیدشدن گزارشگر سازمان ملل در امور فلسطین
بقایی در بخشی دیگر درباره تهدید گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور فلسطین توسط رژیم صهیونیستی و آمریکا، گفت: اگر یک طرف دیگر اقدامهای مشابهی را علیه یک مقام مسئول در سازمان ملل انجام میداد، با واکنشها و قطعنامههای شدید مواجه میشد.
وی تصریح کرد: تهدید آلبانیز در چارچوب استمرار مصونیت رژیم صهیونیستی از مجازات است؛ این اقدام علیه قاضیهای لاهه هم انجام شده است، زیرا به دنبال ساکت کردن صداهای حامی فلسطین هستند؛ سازوکارهای موجود ازجمله در سازمان ملل در این رابطه به دلیل متحدان رژیم صهیونیستی کارآمدی چندانی ندارند.
اقدامها علیه ونزوئلا توجیه قانونی ندارد
بقایی در بخشی دیگر درباره تحولات ونزوئلا، اظهار کرد: ونزوئلا یک کشور عضو سازمان ملل است و قاعدتا از حق ذاتی برای دفاع از خود در برابر تعرض خارجی برخوردار است.
وی با بیان اینکه ما بارها با ونزوئلا اعلام همبستگی کردیم، اضافه کرد: اقدامها علیه ونزوئلا توجیه قانونی ندارد؛ در سطوح مختلف بینالمللی و چندجانبه با چین و ونزوئلا همکاری داریم؛ ونزوئلا عضو جنبش عدم تعهد است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: اعتقاد داریم آنچه علیه ونزوئلا رخ میدهد در صورتی که با اقدام جامعه بینالمللی مواجه نشود سنگ بنای قانونشکنی جدید در عرصه بینالمللی خواهد بود.
درباره تعرض به کشور مماشاتی نداریم
بقایی در بخشی دیگر گفت: درباره تعرض به کشور مماشاتی نداریم و همواره به کشورهای منطقه و همسایه درباره استفاده از حریمهای هوایی هشدار دادیم.
وی تاکید کرد: ما در این مورد بهصورت مستند و مستدل اقدام میکنیم و در صورت وجود اسناد مستند دریافتشده ازسوی مراجع مرتبط کشور این موضوع را با کشورهای موردنظر مطرح میکنیم.
اپستین در زمینه سیاستهای منطقهای علیه ایران فعال بوده است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اسناد پرونده اپستین، مجرم جنسی آمریکایی، گفت: جفری اپستین که هر روز در رسانهها بیشتر بهعنوان قاچاقچی انسان مشهور میشود، مشخص است که در زمینه سیاستهای منطقهای بهویژه رژیم صهیونیستی علیه ایران فعال بوده است.
وی تصریح کرد: ایمیلهای منتشرشده درباره اقدامهای ضد ایرانی اپستین از طریق ایهود باراک بسیار معنادار است و نشان میدهد که دشمنان ایران از چه قماشی هستند.
حضور آمریکا در منطقه همواره همراه با ایجاد ناامنی و اختلاف و تنش است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره افتتاح بزرگترین کنسولگری آمریکا در اقلیم کردستان عراق، اظهار کرد: ایران با دقت همه تحولات پیرامون را رصد میکند و ما میدانیم که حضور آمریکا در منطقه همواره همراه با ایجاد ناامنی و اختلاف و تنش در منطقه بوده است.
بقایی گفت: ما همه کشورهای منطقه را به هوشیاری در برابر اقدامهای آمریکا دعوت میکنیم و خودمان از تقویت توانمندیها در همه زمینهها ازجمله نظامی فروگذار نخواهیم کرد.
انتهای پیام/