بازخوانی تاریخی انحراف از ولایت امیرالمومنین(ع) / از توطئه منافقان تا پیامدهای شوم سقیفه

حجت‌الاسلام والمسلمین هادی سروش استاد فقه و فلسفه حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان به بررسی مسئله امامت و ولایت امیرالمومنین علی (ع) پرداخت و عوامل انحراف از این مسیر را تشریح کرد.  

این استاد فقه و فلسفه حوزه علمیه قم در مورد اینکه چرا مسلمانان بر فرمایش پیامبر خاتم(ص) در مورد جانشینی امیرالمومنین(ع) پاییند نبودند، اظهار کرد: هیچ موضوعی در اسلام به اندازه جانشینی بلافصل امیرالمومنین (ع) روشن و مستند نیست. اما متأسفانه برخی به دلایل قدرت‌طلبی و حسادت، این حقیقت را انکار کردند.

وی افزود: در اواخر عمر پیامبر (ص)، اسلام به اوج قدرت و گسترش رسیده بود. روم و ایران، دو ابرقدرت آن زمان، به اسلام توجه نشان داده بودند و عربستان نیز کاملاً تحت تأثیر این دین الهی قرار داشت. همین جذابیت و نفوذ اسلام، برخی قدرت‌طلبان را وسوسه کرد تا مسیر جانشینی را تغییر دهند و حکومت را به دست بگیرند.

حجت‌الاسلام والمسلمین سروش با اشاره به عامل دوم یعنی انحراف، تأکید کرد: حسادت برخی افراد نسبت به خاندان پیامبر (ص)، به ویژه امیرالمومنین (ع)، مانع از پذیرش ولایت ایشان شد. حتی در واقعه غدیر خم، فردی به پیامبر (ص) گفت اگر علی (ع) جانشین شما شود، از خدا می‌خواهم سنگی از آسمان بر من فرود آید و مرا نابود کند که همین اتفاق افتاد. این نشان‌دهنده عمق کینه‌توزی دشمنان ولایت بود.

این استاد فقه و فلسفه حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: متأسفانه پس از رحلت پیامبر (ص)، کسانی که کینه خود را پنهان کرده بودند، آشکارا در برابر ولایت امیرالمومنین (ع) ایستادند و مسیر حق را منحرف کردند.

وی در مورد چرایی برگزاری شورای سقیفه بلافاصله پس از رحلت پیامبر(ص) توضیح داد: در این‌ خصوص علامه طباطبایی در المیزان، به نکته ظریفی اشاره می‌کنند «قرآن کریم در سوره منافقون و آیاتی از سوره بقره به صراحت از وجود منافقان در عصر پیامبر(ص) خبر می‌دهد. همچنین وقایعی مانند جنگ احد به وضوح وجود این گروه را اثبات می‌کند. اما سؤال اینجاست که پس از رحلت پیامبر(ص) چه بر سر این منافقان آمد؟»

حجت‌الاسلام والمسلمین سروش ادامه داد: علامه طباطبایی با طرح این پرسش اساسی، چند احتمال را مطرح می‌کنند: آیا همه منافقان یکباره مسلمان شدند؟ که بعید است. آیا همه آنها از دنیا رفتند؟ که چنین نیست. تنها پاسخ منطقی این است که این منافقان پس از رحلت پیامبر(ص) جذب دستگاه قدرت شدند.

این استاد فقه و فلسفه حوزه علمیه قم با اشاره به برنامه‌ریزی‌های پنهانی منافقان تأکید کرد: اسناد تاریخی نشان می‌دهد این گروه از مدتها قبل از غدیر خم تا پس از آن، برنامه‌ریزی‌های دقیقی برای انحراف مسیر خلافت داشتند. بزرگان شیعه مانند سید مرتضی و شیخ طوسی در آثار خود به تفصیل به این موضوع پرداخته‌اند.

وی با اشاره به پیامدهای شورای سقیفه گفت: تشکیل شورای محدود سقیفه با همان برنامه‌ریزی‌های قبلی، منجر به جدایی نبوت از ولایت در مدیریت جامعه شد. این انحراف نه فقط در عرصه حکومت، بلکه در حوزه علم، فرهنگ و دین نیز تأثیرات مخربی بر جای گذاشت که آثار آن را در طول تاریخ اسلام شاهد بوده‌ایم.

حجت‌الاسلام والمسلمین سروش در بخش پایانی این گفت‌وگو با اشاره به پیامدهای جدایی جامعه اسلامی از ولایت اهل بیت(ع) تأکید کرد: این جدایی بدون تردید آسیب‌زاست، تفرقه‌آفرین است و قدرت مسلمین را در جهان کاهش داده است. این انحراف آسیب‌های دینی و فرهنگی جبران‌ناپذیری به پیکره جامعه اسلامی وارد کرده است.

این استاد فقه و فلسفه حوزه علمیه قم با اشاره به نقش بی‌بدیل اهل بیت(ع) در هدایت جامعه افزود: شخصیت‌های والایی که می‌توانند دین ناب را به جامعه عرضه کنند، همان اهل بیت(ع) هستند. متأسفانه از زمانی که بنی‌امیه و بنی‌عباس - به تعبیر استاد بزرگوارم آیت‌الله علامه حسن‌زاده آملی - دست به دست هم دادند تا آثار ولایت اهل بیت(ع) را محو کنند و نور ولایت را خاموش کنند، ما در طول چهارده قرن با مشکلات عجیبی در جهان اسلام مواجه شده‌ایم.

وی با ارائه راهکار اساسی برای حل مشکلات کنونی جهان اسلام گفت: اگر امروز بخواهیم آسیب‌شناسی کنیم و سپس به آسیب‌زدایی بپردازیم، تنها راه بازگشت به ولایت اهل بیت(ع) است.

چرا که اهل بیت(ع) سه ویژگی منحصر به فرد دارند: اولاً برگزیدگان الهی هستند، ثانیاً دارای قدرت دین‌شناسی ناب می‌باشند و می‌توانند معارف قرآن و دین را آنگونه که در محضر پیامبر(ص) آموخته‌اند به ما منتقل کنند، و ثالثاً آنان چشم‌های بینا، حساس و دردشناسی هستند که می‌توانند تمام نقاط جامعه اسلامی و نیازهای انسان‌ها را ببینند و از حقوق همه دفاع کنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین سروش در پایان با تأکید بر ضرورت تمسک به ولایت اهل بیت(ع) خاطرنشان کرد: فعالیت اهل بیت(ع) در دفاع از حقوق انسان‌ها همواره تحول‌آفرین و راهگشا بوده است. السلام علیکم و رحمة الله.

انتهای پیام/