پایان نمادین یا انحلال واقعی؟

به گزارش دیدبان حقوق بشر کردستان ایران، یکی از اعضای جداشده پژاک و پ.ک.ک گفت که اعلام انحلال «حزب کارگران کردستان» (پ.ک.ک) از سوی رسانه‌ها و برخی منابع نزدیک به این گروه، از منظر بیرونی شاید به‌عنوان پایانی بر دهه‌ها خشونت، جنگ مسلحانه و نزاع بی‌حاصل تعبیر شود؛ اما برای ما که سال‌ها درون این سازوکار تباه‌کننده زیسته‌ایم، نه‌تنها این پایان صادقانه نیست، بلکه بازتولید فریب، این‌بار با پوشش صلح و انحلال است. 

پایان خشونت یا بازسازی صورت‌بندی؟

دهه‌ها مبارزه مسلحانه که با شعار «احقاق حقوق کردها» آغاز شد، در نهایت به کدام دستاورد مشخص انجامید؟ آیا هزاران کشته، ویرانی شهرها، کوچ اجباری، کودک‌سربازها، نابودی زیرساخت‌های آموزشی و اقتصادی، فقط برای رسیدن به یک توافق سیاسی پنهان یا یک اعلام انحلال نمادین بوده است؟

آیا بهانه دادن به ترکیه برای اشغال عملی برخی مناطق شمالی عراق، پیروزی محسوب می‌شود؟ آیا اهداف پ.ک.ک در ابتدای فعالیتش محقق شد؟ اعلام انحلال پ.ک.ک در شرایطی صورت می‌گیرد که نه‌تنها مسئولیت حقوقی و کیفری جنایات گذشته پذیرفته نشده، بلکه هنوز هم ساختار فرماندهی و کنترلی گروه فعال است. افراد کلیدی همچنان در رأس تشکیلاتی موسوم به «ک. ج. ک» (کنگره جوامع کردستان) حضور دارند؛ تشکیلاتی که زیرمجموعه‌های آن نظیر پژاک، پ. ی. د، ق. س. د و دیگر عناوین پوششی، به‌طور مستقیم دستورات خود را از آن دریافت می‌کنند. تکلیف گروه پژاک چه خواهد شد؟ 

تاریخ فراموش نمی‌کند که عبدالله اوجالان، سرکرده پ.ک.ک، نه توسط ترکیه بلکه با عملیات اطلاعاتی سازمان‌های غربی و اسرائیل، در خاک کنیا ربوده و به ترکیه تحویل داده شد. بعد‌ها از سال ۲۰۰۳ به بعد، آمریکا عملاً صحنه‌گردان هدایت این شبکه شد و پ.ک.ک از یک گروه تروریستی به یک «کارت ژئوپلیتیکی» در خاورمیانه بدل گردید. 

آیا اکنون باید باور کنیم که پایان این دوران به‌صورت ناگهانی و بدون انگیزه‌های امنیتی و سیاسی جدید رقم خورده است؟ آیا قربانیان این سال‌ها فراموش می‌شوند؟ آیا اوجالان در مورد صد‌ها کشته در ساختار پ.ک.ک، هزاران فرد قربانی که حتی جسد و محل دفن آنها نیز ناشناخته است، پاسخ خواهد داد؟ نتیجه واقعی دهه‌ها جنگ چه بوده است؟ 

نقش آمریکا در هدایت پروژه تغییر چهره پ. ک. ک

پس از حادثه ۱۱ سپتامبر، پ.ک.ک با نگرانی از موج جهانی مبارزه با تروریسم، دست به تغییر نام زد. ابتدا به «کادک» (کنگره آزادی و دموکراسی کردستان) و سپس به «کنگره خلق کردستان» تغییر نام داد. اما ساختار، ریاست، ایدئولوژی و اهداف همان باقی ماند. در اواخر ۲۰۰۳، در نشستی در قندیل، سناتور آمریکایی «کنت تیمرمن» با حضور بریار گابار و چند نفر از کادر‌های مرکزی، طرح تأسیس شاخه‌های پ.ک.ک را مطرح کرد. 

او صراحتاً گفت: «برای حفظ اسرائیل باید خاورمیانه از هم پاشیده شود؛ و شما می‌توانید مهره مؤثری در این پروژه باشید.» همان زمان پژاک، حزب اتحاد دموکراتیک سوریه (پ. ی. د) و احزاب موازی دیگر با حمایت مالی، لجستیکی و سیاسی آمریکا پا گرفتند. نکته جالب آنجا بود که پ. ک. ک و اوجالان با شعار مبارزه با امپریالیسم و سرمایه‌داری و حمایت از اندیشه‌های چپ‌گرایانه جوانان را فریب دادند، اما همزمان در حال مذاکره با آمریکا و تبدیل شدن به بازوی اسرائیل بودند!

در تمام حدود ۲ سال گذشته، اوجالان در مورد هر چیزی بیانیه صادر کرده، پ.ک.ک نیز ده‌ها رسانه دارد، اما هیچکدام به جنایات اسرائیل در غزه اشاره نکردند. اما برای تجزیه خاورمیانه و تبدیل شدن به کارت بازی اسرائیل، ابراز آمادگی و فعالیت میدانی داشتند.

مسئولیت بین‌المللی و مطالبه عدالت برای قربانیان

اگر انحلال پ.ک.ک واقعی باشد، سؤال بزرگ اینجاست: تکلیف شاخه‌های وابسته چیست؟ پژاک، پ. ی. د، ق. س. د و ده‌ها عنوان دیگر که دقیقاً همان اندیشه را دنبال می‌کنند، چرا همچنان فعال‌اند؟ آیا دنیا می‌پذیرد که جنایات این گروه، از ربایش کودکان تا عملیات‌های تروریستی در مناطق غیرنظامی، بدون پیگرد باقی بماند؟

مطابق کنوانسیون ژنو، اساس‌نامه رم دادگاه کیفری بین‌المللی و قواعد حقوق بشردوستانه بین‌المللی، افرادی که در عملیات‌های گسترده، هدفمند و سیستماتیک علیه غیرنظامیان مشارکت داشته‌اند باید محاکمه شوند؛ چه در پوشش حزب، چه در لباس جدید. همان‌گونه که صدام بابت استفاده از سلاح شیمیایی علیه کرد‌ها محاکمه شد، ریاست پ.ک.ک نیز باید پاسخگوی سیاست‌هایی باشد که جوانان را به کام مرگ فرستاد و خود از آن سود برد. 

یک کارت سوخته، قربانیان خاموش

در نهایت باید گفت پ.ک.ک، با همه نام‌ها و پوشش‌هایش، سال‌هاست به کارت بازی در دست قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. این بازی گاه با عنوان مبارزه با داعش، گاه با شعار دموکراسی، و گاه با نام دفاع از کرد‌ها صورت می‌گیرد، اما قربانی همیشگی آن دختران و پسرانی هستند که گمان کردند آینده‌ای در مبارزه مسلحانه ذیل یک گروه تروریستی وجود دارد.

واقعیت، اما این است که هیچ‌کدام، حتی با پای خود وارد که شدند، اجازه خروج نداشتند. آینده‌شان فروخته شد، و صدایشان خفه ماند.

اکنون چه عنوانی برای اوجالان و کادر اصلی پ.ک.ک باید انتخاب شود؟! انحلال نمادین پ.ک.ک اگر صادقانه است، باید با انحلال واقعی همه شاخه‌ها، ارائه گزارش از سرنوشت اعضای کشته‌شده، و محاکمه عادلانه فرماندهان ارشد و حامیان بین‌المللی آن همراه باشد.

انتهای پیام/