آیا بیعت خانواده ملا عمر با ملامنصور طالبان را یکدست خواهد کرد؟

گزارش گروه فضای مجازی به نقل از مهر،  اعلام خبر بیعت اعضای خانواده ملا عمر با رهبر جدید طالبان، از مهمترین خبرهای هفته گذشته در افغانستان بود.
 
حمایت برادر و پسر رهبر پیشین طالبان از ملا اختر منصور که ادعای رهبری طالبان پس از مرگ ملا عمر را دارد، می تواند بخش عمده ای از موانع پیش روی وی در منجسم کردن نیروهای این گروه را بردارد.
 
اعلام خبر مرگ ملا عمر، عملا تاثیرات زیادی بر وضعیت میدانی طالبان گذاشت و آشفتگی فراوانی را در صفوف نسبتا یک دست و متحد این گروه ایجاد کرد.
 
علیرغم حضور چهارده ساله آمریکا و غرب در افغانستان با ادعای مبارزه با تروریسم و طالبان، هنوز هم طالبان یکی از قدرتهای تاثیرگذار در افغانستان به حساب می آید، اما خبر مرگ ملا عمر، وضعیت این گروه را کاملا دگرگون ساخت و با وارد آوردن یک شوک عجیب، چند دستگی بی سابفه ای را در میان طالبان به وجود آورد.
 
چند دستگی پیش آمده میان طالبان، نشانگر این نکته است که بخش قابل توجهی از رهبران طالبان هم، پیش از این، از مرگ رهبر پیشین خود خبردار نبوده اند و با توهم تبعیت از رهبر از دنیا رفته شان، فعالیت می کرده اند.
 
بلافاصله پس از تایید مرگ ملاعمر، ملا اختر منصور، به عنوان جانشین رهبر درگذشته طالبان معرفی شد، اما اختر منصور، برای گرفتن بیعت از افراد موثر در میان طالبان، با مشکلات متعددی مواجه گردید.
 
اولین مخالفت ها، از سوی ملا عبدالمنان برادر ملا عمر و ملا یعقوب، فرزند 23 ساله ملا عمر ابراز شد. این اعلام مخالفت، تا سر حد ادعاهایی مبنی بر احتمال کشته شدن ملا عمر به دست ملا اختر منصور از سوی برخی از اعضای طالبان هم پیش رفت.
 
علاوه بر اعضای خانواده ملا عمر، ملا برادر که از رهبران صاحب نام طالبان بوده و سالهای طولانی در پاکستان تحت نظارت زندگی کرده است نیز ادعای جانشینی کرد.
 
از دیگر کسانی که با معرفی ملا اختر منصور به شدت مخالفت نمود، ملا منصور دادالله از افراد موثر و ذی نفوذ طالبان در جنوب افغانستان بود که ملا اختر منصور را عامل پاکستان دانسته و مخالفت با وی را در قالب درگیری های نظامی با طرفداران ملا اختر منصور در استان زابل افغانستان عملیاتی نمود.
 
ملا دادالله و گروهی دیگر از رهبران طالبان، ملا یعقوب فرزند ملا عمر را بهترین فرد برای رهبری طالبان اعلام کردند.
 
در این میان، مسئولین دفتر سیاسی طالبان در قطر که مذاکرات صلح دولت کابل با طالبان نیز از طریق همین دفتر پیگیری می شود نیز، رهبری ملا اختر منصور را نپذیرفته و ساز مخالفت با رهبر جدید را سر دادند.
 
آشفتگی در میان رهبران طالبان و نزاع بر سر رهبری این گروه، به طور طبیعی از قدت طالبان می کاهد و احتمالا بر وضعیت عملیات های نظامی این گروه تاثیر گذاشته و طالبان را در مذاکرات صلح در موضع ضعف قرار خواهد داد.
 
ملا اختر منصور به خوبی واقف است در صورتی که به اجماعی از حمایت افراد مهم طالبان در حمایت از رهبری خودش نرسد، تنها بر گروهی کوچک ریاست خواهد کرد که در کمترین زمان ممکن، از دایره معادلات حذف خواهد شد.
 
رهبر جدید طالبان، جذابیت های کاریزماتیک رهبر پیشین را ندارد و باید تلاش نماید تا از راههای دیگری، گروههای متفرق طالبان را به اطاعت از خود وادار نماید و اولین قدم در این مسیر، ایجاد مشروعیت برای رهبری خودش است.
 
علاوه بر این، قرار گرفتن طالبان در موضع ضعف، چیزی نیست که از سوی برخی کشورهای ذینفع در بحران افغانستان نیز پذیرفته شود.
 
پاکستان به عنوان کشوری که پدرخوانده طالبان شناخته می شود و طی بیست سال گذشته، تمام منافع خود در افغانستان را از مجرای طالبان تامین کرده، تحت هیچ شرایطی، حضور یک طالبان ضعیف و غیر موثر را نخواهد پذیرفت.
 
کشورهای اروپایی و به ویژه آمریکا هم، فقط تا زمانی دلیل موجه برای حضور خود در افغانستان دارند که طالبان و شبه نظامیانی که گروههای تروریستی خوانده می شوند، با قدرت نسبی قابل توجهی در تحولات افغانستان حضور داشته باشند و تضعیف طالبان، فلسفه حضور این کشورها در منطقه را زیر سوال خواهد برد.
 
از این رو، افراد درجه یک طالبان از یک سو و کشورهایی که از قدرتمندبودن طالبان سود می برند از سوی دیگر، تمام تلاش خود را به کار خواهند بست تا بحران رهبری طالبان، به نحوی حل و فصل شود.
 
ملا اختر منصور برای رفع این مشکل، هیات هایی را برای گفتگو با مقامات طالبان در دفتر سیاسی قطر و همچنین شورای کویته که اصلی ترین مرکز حمایت وبرنامه ریزی طالبان به حساب می آید، راهی قطر و پاکستان نمود و همزمان، با خانواده ملا عمر نیز وارد مذاکره گردید.
 
بدون شک، همسو شدن خانواده ملا عمر با اختر منصور، می توانست مشروعیت لازم را برای وی ایجاد نماید و به شایعه های منتشر شده در رسانه ها مبنی بر قتل ملا عمر نیز خاتمه دهد.
 
اهمیت کسب رضایت اعضای خانواده ملا عمر، برای رهبر جدید طالبان، بیش از سایر مخالفان به شمار می رود و عملا، با همراهی برادر و پسر ملا عمر با رهبری جدید، ملا اختر منصور، مشروعیت لازم برای رهبری طالبان را کسب نموده و راه پیوستن سایر مخالفین به وی و یکدست شدن مجدد طالبان هموار می گردد.
 
تلاشهای اختر منصور ظاهرا در روزهای گذشته به نتیجه رسیده و ملا یعقوب پسر ملا عمر، ابتدا با انتشار اعلامیه ای گفت که پدرش به مرگ طبیعی از دنیا رفته و پس از آن، وبسایت های رسمی طالبان مدعی شدند که ملا عبدالمنان برادر و ملا یعقوب پسر ملا عمر، با رهبر جدید بیعت کرده اند.
 
به نظر می رسد علاوه بر آنچه که به عنوان مصالح ضروری درون سازمانی، خانواده ملا عمر را وادار به بیعت با ملا اختر منصور کرده است، فشارهای خارجی نیز در این همسویی بی تاثیر نبوده است.
 
سازمان اطلاعات پاکستان که گفته می شود بیشترین تاثیر را در مدیریت طالبان دارد، به شدت از ملا اختر منصور حمایت می کند و گفته می شود که از تمام ابزارهای خود برای اعمال فشار به خانواده ملا عمر استفاده کرده است.
 
برخی از صاحب نظران امور افغانستان معتقدند که خانواده ملا عمر، تحت تاثیر فشارهای پاکستان که صد البته مورد تایید قدرتهای غربی نیز بوده، اقدام به بیعت با رهبر جدید کرده اند و این اعمال فشارها، بر سایر جناح های طالبان نیز تداوم خواهد یافت تا بار دیگر، همه گروههای متفرق طالبان، تحت رهبری ملا اختر منصور به کار خود ادامه دهند.
/انتهای پیام/