وی با اشاره به اینکه هم اکنون این قرارداد به شکل اتوماتیک ۵ سال تمدید شده است ادامه داد: در سطوح رهبری دو کشور؛ چه در نامهای که مقام معظم رهبری به جناب آقای پوتین نوشتند و چه در پاسخی که جناب آقای پوتین دادند، بحث بر سر این است که بتوانیم این قرارداد را به بیش از دو دهه یا حتی بیشتر، روز آمد کنیم.
وی ادامه داد: بر اساس توافق انجام شده، قرار شد که پیشنویس این توافقنامه توسط جمهوری اسلامی ایران تهیه شود که خوشبختانه ما در سفارت جمهوری اسلامی ایران چند ماه برای بررسی این موضوع وقت گذاشتیم و پیش نویسی را تهیه و به وزارت خارجه کشورمان ارسال کردیم که وزارت خارجه نیز در حال بررسی این موضوع در نهادهای مختلف است که نهایتا پس از جمع بندی در داخل و نهایی شدن پیش نویس، آن را در اختیار طرف روس قرار خواهیم داد تا آنها هم بررسیهای خود را انجام دهند و نهایتا پس از مذاکرات در دولت و مجلس، تصویب شود.
توافقنامه بلند مدت جامع راهبردی ایران و روسیه در عرصه سیاسی، امنیتی، نظامی، دفاعی و به ویژه در عرصه اقتصادی است
سفیر ایران در روسیه اضافه کرد: مشکل ما در حال حاضر این است که روسیه نوین را به خوبی نمیشناسیم و خیلیها تصورات شان از روسیه، روسیه عصر کمونیستی و عصر تزاری است. در حالیکه در ۲۰ سال گذشته، روسیه پیشرفتهای بسیار زیادی داشته و روسیه جدیدی است. در کنار این مطلب خیلی از روسها هم جمهوری اسلامی ایران و ایران نوین با ظرفیتهای جدیدی که در آن حادث شده را نمیشناسند. لذا بنای ما بر این است که در توافقنامه پیش رو، ظرفیتهای جدیدی که در دو کشور به وجود آمده را به یکدیگر متصل کنیم و بتوانیم روابط خود را در عرصههای مختلف گسترش دهیم لذا این توافقنامه در عرصه سیاسی، امنیتی، نظامی، دفاعی و به ویژه در عرصه اقتصادی است که خیلی از مواد آن میتواند در حوزه اقتصادی باشد.
سفیر ایران در روسیه ادامه داد: روابط ایران و روسیه در ابعاد مختلف رو به گسترش است و عمده ضعف ما در روابط در دو بخش فرهنگی و اقتصادی است؛ لذا در این توافقنامه به این دو موضوع هم اشاره شده که در جهت توسعه روابط اقتصادی بتوانیم گام برداریم، ضمنا در حوزه همکاریهای منطقه و بینالمللی هم در این نامه سخن گفته شده است.
جلالی افزود: مفاد نامه و هر آنچه که مقام معظم رهبری ذکر کردند در جهت توسعه روابط بسیار با اهمیت بود و در کنار آن آقای پوتین هم پاسخ مبسوطی در این خصوص داد که میتواند فصل نوینی برای روابط ایران و روسیه تلقی شود.
وی درباره گسترش مناسبات فرهنگی بین ایران و روسیه هم بیان کرد: سطح شناخت دو ملت نسبت به یکدیگر سطح بسیار پائینی دارد و متناسب با ظرفیت همسایگی دو کشور و تاریخ گذشتهای که داشتیم نیست.
سفیر ایران در روسیه ادامه داد: ما یک سری روسشناس در داخل ایران و یکسری ایرانشناس در داخل روسیه داریم که برخی تبدیل به کسانی شدند که مرتب مسائل گذشته را به رخ هم میکشند؛ به عنوان مثال شاید در ذهن مردم ما ترکمنچای و گلستان باشد که در این رابطه استدلال بنده این است که نمیشود در روابط امروز، کاملا و صرفا متکی به گذشته بود.
جلالی ادامه داد: در جنگ جهانی دوم هم آلمان به روسیه تجاوز کرد و خود روسها قائلاند که آلمان ۲۵ میلیون نفر از مردم روس را کشتند. اما سوال اینجاست آیا امروز روسیه و آلمان با هم روابط دارند یا نه؟ لذا اینکه ما مرتب بر طبل گذشته بکوبیم به نظر میرسد خیلی نمیتواند برای امروز مان ثمربخش باشد.
وی با بیان اینکه ما یک زبان برای معرفی همدیگر نداریم گفت: در حوزه همسایگی ایران، ۳۰۰ میلیون نفر به شکل زبان اول و ۵۰۰ میلیون نفر به شکل زبان دوم روسی صحبت میکنند، اما ما هنوز یک شبکه تلویزیونی روس زبان نداریم که با پیگیریهای ریاست سازمان صداوسیما بزودی این اتفاق بسیار مبارک خواهد افتاد چراکه باید ایران را به روسها معرفی کنیم و از طرف دیگر روسها هم باید خودشان را به ما معرفی کنند؛ در این زمینه دچار ضعف جدی هستیم که میتواند برطرف شود.
سفیر ایران در روسیه در رابطه به اینکه برخیها روسیه را شریک قابل اعتمادی نمیدانند هم اظهار داشت: اعتماد در روابط بینالمللی آنطور که بین اشخاص معنی پیدا میکند نیست؛ در عرصه روابط دو جانبه، چند جانبه و بین المللی موضوع منافع متقابل مطرح است؛ مگر ما با روسها چطور برخورد میکنیم، اگر در جایی منفعت نداشته باشیم روابط ویژهای با آنها ایجاد میکنیم؟ لذا این مباحث القائاتی است که انجام میشود.
جلالی با اشاره به اینکه نباید فراموش کرد که آمریکاییها قانونی برای تخریب روابط ایران و روسیه تصویب کردند و سالانه هم برای آن بودجهای در نظر میگیرند گفت: همواره تاکید مقام معظم رهبری بر ایران مستقل است، اما در عین حال روسیه همسایه شمالی ماست؛ ما هم روسیه مقتدر را میخواهیم چرا که روسیه مقتدر میتواند برای عرصه جهانی امروز مفید واقع شود برای اینکه دیدگاههای ما در عرصه جهانی با هم مشترک است.
وی با تاکید بر اینکه امروز ایران یک قدرت بزرگ منطقهای و در کنار روسیه هستیم اظهار داشت: اگر علیه تروریسم در منطقه مبارزه میکنیم، پرچم اصلی این مبارزه در دست جمهوری اسلامی ایران است؛ نقش مهم سردار سلیمانی و پس از آن کشیده شدن روسیه در مبارزه با داعش و تروریسم مطلب کاملا واضح و روشنی است، لذا اینها القائاتی است که در تخریب روابط جمهوری اسلامی ایران با چین و روسیه اتفاق میافتد.
سفیر ایران در روسیه با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران کشور مستقلی است که در سیاست خارجی خود نیز کاملا استقلال دارد افزود: در اینکه در گذشته در روابط دو کشور خلأهایی وجود دارد شکی نیست، اما چطور میشود که همین افراد در یک موضع دیگر، از روابط با آمریکا و انگلیس دفاع میکنند؛ مگر آمریکا و انگلیس نسبت به ما جنایت نکردند؟
جلالی ادامه داد: ما امروز میتوانیم یک قطب از کشورهای تحریمی تشکیل دهیم، چراکه ایران، روسیه و چین تحریم هستند و بلوک شرق امروز در حال شکلگیری است و افرادی که امروز با پول آمریکاییها علیه جمهوری اسلامی ایران صحبت میکنند باید بدانند که قدرت آینده در عرصه جهانی، چین است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا تا کنون ایده باشگاه تحریمیها با روسها مطرح شده گفت: تا کنون چند بار آن را مطرح کردیم و آن هم موافقت کردند البته موافقت به این معنا که در حال تلاش هستیم؛ در حوزههایی هم پیام رسانهای داخلی دو کشور، کارکردن با ارز ملی و وصل کردن بخشی از بانکها با نظام شتاب بتوانیم به شکل مشترک کار کنیم و پیشرفتهای بسیار خوبی هم داشتیم که در آینده خود را بیشتر نشان خواهد داد.
۴۰ درصد مبادلات ایران و روسیه با ارز دو جانبه است
سفیر ایران در روسیه اعلام کرد: ۴۰ درصد از حجم مبادلات ایران و روسیه با ارز دو جانبه است و در تلاش هستیم که این میزان را افزایش دهیم، البته در بخش همکاریهای بانک مرکزی دو کشور، پیام رسانها، سوئیت مشترک و مبادلات تجاری با ارزهای ملی، کارهای بسیار خوبی انجام شده است.
جلالی درباره ظرفیتهای موجود در اوراسیا هم گفت: جمهوری اسلامی ایران با مذاکرات بسیار خوبی که انجام شد در آبان ماه ۱۳۹۸، موافقتنامه تعرفه ترجیحی را با اوراسیا در مجلس شورای اسلامی تصویب کردیم و اجرایی هم شد.
وی افزود: الان ما به سمت موافقتنامه تجارت آزاد پیش میرویم و مذاکرات در حال انجام است و دولت جدید هم باید هوشمندانه عمل کند تا با سرعت این کار را پیش ببریم.
سفیر ایران در روسیه اظهار داشت: خیلیها معتقد بودند که اگر به سمت اوراسیا برویم بیشتر وارداتی میشویم در حالی که هم اکنون جمهوری اسلامی ایران بیشترین حجم صادرات به آنها را دارد و میزان واردات ما از اوراسیا متناسب با صادرات به اوراسیا نیست.
جلالی ادامه داد: از آنجا که این سازمان یک سازمان بین المللی منطقهای است فرصت بسیار خوبی است که کالاهای مان را استاندارد سازی و گمرکاتمان را هماهنگ کنیم؛ ضمن اینکه ما در ظرفیت یک سال و نیم خود خوب عمل کردیم، اما ظرفیتهای بسیار بالایی وجود دارد که باید استفاده کنیم.
وی افزود: در موضوع روسیه تمام تلاش ما در وزارت امور خارجه و در سفارت جمهوری اسلامی ایران، رویکرد اقتصادی است.
سفیر ایران در روسیه با بیان اینکه ما سه مسیر هوایی، زمینی و دریایی برای دستیابی به بازار روسیه داریم اظهار داشت: ما از ارمنستان و گرجستان میتوانیم به سمت اروپا برویم، اما در مقطع کنونی نمیتوانیم از این مسیر به سمت روسیه برویم، چون روسها و گرجیها با هم اختلاف دارند و حتی سفارت هم ندارند لذا این مسیر، مسیر بستهای است.
جلالی افزود: در رابطه با آذربایجان هم علی رغم اینکه این کشور همسایه و دوست ماست در بخشهایی مانند حوزه صادرات محصولات کشاورزی به بازار روسیه با هم رقابت داریم که اینجا میتواند مشکلاتی به وجود آورد.
وی عنوان کرد: اگر مسیر را به دو بخش غربی و شرقی تقسیم کنیم، از بخش شرقی غافل ماندیم چراکه از خط ترانزیت و راه آهن به ترکمنستان و قزاقستان در قسمت شرقی روسیه حدود ۷۰ میلیون نفر جمعیت زندگی میکنند و ما در بازار میوه و ترهبار، صیفیجات و سبزیجات با ترکیه و آذربایجان رقیب هستیم. البته در اینجا برای آنها خیلی اقتصادی نسبت که ورود کنند لذا اگر ما در این بخش یک برنامهریزی داشته باشیم کاملا میتوانیم به این بازار ورود کنیم و باید ورود پیدا کنیم، کمااینکه در این بخش رقابت زیاد است و موانعی هم برای رفتن به روسیه وجود دارد.
سفیر ایران در روسیه ادامه داد: در مسیر دریایی، مزیت ذاتی ما و روسیه این است که همسایه دریایی هستیم و باید بخش دریایی را تقویت کنیم، در این بخش ما در بنادر خوب کار کردیم، ظرفیت کشتیرانی در داخل دریای خزر حداکثر ۸ تنی است، اما متوسط آن ۳ تا ۵ هزار تن است که باید ظرفیت کشتیها افزایش پیدا کند و متناسب با پهلوگیری در بنادر شود.
جلالی اظهار داشت: در بخش غلات، ما غلات مورد نیاز خود را از کشورهای آمریکای لاتین تهیه میکنیم در صورتیکه بزرگترین تولید کننده غلات، روسیه و قزاقستان هستند؛ در سال گذشته تولید غلات در روسیه ۱۲۷ تن بود که ۸۰ میلیون تن مصرف داخلی دارند و ۵۰ میلیون تن امکان صادرات وجود دارد؛ ظرفیت مورد استفاده آسیابانی در ایران بین ۲۵ تا ۳۰ درصد است که میتوانیم ضمن اینکه بهترین مسیر ترانزیت غلات روسیه و قزاقستان باشیم این محصول را هم فرآوری کنیم لذا باید رویکردمان را نسبت به آرد اصلاح کنیم.
وی درباره مسیر ریلی ایران و روسیه هم اظهار داشت: در سال ۲۰۰۰ تعدادی از کشورها مسیر کریدور شمال به جنوب را تصویب کردند که اگر ریلی به آن نگاه کنیم، مثلا از سن پترزبورگ یا فنلاند به چابهار یا بندر عباس برسد، اگر این کریدور به بندر عباس برسد قطعه ژست به آستارا خالی است و اگر به چابهار نگاه کنیم دو قطعه آستارا به رشت و چابهار به زاهدان خالی است، البته چابهار به زاهدان با منابع داخلی در حال تکمیل است، ولی رشت با آستارا متوقف است و چهار سال است که باید یکی از همسایگان ما ۵۰۰ میلیون دلار فاینانس کند که این اتفاق نیفتاده در حالی که امروز مفهوم توسعه با مفهوم امنیت گره خورده است.
سفیر ایران در روسیه اضافه کرد: امروز هند و روسیه خواهان این هستند که کالا از این طریق به هند برود که با حمایت راه آهن جمهوری اسلامی ایران اولین کالا از این مسیر را دو هفته پیش به بمبئی منتقل کردیم.
وی با اشاره به اینکه میزان واردات صیفی جات، سبزیجات و مرکبات عدد بسیار بزرگی است گفت: میتوانیم در این عرصه کار جدی انجام دهیم، ضمن اینکه اگر میخواهیم در روسیه کار جدی انجام دهیم باید شرکتهای بزرگی مانند بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، آستان قدس رضوی و اتکا ورود پیدا کنند که در این رابطه پیگیریها انجام شده است.
سفیر ایران در روسیه اعلام کرد: کریدور شمال و جنوب راه افتاده است و مقرر شده تا هر ماه حداقل یک یا دو قطار از این مسیر عبور کند و در آینده نزدیک به هفتهای یک قطار برسد البته تجار و شرکتهای بزرگ ما باید در روسیه فعال شوند.
جلالی با بیان اینکه ما علاقمندیم بسیاری از تکنولوژیها را از غرب دریافت کنیم اظهار داشت: بخشی از تکنولوژی پیشرفته روسی در حال ورود به ایران است. به جای اینکه از تکنولوژی عرب استفاده کنیم میتوانیم از روسها بهره ببریم.
وی همچنین اظهار داشت: در بخشهای دیگر هم با روسیه همکاری داریم؛ مثلا در سال ۲۰۱۶ مقرر شد که ۵ میلیارد وام دولتی در قالب پروژه به ایران داده شود که این وام با سود دو درصد است و اخیرا اولین پروژه به نام سیریک که نیروگاه ۱۵۰۰ مگاواتی است آغاز شده، البته طرحهای دیگری هم در حال پیشرفت است که در این رابطه میتوان به راه آهن اینچه برون- گرمسار و پروژه نیروگاهی رامین اهواز، کاوند علیا، راه آهن زاهدان- بیرجند و برخی خریدها در بخش قطار و واگن اشاره کرد.
سفیر ایران در روسیه در خصوص ورود واکسن از کشور روسیه هم عنوان کرد: در موضوع واکسن، بحث خرید از روسیه بود که خرید اولیه ما یک تا دو میلیون دز بود و خرید دوم ما هم ۶۰ میلیون دز است، اما روسها بیشتر بر تولیدات مشترک حساب میکردند چرا که ظرفیت تولیدی بالایی ندارند.
جلالی افزود: بر این اساس تولید مشترک واکسن اسپوتنیک در داخل ایران آغاز شده که امیدواریم ظرفیت آن افزایش پیدا کند؛ ما میتوانیم در قالب قراردادی که با روسها داریم آنچه را که در داخل تولید میکنیم به مصرف داخلی خودمان برسانیم.
وی در پایان در خصوص اطلاعیه همکاری در بخش قضایی بین ایران و روسیه هم اظهار داشت: مذاکرات موافقتنامه بین دو کشور انجام شده و از جانب ایران به تصویب رسیده است و باید روسها هم در این زمینه نظر خودشان را بدهند.