- دومین مناظره هفت نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با محوریت مسائل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در محل معاونت سیمای رسانه ملی برگزار شد.
ترتیب صندلیها و پاسخ آنها به سؤالات براساس قرعهکشی مشخص شد.
نامزدهای نهایی انتخابات ریاست جمهوری عبارتند از:
سعید جلیلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، سید ابراهیم رئیسی رئیس دستگاه قضا، علیرضا زاکانی رئیس مرکز پژوهشهای مجلس، سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی نائب رئیس اول مجلس، محسن مهرعلیزاده استاندار پیشین استانهای خراسان و اصفهان و عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی.
|اخبار لحظهای مناظره امروز را میزان بخوانید|
![]()
مجری در آغاز مناظره ضمن معرفی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری اطلاعیه را قرائت کرد.
اطلاعیه کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری:
مردم شریف ایران اینک در آستانه برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری به عنوان مظهر تجلی اراده ملت مفتخر این در خدمتتان باشیم.
به استحضار میرساند به استناد ماده ۶۲ قانون انتخابات ریاست جمهوری به منظور تضمین برخورداری یکسان نامزدهای ریاست جمهوری از امکانات دولتی، کمیسیونی به نام کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات با ترکیب وزیر کشور، دادستان کل کشور، دبیر هیئت اجرایی مرکزی انتخابات وزارت کشور، رئیس سازمان صدا و سیما و یکی از اعضای شورای نظارت بر سازمان صدا و سیما به عنوان منتخب سه قوه تشکیل شده است.
این کمیسیون موظف است طبق ماده ۶۴ قانون انتخابات ریاست جمهوری چنانچه تشخیص دهد ضمن برنامه زنده «مناظره»، هر یک از نامزدها نسبت به سایر نامزدها یا دیگر اشخاص حقیقی و حقوقی مطالبی که در برگیرنده عبارت توهین آمیز یا هتک حرمت و یا بیان مطالبی که مغایر با قوانین رسمی کشور باشد اظهار نماید، به میزان مناسب زمان برای پاسخگویی در نظر بگیرد.
بر این اساس در جهت احترام به افکار عمومی مردم شریف ایران رعایت و اجرای قانون انتخابات ریاست جمهوری را به نامزدهای محترم یادآوری نموده و امیدواریم اولین مناظره سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با محوریت موضوعات اقتصادی، فضایی اخلاق مدارانه، آگاهی بخش و در جهت شناخت از برنامهها و دیدگاههای نامزدهای محترم پدید آورد.
مجری: در بخش اول از هریک از نامزدهای محترم یک سوال میپرسیم که هریک از آنها ۴ دقیقه فرصت دارند تا به سوالات پاسخ دهند. سوالات را که به صورت پلمپ شده در اختیارم است را از پاکت خارج میکنم، سوالات به ترتیب از ۱ تا ۷ هستند که به قید قرعه انتخاب میکنیم کدام سوال را از کدام نامزد بپرسیم. نامزد محترم شماره ۶ جناب آقای رئیسی هستند که فرصت دارند ظرف مدت ۴ دقیقه به سوال خود پاسخ دهند.
مجری: فاصله طبقاتی موجود که برگرفته از سیاستهای نادرست و ویژه خواری در برخی دولتها بوده، موجب رنجش خاطر مردم به خصوص طبقه ضعیف و متوسط شده است؛ با عنایت به همزادپنداری مسئولان دولتی با اقشار کم درآمد و متوسط جامعه، اگر رئیس جمهور شدید آیا باز شاهد تشدید فاصله طبقاتی در دولت شما خواهیم بود؟ اگر نه، چگونه؟
سید ابراهیم رئیسی: در ابتدای سخن عرض کنم که در جلسه قبل برخی بداخلاقیها شد که به مثابه آن چه که در قانون آمده، اجازه داده شد که چند دقیقهای دفاع کنم؛ من از این حق دفاع نمیخواهم استفاده کنم. دفاع را در این باب به مردم محول میکنم. خود مردم عزیزمان در این رابطه دفاع خواهند داشت امیدوارم انشاءلله آن چه که در این نشست و مناظره است بر اساس اخلاق، قانون و بر اساس آن چه که اقتضای این نشست مناظراتی بین عزیزانی که در این عرصه حضور دارند باشد.
البته آذری زبانهای عزیز از استانهای آذربایجان ها، اردبیل، زنجان و جاهای مختلفی که ترک نشین هستند بسیار بنده حقیر را مورد محبت قرار دادند که صمیمانه از لطف و کرامتشان تشکر میکنم.
نسبت به موضوع فاصله طبقاتی که یکی از مشکلات جامعه ما است؛ فاصله طبقاتی محصول بی عدالتی است. محصول سیاستهای نادرست اقتصادی است. محصول نوع تصمیم گیریها است که به فاصلههای مختلف در بخشها منجر میشود. یکی برخودار از حقوق نجومی میشود یکی هم با حقوق کمتر یا بعضی از طرحها مثل همین طرح سلامتی که مطرح شد میشود
شاهد بودیم که در همین نظام سلامت، برخیها ۱۰۰ میلیون و دویست میلیون دریافت میکردند بعضی پرستاران عزیز و یا بعضی از پزشکان دریافتهای بسیار ناچیزی داشتند. در یک اداره و سازمان گاهی کارمندان مختلفی با پرداختهای مختلف مشاهده میکنیم.
برخی از بخشنامهها صادر شده که ما تصمیمان این است که انشاءالله اگر رای مردم به بنده تعلق گرفت، در همین ابتدای کار در آن بخشنامه تجدید نظر کنیم و این چند برابر کردن حقوق برخی از مدیران را به عدالت نزدیک و نزدیکتر کنیم.
واقعاً این که ما از طرفی به اجرای عدالت معتقدیم وقتی میگوییم عدالت در جذب، نگه داری نیروی انسانی، ارتقاء و عدالت در پرداخت حقوق، باید به عدالت پرداخته شود. نه فقط عدالت در حقوق؛ اصلاً ظرفیتها باید به عدالت توزیع شود.
ظرفیتهای اقتصادی در کشور باید بر اساس عدالت توزیع شود. اگر همه ظرفیتها در کشور به عدالت توزیع شود، ما شاهد این میزان از فاصله طبقاتی نیستیم.
آنچه که در کشور ما لازم است اینکه میزان فاصله طبقاتی که یکی فقیر شود و یکی غنی شود، محصول تصمیمگیریهای اقتصادی است. مثلاً پرداخت تسهیلات به شکل ناعادلانه در کشور، به فاصله طبقاتی منجر میشود. بسیاری از فاصلههای طبقاتی محصول بسیاری از تصمیمگیریهای ناعادلانه است.
این ارزهای ۴۲۰۰ تومانی بدون نظارت و اگر تعلق گرفت نتیجه آن میشود اینکه افرادی میبرند و یک شبه صاحب آلاف و الوف میشوند و افرادی زندگیهایشان را از دست میدهند. نظام قیمتگذاری، نظام نظارت، تامین و تولید و مصرف همه میتوانند به جلوگیری از فاصلههای طبقاتی منجر شوند.
مجری: اتخاذ تصمیمات مهم و به موقع و ایجاد تحولات ساختاری نیازمند دولتی با پشتوانه اعتماد مردمی بالاست چه برنامهای برای تقویت اعتماد مردم به دولت احتمالی خود دارید؟
سعید جلیلی: بسم الله الرحمن الرحیم سلام عرض میکنم خدمت مردم عزیز ایران؛ «فلَیسَتْ تَصْلُحُ الرَّعِیةُ إِلَّا بِصَلَاحِ الْوُلاَةِ» اگر میخواهید اعتماد مردم جلب شود حتما باید رفتار مسئولان درست شود. یکی از موضوعاتی که مانع اصلاح امور میشود متاسفانه فرهنک غلط سیاسی است که در نظام اجرایی اداری ما امروز وجود دارد.
این مربوط به یک جناح و جناح دیگر نیست مربوط به یک دولت و دولت دیگر هم نیست، متأسفانه یک موضوع فراگیر است و باید حتما نسبت به آن توجه جدی شود و چه کسانی که رقیب شما باشند چه کسانی که رفیق شما باشند ممکن است دچار چنین آسیبی باشند.
اگر شما از ساختار اجرایی اداری کشور آن فرهنگ سیاسی غلط را پاک نکنید این باعث میشود ظرفیتهای کشور و توانمندیهای کشور متوقف شود. من چند مثال خواهم زد که در جلسه قبل هم گفتم بیشتر توضیح خواهم داد. ببینید اگر در فرهنگ سیاسی کشور نمایش جای کار واقعی را گرفت شما نمیتوانید انتظار داشته باشید که کارها جلو رود.
با نمایش کشور اداره نمیشود؛ اگر شما مرتب به جای اینکه نتیجه کارها را بیان کنید به طور مکرر فرایند کار را توضیح دهید این فرهنگ، فرهنگ غلطی است و کارها پیش نخواهد رفت اگر کارهای ریشهای کنار گذاشته شد و به کارهای به اصطلاح نمایشی پرداخته شد حتما مشکلات کشور باقی خواهند ماند یعنی اگر شما اصلاح ساختار بودجه را اهتمام نکرده باشید، نظام نظارت بانکی را جدی نگرفته باشید و به کارهای روزمره پرداختید این حتما کشور را متوقف خواهد کرد.
اگر نتیجه کارهای شبانه مسئولان در زندگی مردم دیده نشود این نشان میدهد که آن کار واقعی نبوده و کار نمایشی بوده است. بحث من این است اگر شما بگویید نمایش یعنی چه، یعنی یک تیر را شلیک میکنید و به هر جا خورد یعنی هدف مثلا میگویید شما فلان توافق را کردید تا تحریمها برطرف شود بعد میبینید تحریمها دوبرابر شد میگویید ما مثلا جام اخلاق را بردهایم اینکه نتیجه کار نمیشود من بحثم این است که نباید اجازه دهیم فرهنگ تسری یابد مثلا اگر شما در کارها تصمیم را به موقع نگرفتید و یک کاری مرتب دچار وقفه شد یک سال، دو سال کشور را معطل یک تصمیم گذاشتید این همان چیزهایی است که کشور را دچار مشکل میکند اگر مثلاً چند شغلی در بین مسئولان رواج داشته باشد و چند شغلی به فرهنگ یا حتی به یک ارزش تبدیل شد و به ضد ارزش تبدیل نشد این حتما نمیتواند کار را دنبال کند من عرضم این است اگر ما میخواهیم برخی از کارها را دنبال کنیم باید مواظب باشیم این فرهنگ سیاسی اصلاح شود تا خیلی از امور به راحتی شکل گیرد و خدایی نکرده اگر این فرهنگ به نسل بعد رفت بدتر خواهد شد.
سوال مجری: سیاست فشار حداکثری آمریکا در دوره ترامپ به اذعان خود آمریکاییها ناکام مانده و شکست خورده است به همین علت رئیس جمهور جدید به هفت زبان گفته است میخواهد به برجام برگردد ایران هم در مقابل تاکید کرده برای این کار تحریمها باید لغو شود و با توجه به بدعهدیهای مکرر آمریکاییها لغو تحریمها راستی آزمایی شود اگر شما رئیس جمهور شدید برای تحقق این سیاست کلی که رهبر انقلاب اعلام کردند و در قانون صیانت از منافع ملی هم محسوب شد مصوب شده چه روشی را در پیش خواهید گرفت؟
محسن مهرعلیزاده: بر اساس سیاستهای نظام و به دلیل بدعهدیهایی که آمریکا کرده و فشار حداکثری را وارد کردند مقاومت جانانه مردم ایران، توطئههای آنها را بر باد داده است و به این ترتیب مواضع جمهوری اسلامی ایران مواضع درستی است و بایستی با قوت در مذاکرات حاضر شویم در جهتی که برجام را زنده کنیم و آن حقوقی که در فرجام بوده است را دوباره به مردم ایران برگردانیم البته بایستی همه امکانات کشور و همه تصمیم گیران کشور در همه قوا و همه نهادها همکاری کنند که برجام و این مذاکرات به نتیجه برسد، اما در خصوص مطلبی که جناب آقای رئیسی فرمودند اجازه بدهید توضیحی بدهم.
جناب آقای رئیسی فرمودند که دفعه گذشته بداخلاقیهایی شده در جلسه و فرمودند که از وقتشان استفاده نمیکنند و از حقشان میگذرند نمیدانم حالا این بداخلاقیهایی که میفرمایند اگر فرمودند که آذری زبانها به ایشان زنگ زدند و دلجویی کردند من فکر نمیکنم که آذری زبانها به ایشان توهینی کرده باشند آذری زبانی در این جا نبوده که به ایشان توهین کرده باشد ضمن این که من تصحیح میکنم آذری زبان نداریم آن چه که هست در مناطق آذربایجان شرقی، غربی، اردبیل و همدان، زنجان و حتی خراسان، اصفهان، شیراز و جاهای مختلف حتی خوزستان ترک زبان هستند من تصحیح میکنم که استفاده از این کلمه آقای رئیسی توجه داشته باشند من با توجه به این که جناب آقای رئیسی قاضی هستند میخواهم که ایشان در این زمینه دقت بیشتری را اعمال کنند من نمیدانم آیا ما اخلاق را چه چیزی تعریف میکنیم اگر این که در خصوص مدرک جناب آقای رئیسی مطلبی عرض کردم مطلب حقی بود.
جناب آقای رئیسی از نظر کلاسی ۶ کلاس درس خوانده است و من با احترام خدمت ایشان عرض کردم که و احترام به دروس حوزوی که ایشان خوانده اند و بعداً معادل سازی کرده اند و در دانشگاه شهید مطهری دکتری گرفتند و عرض کردم که اصولاً علم اقتصاد مثل علم شیمی و پزشکی و سایر علوم دیگر علم خاص خودش را میخواهد علم کلاسیک میخواهد و ما باید بدانیم که مسائل اخلاق بایستی در عمل و در جامعه جاری کنیم من همین جا توضیح میدهم که همین دو روز پیش صدا و سیما ۵ دقیقه از فیلم تبلیغاتی بنده را سانسور کرده و این بداخلاقی است و خب دیدیم در فضای مجازی پریشب غوغا شد و مردم شروع کردند و گفتند که صدا و سیما یک زمانی که میگفتند باید ملی باشد، ولی حالا صدا و سیما عشقی شده است من واقعاً سوالم از جناب آقای رئیسی این است که شما قاضی هستید به چه دلیل ما فیلترینگ را همین طور پی در پی در جامعه راه انداختیم.
مجری: نبود ارتباط معنا دار میان نظام آموزشی با نیازهای واقعی اقتصادی و اجتماعی کشور موجب بالا رفتن نرخ بیکاری تحصیلکردگان شده است برنامه شما برای مناسب سازی نظام آموزشی و انطباق آن با واقعیت ونیازهای بازار کارچیست؟
عبدالناصر همتی: به نام خداوند مهربان و عادل و سلام عرض میکنم خدمت مردم صبور ایران من لازم میدانم اول انتقادی کنم به شیوه مناظره من در یک مصاحبهای هم عرض کردم شیوه مناظره عین مسابقه هفتگی شده من فکر میکنم اگر میخواستیم مردم و ملت شریف ایران مواضع ما را به روشنی بدانند بهتر بود سوالات خیلی مهم تری مطرح شود سوالاتی که مردم عزیز برایشان الان مهم است و ببینند فرق کاندیداها در نحوه پاسخگویی و نحوه عمل به این سوالات چگونه خواهد بود واقعیتش این است که این هم یک نوع انحصار است من مخالف انحصار در اقتصاد هستم همین طور در سیاست و همین طور در فرهنگ و رسانه انحصار عامل اصلی ناکارآمدی و عامل اصلی فساد است الان انتخاب، انتخاب بین بد و بدتر و یا خوب و خوبتر نیست به نظر من انتخاب بین افرادی هستند که معتقد هستند که نباید بگذاریم این دری که دارد بسته میشود روی کنشگری شهروندان عزیز و نفس جامعه را بخواهد بگیرد و انتخابی که میتواند این درها را ببندد من فکر میکنم مهمترین وظیفه ما و مهمترین وظیفه مردم این است که راجع به این موضوع تصمیم بگیرند من قبلاً هم گفته ام من صدای بی صداها و قدرت بی قدرتان هستم چرا این جملات را عرض کردم به خاطر این که دولت من حامی آسیب پذیرترین افراد جامعه خواهد شد من گروههایی آسیب پذیرتر هستند در جامعه قبل از این که سوال حضرتعالی پاسخ بدهم میگویم اعتقاد دارم موفقترین و بهترین کاری که میشود این است که شهروندانی که آسیب پذیرتر هستند برایشان زندگی بهتر و شرایط بهتر فراهم کنیم کولبرها، سوخت بر، بی شناسنامهها، قربانیهای فقر شدید، بی خانمان ها، افراد دارای معلولیت، بیکاران، کارگران غیررسمی، مهاجران، کودکان کار، زنان سرپرست خانوار، بیماران خاص، معتادان، کودکان بی سرپرست و بدسرپرست اینها واقعاً معضل بزرگ جامعه ماست ما آنقدر درگیر مسائل کوچک در جامعه شدیم همه اینها را فراهم کردیم اینها اصل بحث ما و هدف اصلی دولت ما خواهد بود در مورد آموزشهایی که سوال فرمودید به نظر من بسیار مسئله مهمی است در نگاه من بازار رقابتی و فاقد انسان نقش مهمی در توسعه کشور دارد، ولی دولت در سه حوزه مسئولیت شدیدی دارد و حتماً باید جدی وارد شود یکی سلامت، آموزش و یکی رسیدگی به اشخاص آسیب پذیر در مورد آموزش ما اصلاً از پایه و اساسی کار کنیم ما مدارس دولتی را واقعاً کم اهمیت کردیم به نظر من یکی از برنامههایی که بنده دارم برای آموزش از پایه مدارس دولتی را تقویت کنیم ما میتوانیم الان پایگاه دولت تعبیه کند دست اولیا بدهد اولیا بر اساس انتخاب خودشان بروند ثبت نام کنند که مدرسه بداند که هزینه اش توسط اولیا پرداخت میشود و این کمک میکند اعتبار آن مدرسه بالا برود رتبه اش بالا برود و مردم حق انتخاب داشته باشند نه این که مردم بروند بایستند از آنها ثبت نام کنند در بخشی که حضرتعالی فرمودید
مجری: تعارضات بین بخشی و ضعف هماهنگیهای لازم میان دستگاههای دولتی، برگرفته از تناقضات، آشفتگیها و تعارض منافع در شئون مختلف زندگی مردم نارضایتیهای بسیاری به وجود آورده است، سیاست جنابعالی برای مدیریت میان بخشی اجزای دولت چیست؟
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی: یکی از مشکلاتی که ما در نظام اداری کشور داریم که دولت سلام به دنبال اصلاح نظام اداری است، نحوه تقسیم وظایف است یعنی ما از یک طرف وزارتخانههای بخشی داریم، از یک طرف وزارتخانههای موضوعی داریم در کنار اینها شوراهای بالا دستی داریم و در کنار اینها شوراهای بالادستی داریم و در کنار اینها نهادهایی داریم که بعضا در بدنه دولت هستند بعضا در خارج از بدنه دولت هستند و تقریبا وظایف شبیه به همان را هم اداره میکنند. مثلا ما در حوزه فرهنگ در یک بررسی اولیه که من کردم ۳۸ سازمان فعال در حوزه فرهنگی داریم، همین وضع در آموزش است، همین وضع در بهداشت و سلامت است و هم در حوزههای مختلف.
بعد برای فرار از پاسخگویی شوراهایی درست شده به جای اینکه وزرا که مسئولین امر هستند و مستقیما باید به مجلس و به مردم پاسخگو باشند، مصوباتی که مدنظر هست در قالب این شورا به تصویب میرسد که بعد مسئولیت آن مصوبات هم معلوم نباشد که با چه کسی هست. این نیاز است که ما مجددا یک بازطراحی جدید کنیم برای دولت، ما یک مدل حکمرانی تهیه کردیم بر اساس نظریه مردم رشید که اعتماد ساز هم هست و بر اساس اعتماد به مردم است، تصدیها را کاملا محیطی میکنیم، بر اساس اختیارات اصل ۱۲۷ قانون اساسی در اختیار استانداران و فرمانداران قرار میگیرد یعنی مجموعه منابع بودجهای به جای اینکه دستگاهی توزیع شوند، منطقهای توزیع میشوند، یک مدل خاصی دارد، که ان شاءالله در این تلبیون که فرصتش ایجاد شده بیشتر توضیح میدهم.
همچنین اختیارات هیئت وزیران، دولت ۵ فرماندهی پیدا خواهد کرد در ۵ حوزه اصلی که هر کدام از این فرماندهان دبیر شورای عالی مربوطه هم خواهند بود، با حفظ سمت، یعنی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ضمن معاون رئیس جمهور در حوزه مسائل فرهنگی هم خواهد بود، چرا؟ چون شوراهای بالادستی برای خودشان مصوبه دارند، اما این مصوبات اعمال نمیشود، به هین خاطر خیلی از مصوبات بلاتکلیف باقی میمانند یا در حوزه دستگاههای امنیتی دبیر خانه شورایعالی امنیت ملی، در حوزه دستگاههای اقتصادی شورای اقتصاد و به همین ترتیب، سه حوزه کلی ایجاد خواهد شد؛ یک حوزه رئیس جمهور هست، وزیر کشور و معاون اول و استانداران، یک مثلث اداری اجرایی. یک مثلت بین رئیس جمهور، معاون برنامه بودجه، سازمان اداری استخدامی کشور و وزرا که نظام تحولی دولت را دنبال میکنند و یک حوزه، حوزه رئیس جمهور، رئیس دفتر رئیس جمهور و شوراهای عالی خواهد بود.
من از این فرصت باقی مانده، چون در جلسه قبل هم فارغ از صحبتی که در مورد سواد و علم روحانیت شد حالا، چون مصداقش اینجا جناب آقای رئیسی هستند، چون امروز باز تکرار شد، نگاه کنید ما نزد علمای اسلام دانشمندان بزرگی در حوزههای مختلف داریم از جمله علوم انسانی از جمله اقتصاد و خود بنده در بسیاری از موضوعات تلمز میکنم اینکه ما ساحت علم را محصور کنیم این خود یک انحصارطلبی است، علم باید حامع و بسیط باشد.
مجری: در حالی که برخلاف سیاستهای کلی جمعیت نرخ رشد جمعیت کشور در سالهای اخیر از سطح پیشبینی شده کمتر شده است برنامه شما با عوامل تحدیدکننده جمعیت مانند کاهش نرخ ازدواج، تجرد قطعی، ناباروری و گزار موفق از پنجره جمعیتی چیست؟
علیرضا زاکانی: موضوع جمعیت در کشور به یک نقطه بسیار بحرانی رسیده که نیاز به تمهید دارد. الان نرخ رشد جمعیت ما به ۰.۸ درصد رسیده است که یک نرخ رشد بحرانی است و در حوزه باروری هم از ۶.۹ در سال ۶۰ به ۱.۷ رسیده و باید حتما نرخ باروری را به ۲.۳ برسانیم تا بتوانیم از این وضعیت اسفناک خارج شویم.
برای این ماجرا چند سطح برنامه داریم؛ اولاً در حوزه فرهنگی ما ۴ خط تلاش را دنبال میکنیم که یکی از آنها تعلیم و تربیت است و دیگر تحکیم خانواده و رشد جمعیت میباشد، احیای تندرستی، نشاط و رفاه اجتماعی و صیانت از محیط زیست نیز جزو ۴ مرکزیت ما در حوزه فرهنگ و اجتماع است.
الان ۳ و نیم میلیون نابارور داریم؛ تقریباً در هر ۵ زوج یکی از آنها نابارور است؛ لذا ۸۰ مرکز باروری داریم؛ تنها کاری که صورت میگیرد این است که در یک نوبت طولانی و با یک هزینه گزاف قرار میگیرند که امکان برای آنها نیست؛ در اولین اقدام زوجهای نابارور را بیمه میکنند و امکانی را فراهم میکنند که ظرفیت ایجاد شود که بچهدار شدن برای زوجها به عنوان یک آرزو باقی نماند؛ نکته دوم اینکه سال ۸۴ یک پیمایشی انجام شد و ۷۰ درصد مردم خواهان دو فرزندی بودند و سال ۹۸، ۶۰ درصد سه فرزندی را مطلوب میدانستند، اما گفتند از عواقب آن میترسیم؛ دولتی که جناب روحانی ایجاد کرد؛ چون نمایندهشان اینجا هست، اما حاضر به مناظره با بنده نیست و این هم یک مدلی است که برای اینکه پاسخ ندهند و ضعف خود را پوشش کنند حاضر نیستند که از نظر عددی و رقمی و کمی و کیفی با هم بحث کنیم.
علی ایحال دولت موجود کاری کرده که پوشک بچه ۳۶ میلیون تومان ظرف ۳ سال یعنی ماهی یک میلیون تومان برای والدین دربیاید؛ از کجا اینها باید بیاورند چنین شرایطی را داشته باشند؛ همین دولت بلایی سر مردم آورده که به سمتی بروند ۲۸ درصد از حقوقشان را در خارج از تهران و ۵۸ درصد از حقوقشان را در تهران بابت یک خانه ۷۰ متری بدهند؛ لذا اصلا این دولت امیدی باقی نگذاشته است؛ آنچه که بنده دنبال خواهم کرد علاوه بر جنبههای ناظر بر زوجهای نابارور، توجه خود را معطوف به حل مشکلات مسکن، اشتغال و ایجاد امید میکنم تا سایرین با اشتیاقی که وجود دارد و ۶۰ درصد از مردم خواهان سه فرزند هستند، یک امکان فرزندآوری فراهم شود و نکته آخر هم، شرایط ازدواج را مساعد میکنم.
مجری: تذکر این نکته را ضروری میبینیم که بازبینی فیلمهای تبلیغاتی همه نامزدهای محترم انتخابات ریاست جمهوری توسط کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری انجام میشود که متشکل از دستگاههای مختلف است و صدا و سیما یکی از اعضای آن کمیسیون است.
نوبت به نقد نامزدهای محترم نسبت به مطالب مطرح شده توسط نامزدهای محترم دیگر میرسد. نامزد محترم شماره یک جناب آقای رضایی شما چهار دقیقه فرصت دارید نقدی را که نسبت به صحبتهای نامزدهای محترم دیگر دارید، مطرح کنید.
محسن رضایی: من، چون دیدم که در صحبت نامزدهای دیگر کمتر به برنامه توجه شده برای جبران این نقیصه بخشی از برنامه خود را اعلام میکنم. اولا مساله عدالت و مساله فقرزدایی و محرومیت زدایی نیاز به یک جراحیهای بزرگ و اقدامات بزرگ دارد.
طرحی که من برای رفع محرومیت در زندگی مردم در پیش گرفتم، اسم آن طرح کفایت زندگی یا ایران بدون فقیر است که از ۵ محور تشکیل میشود را طراحی کردم.
اول یارانه ۴۵۰ هزار تومانی است، مساله دوم مسکن سهل و ارزان است، موضوع سوم پرداخت حقوق خانه داری به بانوان خانه دار است، چهارم کسب و کارهای خانگی است و پنجم سهام صندوق صنعت نفت ملی ایران است.
در زمان مصدق نفت ملی شد، ولی دولتی شد. ما میخواهیم به معنای واقعی نفت را ملی کنیم. اگر این ۵ مورد اتفاق بیفتد، یک بسته زندگی شکل میگیرد که من اسم آن را کفایت زندگی گذاشتم؛ یعنی بعد از این اقدامات امیدوار هستم که حتی یک فقیر هم در ایران پیدا نشود؛ اما، چون بعضا صحبت میکنند که این منابعی که شما میگویید از کجا فراهم میشود باید بگویم مردم عزیز؛ در سال گذشته ۱۳۷ میلیارد دلار از منابع دولتی در جامعه رفته است، ولی به دلیل رانت کثیف و مافیایی که در کشور وجود دارد اکثر این پولها دست کسانی رفته است که صاحب حق نبودند.
۴۰ درصد از این ۱۳۷ میلیارد که نزدیک به ۵۰ و خوردهای میلیارد دلار است قابل باز توزیع است؛ یعنی میتوانیم این پول را برگردانیم و حتی ۱۰ میلیارد دلار آن را میتوانیم به دولت دهیم تا کسری بودجه نداشته باشد و به تورمهای سنگین پایان دهد و بقیه آن را صرف ۵ موردی که عرض کردم کند.
یارانه ۴۵۰ هزار تومان در زمان پرداخت خود ۲۰ دلار بوده؛ الان چرا وقتی از یارانه صحبت میکنیم صدای عدهای بلند میشود و میگویند منابع کجاست؟ چطور برای فولاد و سلاطین مافیای مفت خوار ما منابع داریم که مثل جاروبرقی منابع کشور را به سمت خود میکشند، اما برای فقرا منابع نداریم؟ من منت روی مردم نمیگذارم که میخواهم این کار را کنم وظیفه من است.
دولت ما انشالله با تمام قدرت و بدون مسامحه و نگرانی و ترس از کسی حق مردم را به خودشان میدهیم و سعی میکنیم که این مشکل را حل کنیم.
موضوع دوم، حقوق خانه داری است. مردم عزیز شما میدانید که در هر خانهای دو نفر کار میکنند، یک شغل آشکار است که مرد میرود بیرون و یک شغل داخل خانه است که با چقدر مشقت از تربیت فرزند گرفته تا تشکیلات عدیدهای از مسائل همسایگی و هم چشمی گرفته، چرا نباید برای خانه داری حق قائل شویم و این را دولت کمک کند و منابعی وجود دارد و میتوانیم آزاد کنیم. بانوان ما آینده ساز کشور هستند. دولت ما برای بانوان آموزش شش ماهه تعیین میکند، فرزند داری و تربیت فرزند و سلامت و بهداشت.
آیا میشود ارزش پول ملی را حفظ کرد؟ بله میشود. بحث ما نمیتوانیم در دو سه دهه اخیر آمده و نسل جوان ما را نیز تحت تاثیر قرار داد.
من معتقدم امید دیدنی است گفتنی نیست. معتقدم سال ۱۴۰۰ سال گشایش خواهد بود.
یکی دو نکته نیز در مورد نقد آقایان همتی و زاکانی دارم؛ من تعجب کردم؛ این ۱۳۷ میلیارد دلار معادل دلاری یارانه پنهان است؛ دهها منبع این را بیان کرده اند؛ بانک جهانی، آژانس بین المللی انرژی، موسسه بین المللی در ایران، همتی که رئیس بانک مرکزی است قاعدتا باید این را بداند، زاکانی نیز که رئیس پژوهشگاه مجلس است و بنیاد خیلی خوبی دارد باید اینها را بداند.
آقایان همتی و زاکانی مطمئن باشید با پولی که در کشور حیف و میل میشود میتوان این خلل را رفع کرد.
بحث نخست آقای رئیسی ناظر بر مدیریت جهادی را قبول دارم، اما قسمت اول سخن ایشان را که شاید منظورش هم این نبود که برنامه وجود دارد باید بگویم واقعا برنامه نیست و در این دولت در ۴ سال نخست سه برنامه تغییر کرده است.
بحث آقای جلیلی را نیز قبول دارم و از آقای علی عسگری تقاضا میکنم اگر میتوانند روش مناظره سوم را تغییر دهند، اما آقای جلیلی ما خودمان نیز باید استفاده کنیم.
من در مورد بانوان، اهل تسنن صحبت کردم؛ من از دوستان میخواهم خودمان بتوانیم دیدگاه هایمان را از ابعاد مختلف مطرح کنیم و این خلل را جبران کنیم.
عبدالناصر همتی: در این فرصت، چند نکته مهم را که برنامه من برای دولت سیزدهم است را خدمت مردم عزیز عرض میکنم. یکی بحث اعطای مسئولیت بر اساس صلاحیتها و شایستگی است. بعضیها فکر میکنند که اقوام و مذاهب برای کشور تهدید هستند، اما من معتقد هستم اقوام و مذاهب برای کشور میتوانند مولفه قدرت ایران باشند، بنابراین در انتصابها حتما به شایستگی فارغ از اینکه از برادران تسنن و یا تشیع باشند، انتخاب خواهم کرد.
حتما در مدیریتهای هر شهر استفاده از خواهران و برادران شایسته دارای صلاحیت حداقل سه برابر چیزی که الان است در مدیریتهای ارشد استفاده خواهم کرد.
من تجربه ام را نشان دادم و در عمل هم نشان دادم و تا چند روز پیش که بانک مرکزی بودم از برادران خوب اهل تسنن از دکترهای اقتصاد آقای دکتر رحمانی بودند. باز هم در مناصب کلیدی دولت هم استفاده خواهم کرد.
نکته دوم در ارتباط با معتادان است، من مخالف بازداشت و زندانی کردن معتادان هستم. معتادان را باید توانمند بسازیم و برگردانیم به شغل و توانایی به آنها دهیم. با داغ و درفش کردن نمیتوان با معتادان برخورد کرد اینها حجم عظیمی از مردم عزیزمان هستند که باید به آنها توجه کنیم. معتادی آنها ناشی از بیکاری و سیاستهای غلطی بوده که در کشور اجرا شده و باید توجه جدی به آنها کنیم.
بحث بعدی معلولین عزیز است و به زندگی اجتماعی و اقتصادی آنها حتما توجه جدی خواهم کرد. باعث شرمندگی است که میبینیم یک پل روی سد با آن عظمت میسازیم، ولی یک معلول و جانباز عزیز ما چند صد متر نمیتوانند در پیاده روها روند، چرا نباید به اینها توجه شود؟ حجم عظیمی از هموطنانمان این مشکلات را دارند و باید به آن توجه کنیم.
بحث محیط زیست برای من بسیار مهم است و حتما محیط زیست در اجرای پروژهها و فعالیتهای اقتصادی حق وتو خواهد داشت و توجه جدی به بودجه و امکانات محیط زیست خواهم کرد.
بحث حکمرانی اقتصادی را مطرح کردم و گفتم که باید اصلاح کنیم و یک بخش مهم آن این است که ما از آن قدرتی که میدان و دیپلماسی حاج قاسم عزیز و محمدجواد ظریف ایجاد کردند پلی خواهیم زد برای بهره برداری اقتصادی و توسعه اقتصادی کشور که بتوانیم این توسعه را به جیب مردم ببریم.
حرکت ما در منطقه و قدرت ما باید مبنای اقتصاد برای مردم عزیزمان باشد. در ارتباط با تحریم فوریترین کار ماست و ضروری است و به طور جدی پیگیری خواهیم کرد. درست است کارهای مهم دیگری داریم، ولی تحریم جز ضروریات است.
سعید جلیلی: ما درباره نقش رئیس جمهور داریم صحبت میکنیم، این موضوعاتی است که هر وزارتخانهای مسئولیتی دارد و باید کارهایش را انجام دهند، نقش رئیس جمهور فراتر از دستگاهها است. ما برخی از موضوعاتی داریم که رئیس جمهور باید برای آن موضوعات ماموریت تعریف کند، دستگاهها را با هم، هم افزا و پیگیری کند که ببیند آیا این موضوع به نتیجه رسید یا خیر.
به عنوان مثال ۵۰ درصد جمعیت ما را خانمها تشکیل میدهد، موضوع خانمهای بحث بسیار مهمی است و الان هم دیدید در جلسات خیلی افراد دلسوزیهایی در این باره دارند. بحث این است که اگر ما میگوییم تمایز کار واقعی با کار نمایشی چیست؟ در همین ۸ سال گذشته بارها از حقوق خانمها صحبت شد، نتیجه آن تقریبا هیچ بوده است.
۱۸ طرح و برنامه در همین دوره دولت یازدهم و دوازدهم آورد وقتی بررسی میکنید خوب است این را بگوییم که نتیجه آن چی بوده است؟ آیا زنان سرپرست خانوار الان چه امکان بیشتری پیدا کردند؟ آیا اگر ما از اشتغال خانمها صحبت میکنیم چه ابتکارات و چه مدلهای نوین و یا بومی را به کار گرفتیم؟ آیا در اقتصاد چه نقشی داشتند؟ اینها میشود حرف زد من دقیقا بحثم این است کار نمایشی با کار واقعی؛ کار واقعی برنامه و پیگیری جدی میخواهد.
ممکن است در اینجا هر دستگاهی کار خود را انجام دهد، من نمیگویم رییس جمهور حتی ماموریتهایی باید تعریف کنند که آیا این کار شد یا نشد؛ ما امروز مشکل داریم که حتی برخی ماموریتهایی که تعریف شده است اصلا برای آن یکبار جلسه تشکیل نشده و یکبار حتی پیگیری نشده است.
اگر ما صحبت میکنیم یک روز چرا فلان پیامک رفت، هزاران و دهها هزار بلکه بیشتر خانمهایی که در همین ایام دچار مشکلات اقتصادی بودند، زنان سرپرست خانوار، بدسرپرست که شما وظیفه داشتید و دولت وظیفه دارد برای اینها برنامه داشته باشد و باید کار کند. اینکه مثلا شما نگاه میکنید طلاق نسبت به ازدواج متاسفانه افزایش پیدا کرده است، اینها نیازمند برنامه است.
در این موضوعات نسبت به زنان روستایی جالب است یک طرح تعریف شده و یک چیزی نزدیک به ۵۰۰ میلیون دلار هزینه شده است تحت عنوان آگاه سازی حقوق زنان روستایی، نگاه که میکنیم همش ۵۱۰ نفر جمعیت مخاطبش بوده است. این میشود آن کار نمایش که کار واقعی نیست و کاری که باید برای خانمها انجام دهیم که بگوییم تو این تسهیلات را میتوانی بگیری و خدماتی و اشتغالی که میتوانیم داشته باشیم.
بخش سئوال و جواب یک
مجری: مناقشه میان توسعه صنعتی و تعهدات زیست محیطی یکی از اصلیترین مباحث مطرح در جهان است، بحرانهای زیست محیطی و چه در حوزه ریزگردها و چه در حوزه صنایع و کارخانجات باعث شده در بسیاری از استانها مردم از دیدن آسمان آبی محروم اند تعامل مطلوبی که دولت شما بین توسعه صنعتی و تعهد به الزامات زیست محیطی در پیش خواهد گرفت، چیست؟
محسن رضایی: بسیار خب. البته اجازه بدید من یک نکتهای را بگویم. در زمان استراحت دیدم که مردم با اشتباه من شوخی کردند، حقیقتا این شوخیهای شما سرمایه بنده است و نشان میدهد که شما، مرا جزئی از خودتان میدانید و از ما نمیترسیم و دلم میخواهد روزی برسد که هیچ کدام از مردم ما از دولتمردان نترسند. البته من بابت اشتباه لفظی عذر خواهی میکنم. «یاشاسین آذربایجان، یاشاسین آذربایجان» این اشتباه لفظی که کردم را میبخشند.
واقعا از برادرمان آقای زاکانی خیلی گله مندم. بلافاصله سایت مرکز پژوهشها همین را تیتر کرده است. اینکه مردم با من شوخی کنند حقشان است و تو این شرایط سخت و گرانی مردم شوخی کنند و دلشان آرام بشود من خیلی خوشحال میشوم، ولی یک مرکز دولتی چطور آخر بلافاصله تیتر میکنند. من بارها گفته ام که با وجود اینکه لر هستم و افتخار هم میکنم، ولی تمام زندگیام تقدیم ملت ایران و همه اقوام شده است.
آذربایجانیها میدانند عشقی که من به آقای مهدی باکری دارم که هنوز که هنوز است وقتی به یادش میافتم من واقعا متاثر میشوم. هیچ کسی را به اندازه آقا مهدی باکری در دل من جای ندارد.
نکته دیگری را که من باز خدمت ایشان میگویم، مرکز پژوهشهای مجلس، یارانه انرژی در ایران را سالیانه ۴۹ میلیارد دلار برآورد کرده و ضمن اینکه ما چقدر سلطان دلار و سکه داریم؟
من خدمت ایشان و آقای همتی با قاطعیت عرض میکنم که ما میتوانیم چهل درصد یارانههای پنهان را و یارانههایی که میرود دست افرادی که حقشان نیست برگردانیم و به جیب ملت بیاوریم و در حقیقت حل فصل کنیم.
مسائلی که جنابعالی مطرح کردید سئوال بسیار مهمی است. هیچ گاه در برنامه ریزیهای توسعه رابطه بین زیست محیطی و توسعه صنعتی لحاظ نشد. امروز ما آبهای زیر زمینی مان به چه روزی افتاده است. گرد و غباری که در خوزستان یا حتی در زابل یا حتی در یزد راه میافتد، زندگی مردم را مستاصل کرده است. بیکاری در حداقل خودش است یک توسعه صنعتی عظیمی پیدا شده، ولی مشکل آب و گرد و غبار است. در برنامه من مساله زبان و اقوام مادری به عنوان یک مساله مهم است.
مجری: برخی از سوءمدیریتهای اقتصادی و ناکارآمدیهای مدیریت شهری جامعه را از نظر آسیبهای اجتماعی در وضعیت نامناسبی قرار داده است، آیا رفع آسیبهای اجتماعی در اولویت کاری شما قرار دارد، برنامه مشخص شما در این باره چیست؟
عبدالناصر همتی: خدمت شما عرض میکنم که ببینید آسیبهای اجتماعی حالا در بخش شهری یا در کل کشور ناشی از یک ساختار بسیار غلط و گروههای ذینفع و رانتخوار متأسفانه در کشور چنبره زدهاند بر اقتصاد، فرهنگ و جامعه است.
ما اگر نتوانیم مشت اینها را باز کنیم و این فسادی که اینها ایجاد کردند در کشور حل نکنیم این مسائلی که عواقب آن را در جامعه میبینیم قابل حل نیست.
ببینید اینها ارتباطات خیلی وسیعی دارند. هم در صادرات، هم در واردات، ارتباط خیلی زنجیرهای دارند با کاسبان تحریم و ارتباط با سیاست خارجی، در ارتباط با کالای قاچاق چه واردات و چه صادرات، پولشویی اینها چنبره زدهاند بر اقتصاد کشور.
بدون حل اینها که مشکل کشور حل نمیشود. دوستانی که هم الان آمدهاند اینجا نشستهاند و به عنوان رقیب بنده هستند تقریباً همین حرفها را میزنند. من میگویم که باید مشت اینها را باز کنیم و شفاف کنیم تا ببینند مردم چه خبر است.
ببینید من الان در مقابل جریانی قرار دارم که این جریان میگوید که کاخ سفید را حسینیه بکنند. دوستان و عزیزانی که در جلسه هستند اینها را مطرح میکنند. دنیا را نمیشناسند چه کسانی میروند سفارت عربستان حمله میکنند و ارزش پول را بهم میزنند و روابط ما را با همسایگان بهم میزنند.
چه کسی پشت اینهاست؟ من فکر میکنم اینها یک زنجیره است اگر کشور نتواند این زنجیره را رفع کند آن سوالی که شما فرمودید قابل حل نیست.
ببینید الان مشکل ما چیست، تحریم باعث مشکل شده است، تحریم باعث نقدینگی شده است، دوستان قبول نمیکنند، من میگویم فقط ظرف دو سال گذشته ۷۵ میلیارد دلار از درآمد نفتی کشور کاهش پیدا کرده است. به نرخ امروز دلار ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان میشود. اگر این را به نرخ دلار امروز که ۲۰ هزار تومان است که البته بالاتر از اینهاست.
۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد کشور رفته است بعد میگویند شما چطور نتوانستید اقتصاد کشور را اداره کنید ما همین افرادی که میگویم بر اقتصاد کشور چنبره زدهاند از تحریم سود میبرند سالی ۲۰ درصد هزینه معاملاتی ما بالا رفته است. ما پارسال ۸۰ میلیارد و پیرارسال هم ۸۰ میلیارد حجم تجارت خارجی کشورمان بوده است که ۲۰ درصد آن میشود ۱۶ میلیارد دلار.
با ۱۶ میلیارد دلار چند کشور زندگی میکنند. ما این را داریم از دست میدهیم بعد میگوییم چرا توسعه اتفاق نمیافتد؟ چرا مردم فقیر میشود؟ چرا شغل ایجاد نمیشود؟ چرا درآمد سرانه اضافه نمیشود؟ من میگویم که باید در زندگی اجتماعی و اقتصادیمان تجدید نظر کنیم من آمدهام که این رویه را در کشور عوض کنیم.
دور سوم مناظره انتخاباتی
مجری: با وجود اهتمام تمام قد دشمنان در جلوگیری از پیشرفت علمی کشور و به برکت خون شهدا و استقامت ملت ایران، دانش هستهای بومی در کشور ما نهادینه شده است، با این وجود هنوز استفاده از این دانش و فناوری راهبردی در زندگی عموم مردم ملموس نیست، برنامه شما برای کاربردی سازی این فناوری و توسعه محصولات و خدمات متنوع مبتنی بر فناوری هستهای در زمینههای مختلف مثل پزشکی، کشاورزی و انرژی و مانند آن چیست؟
محسن مهرعلیزاده: به همت دانشمندان عزیز جوان ما در چندین سال گذشته دانش هستهای و توسعه آن در زمینههای مختلف اعم از داروسازی، کشاورزی و زمینههای مختلف دیگر توسعه پیدا کرده است.
به نظر بنده میبایست انستیتوهای مشخصی که بشود در این زمینه کاربردی کار کنند و این دانش را به شکل کاملاً بومی کرد تاسیس شود تا این انستیتوها در اختیار توسعه فناوریهای جدید کشور قرار گیرند.
بنده فکر کنم شرط تداوم این حرکت هم این است که به جوانان میدان بدهیم و جوانان را حفظ کنیم. همچنین ما باید جوانان را نگه داریم و فراری ندهیم لذا عمده این دانش در دست جوانان است و این جوانان هستند که نشان دادند با کسب مدارج علمی بالا وتراوشات ذهنی مثبت شان میتوانند این موفقیتها را به دست بیاورند؛ بنابراین انشاالله ما با ایجاد انستیتوهای تحقیقاتی میتوانیم به این کار جامعه عمل بپوشانیم.
بنده باید در ادامه به یک مطلب دیگر در زمینه جوانان و بانوان اشاره داشته باشد؛ بخش قابل توجهی از کشور هم جوانان و هم بانوان عزیزی هستند که در طول سالیان گذشته به دلایل همین مسائل اجتماعی که صحبت شد، متحمل فشار شدند و نتوانستند آنچنان که باید از حقوق اجتماعی خودشان دفاع کنند و ما باید این مسئله را با تشکیل سازمانهایی که مشخصاً با در نظر گرفتن جوانان جوانان ساخته میشود مد نظر قرار دهیم.
همچنین در زمینه بهکارگیری بانوان در فضاهای کارشناسی و مدیریتی باید بگویم که بنده در دولت خودم تصمیم گرفتم که حداقل در هر استان یک بانو را به عنوان معاون استاندار تعیین کنم.
همچنین در دولتم سه نفر از بانوان را به عنوان وزیر معرفی خواهم کرد که اگر مجلس همکاری کرد و رای داد که خوب است، اما اگر موافقت نشد یک بانو را به عنوان معاون خودم انتخاب خواهم کرد تا بتوانیم این تبعیضی که در زمینه بانوان روا شده است را برطرف کنیم.
همچنین میانگین سنی دولت من ۴۵ سال است البته برخی اعلام میکنند که ۴۵ سال شاید عملی نباشد، اما بنده میگویم که این مسئله عملی میشود.
مجری: نظام سلامت یکی از مهم ترین و پرهزینه ترین برنامه هایی بود که به نظر کارشناسان با وجود امید و انتظار ایجاد شده در جامعه به عللی از جمله عدم تامین منابع مالی برای آن عملاً به سیاستی ناپایدار تبدیل شد و از رسیدن به بخش قابل توجهی از اهداف خود ناکام ماند، برنامه شما برای توسعه کارآمد عالمانه و پایدار نظام سلامت چیست.
سعید جلیلی: یکی از نکاتی که بسیار مهم است که نقش رئیس جمهور را مجدداً نشان میدهد این است که موضوعاتی است که فقط مربوط به یک وزارتخانه میشود و سلامت یکی از آن موضوعات است.
امروز عوامل اجتماعی موثر بر سلامت شامل ده نکته میشود و این نشان میدهد باید رئیس جمهور اگر در این جایگاه قرار میگیرد موضوع را بفهمد و بتواند درست دستگاهها را هماهنگ کند
موضوع سلامت در کشور ما در این سالها چند طرح مهم را اجرایی کرده است که یک طرح که ابتدای آن قرار بود طرح شبکه بهداشت بود که از ابتدا درست اجرا شد حتی برای کشورهای غربی نیز الگو شده است.
بین سالهای ۵۸ تا ۶۴ این طرح در کشور اجرایی شد در مقابل این طرحی نمایشی نداریم که هیچ خاصیتی نداشت به جز این که هزینهها را افزایش داد به نام طرح تحول سلامت که در سالهای اخیر انجام شد و همه بعدها پی بردند این طرح نمیتواند موفق باشد، اما مهم این است که شما این موضوع را در زمان خود متوجه شوید.
نه این که یک طرحی را شروع کنید و هزینهها را چند برابر کنید بعد یکباره مشخص شود که این طرح ناکارآمد است در این صورت چه کسی دچار خسارت میشود. من عرضم این است که ما اگر حرف از نظام سلامت میزنیم باید وزارت بهداشت مدعی و محور آن باشد، اما وزارت صنعت، کشاورزی و سایر دستگاهها نیز در اجرای آن نقش دارند.
امروز مثلاً بیکاری و استرس از جمله موضوعاتی هستند که میتوانند به سلامتی افراد صدمه وارد کنند یکی از بیشترین مجروحان سالانه ما اختصاص به حوادث جادهای در کشور دارند و سالی ۱۰۰ هزار مجروج داریم؛ اینها مربوط به وزارت بهداشت نیست، اما این وزارت خانه در این موضوعات بی تاثیر نیست.
حال این نکته مهم است که برای این موضوعات میخواهیم چه کنیم؟ باید با برنامه جلو برویم امروز هزینههای سلامت در دنیا به خاطر نکات مختلف افزایش یافته است یکی به خاطر فناوریهای جدید که اینها پرهزینه هستند و دیگر به خاطر تغییرات طول عمر در جمعیتها به ویژه در کشور ما که الحمدالله جمعیت افزایش پیدا کرده است و به همین نسبت باید برای سالهای آخر عمر افراد تدابیر بیشتری داشته باشید.
یک عامل دیگر هم تغییرات الگوی بیماری هاست. عرضم این است که اگر مسئله را درست نفهمیدید کشور ۸ سال در مسیر نادرست حرکت میکند و بعد مشخص میشود که آن مسیر غلط است.
مجری: توسعه سبک زندگی شهری، افزایش نرخ چاقی و کم تحرکی را به دنبال داشته است؛ این مسئله توسعه ورزش و در نتیجه ورزش همگانی را ضرورتی اجتناب ناپذیر تبدیل کرده است. در عین حال ورزش قهرمانی به نمادی از افتخارات ملی تبدیل شده است. برنامه شما به تفکیک برای توسعه ورزش همگانی و ارتقای جایگاه ایران در ورزش قهرمانی و نیز افزایش سرانه فضاهای مناسب ورزشی-تفریحی و توزیع عادلانه آنها چیست؟
علیرضا زاکانی: مردم عزیز، بیش از سه دهه است عدهای بر اقتصاد مملکت خیلی زدن با تمام سرمایهها و امکانات کشور را به سمت و سویی سوق دادند که از قبل تبعیض از کاخ نشینان و مردم را در کوه نشینی نگه داشتند.
متاسفانه اول انقلاب جوری دنبال شد که یک موی کوخ نشین به همه کاخ نشینان میارزید. با کمال تاسف مطلب خوب اول انقلاب، تبدیل شد به شرایطی که امروز مسئولین ما دچار خوی اشرافیگری شدند.
بنده اولین کاری که خواهم کرد این است که دولت را از موزه اشرافیگری به موضوع نوکری مردم وامیدارم. نکته اول.
نکته دوم اینکه توجه را در جهت توزیع عادلانه ثروت میکنم. نکته سوم اینکه با توانمندسازی شرایط و معادله را طوری تغییر میدهم که مفسدین در گام اول، راهی برای تنفس نداشتند باشند. فساد از کجا پیدا میشود؟ از قبل گرایی و از باندبازی.
آقای دکتر همتی، روز قبل از تعطیلات آخر وقت هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان از بانک دولتی منتقل میشود به بانک خصوصی. آخر وقت و به صورت خلاف و ذیل مسئولیت آقای همتی همین قبل از عید. آقای رحمتی نتوانست بازی خودتان را اداره کنید؛ آمدید مدعی سایر حوزهها هستید؟
بنده با گردنکلفتترین افراد، با قویترین افراد، با شبکه فساد که مایه فقر در جامعه است و از طرفی از قبل او آسیبهای جدی در جامعه ایجاد میکند مبارزه اساسی خواهم کرد. دشمن ما فقر، فساد و تبعیض است. به فضل الهی و با کمک مردم ریشه او را خواهیم کند.
دو دهه است که بنده با معاون رئیس جمهور، وزیر نفت، وزیر اطلاعات، دادستان تهران و موارد این چنینی با دست خالی درگیر شدند در دولت بنده ریشه فساد خشک خواهد شد.
نکتهای هم که آقا محسن فرمودند، من قبل از آن عذرخواهی کردم، چون اشتباه جدی کرده بودند. ناظر به بحث انرژی هم EIA ۸۶ میلیارد دلار اعلام کرده است در سال ۲۰۱۹، آقا محسن و این برمیگردد به زندگی مردم که درباره این هم میشود بحث کرد.
مجری: به نظر برخی از کارشناسان اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به عللی چون اولویت نداشتن این سند نزد مجریان تخفیف نیافتن بودجه مناسب و یا اسنادی چون سند 2030 با موفقیت کامل همراه نبوده است، فرصتها و نقاط قوت این سند را در چه مواردی میبینید؟ و عقبماندگی در اجرای آن را چگونه جبران میکنید؟
سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی: این مناظرات برای فهم مردم از برنامهها و تیم فکری کاندیدههای ریاست جمهوری است با شومن بازی و پرداختن به حواشی برای جلب توجه به نظر بنده این سری عمل نخواهد کرد دوستان صفات جمع میبندند من اینطوری بقیه اینگونه، خب باید برای اینکه مورد خطاب قرار میدهند دلیل بیاورند همه را به صورت جمع مورد خطاب قرار میدهند کار صحیحی نیست، مسئله آموزش و پرورش اساسیترین مسئله کشور است و هر کشوری با وضعیت آموزش و پرورش خود مورد سنجش قرار میگیرد از نظر بنده مهمترین وزارتخانه کشور آموزش و پرورش است البته در نظام تعلیم و تربیت نیاز به تحولات بنیادین داریم باید ببینیم مقصودی که وزارت آموزش و پرورش میخواهد به ما بدهد چه خواهد بود. فارغالتحصیل در دوره عمومی باید کسی باشد که سواد زمان خودش را داشته باشد.
مهارت اجتماعی مؤثر برای اینکه بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند را داشته باشد و یک مهارت شغلی ساده هم داشته باشد تا زندگی خود را بتواند اداره کند. ۱۵ هزار نوع مهارت داریم کی باید این اتفاق بیفتد مثل همان چیزی که در دینمان است، و در دنیا هم گفته شده زمانی است که فرد به بلوغ میرسد میانگین ۱۵، ۱۶ ساله ما از ۷ تا ۱۷ سالگی به بچهها اطلاعات زیادی میدهیم و بعد پشت سر آن کنکور را قرار میدهیم. الان نظام تعلیم و تربیت به سمت استعدادیابی رفته است یعنی در سن ۳ تا ۸ سالگی و بر اساس استعدادها افراد ارتقا پیدا میکنند و مسیر خود را پیدا میکنند و یک نوع هدایت تحصیلی وجود دارد، ولی در نظام ما رها میکنیم و در آخر یک مسابقه میگذاریم و در آن کلی اطلاعات اضافه به آنها میدهیم. اگر ما بخواهیم وارد اصلاح آموزش و پرورش شویم ورودی ما معلمین محترم هستند، مسئله منزلت معلمین وجود دارد کاری باید بکنیم که بالاترین رتبه شغلی در کشور شغل معلمی باشد. بحث دوم عدالت آموزشی است الان ۱۶ برابر یک نفر در شمال تهران نسبت به سایر مراکز استانها هزینه میکند و ۱۹ مدل مدرسه کوچک و بزرگ داریم؛ که نشان میدهد آینده را داریم به پولدارها میفروشیم، سیاستمداران، دانشمندان و نخبگان آینده کشور کسانی خواهند بود که با زور پول وارد دانشگاه شدهاند. نکته بعدی که باید اشاره کرد در موضوع تحول بنیادین مسئله حرفهآموزی و مهارت آموزی است.
مجری: با وجود تاکید دولت ها در دو دهه گذشته بر ضرورت گسترش دیپلماسی اقتصادی به ویژه اعزام رایزن های اقتصادی و بازرگانی نتایج حاصل شده از این این اقدامات در حد انتظار و متناسب با جایگاه و ظرفیت ها و توانمندی های اقتصادی و مزیت های نسبی اقتصاد ایران در صحنه بین الملل نبوده است؛ در سال حمایت و پشتیبانی و مانعزدایی برنامه شما برای تقویت دیپلماسی اقتصادی، توسعه اقتصادی، منطقیسازی واردات و ارتقای جایگاه اقتصادی ایران در کشورهای منطقه و جهان چیست؟
سید ابراهیم رئیسی: یک نکته عرض کنم نسبت به بحث رفع تحریمها هر دولتی کار را به دست بگیرد یکی از وظایف مهمش رفع تحریمهای ظالمانه است در این جهت هم هیچ تردیدی نباید کرد باید با همه وجود دنبال کرد که این تحریمهای ظالمانه رفع شود، اما در کنار این قضیه باید خنثیسازی تحریمها نیز در دستور کار قرار گیرد و اقتصاد را شرطی نکنیم. بند نکنیم به این مسائل، تلاش شود برای اینکه اقتصاد روی پای خود بایستد و تکانهها در آن تأثیر نکند نه کرونا، نه سیل، نه زلزله، نه تحریم و نه هیچ چیز یعنی رفع تحریمها حتما در دستور کار خواهد بود، در همین سالن یک عده گفتند که ما بلدیم با دنیا صحبت کنیم. دانشجوی سال اول وزارت خارجه میداند وقتی در حال مذاکره هستیم نباید بگوید که از آب خوردن لازمتر است یا نباید کسی بگوید که خزانه کشور خالی است این یک مسئله ابتدایی بحث دیپلماسی است و، اما بحث دیپلماسی اقتصادی؛ دیپلماسی اقتصادی بحث مهمی است وقتی ما بحث از توسعه اقتصادی و بحث از تولید میکنیم در کنارش باید همه دستگاهها حس بگیرند.
وزارت خارجه نقش بسیار مهمی دارد در کنار دیپلماسی سیاسی و مناسبات سیاسی از مناسبات بسیار مهمی که باید وزارت خارجه مأموریت خود بداند دیپلماسی اقتصادی است. ما در کشورهای منطقه ۱۵ همسایه داریم که هزار میلیارد واردات دارند ما سهممان از این واردات ۲ درصد است که ۲۰ میلیارد دلار میشود واقعا سهم ما باید ۲۰ میلیارد دلار باشد، اگر دیپلماسی فعال اقتصادی داشته باشیم برای تولیدکننده ما بازاریابی میکند و بازار پیدا میکند. ما سهممان به خوبی میتواند ۴۰ میلیارد تا ۵۰ میلیارد دلار در منطقه باشد یعنی سهم صادرات ما به کشورهای منطقه میتواند به خوبی باشد. اینجا نقش دیپلماسی اقتصادی است و دیپلماسی اقتصادی هم با حرف و سخن نمیشود هر کسی از هرجا و در بخشهای مختلف که کارش تمام شد بگوید یک دورهای شما سفیر باشید. من ضمن احترام به تمام سفرا و سرکنسولان در سراسر کشور عرض میکنم یکی از مأموریتهای مهم که ما برای وزارت خارجه تعریف خواهیم کرد و در واقع بخش اقتصادی وزارت خارجه، دیپلماسی فعال اقتصادی در کنار مناسبات سیاسی و در واقع دیپلماسی سیاسی است، ببینید اگر هر کشوری در دنیا توسعه اقتصادی پیدا کرده است من نمیخواهم اسم کشور در اینجا ببرم میگویید فلان کشور میبینیم یکی از نقشهای مهم آن بازاریابی بوده است که برای تولیدات آن کشور انجام شده است. کشورهای منطقه دنبال آن هستند که از تولیدات ما استفاده کنند و آن را استاندارد میدانند و علاقه هم به ایران دارند باید دیپلماسی فعال.
سؤال مجری: یکی از دلایل تاخیر در ازدواج جوانان دغدغههای پیشینی آنان از جمله به دست آوردن شغل، تامین مسکن و مخارج ازدواج است شما چه برنامهای برای تشویق جوانان به ازدواج به موقع و آسان و تامین سرپناه زوجهای جوان دارید
سید ابراهیم رئیسی: همین طور که اشاره کردید یکی از دغدغههای جدی جوانهای عزیز ما دختر و پسر ما مسئله ازدواج، اشتغال و مسکن است.
من در جمع جوانها زیاد رفته ام و زیاد میروم به استانها که سفر میکنم فقط واحدهای قضایی نمیروم یکی از اجتماعاتی که من میروم اجتماعات در دانشگاهها است میروم با جوانها و آنها حرف هایشان را به من میزنند من هم در خدمتشان هستم اصلاً در طول این مدت ارتباطم با جوانها همواره برقرار بوده و یکی از نعمتهای زندگی من است در آستان قدس رضوی که بودم یک روز رفتم به دانشگاه فردوسی و از جوانها همین سوال را کردم که جوانان چرا ازدواج نمیکنید و گفتند آقا کو مسکن؟ و اشتغال؟ من به برکت حضرت رضا (ع) آمدم به آستان قدس و زمینی برای آستان قدس بود شروع کردم و مبلغی را گذاشتیم ده بلوک شروع کردیم به ساختن برای زوجهای جوان دانشجو.
ببینید من عرض میکنم اگر به جوانها میگوییم ازدواج حتماً باید مسئله اشتغال و مسئله مسکن را در کنارش فکر کنیم آیا میشود یا نمیشود کسانی که معتقد به نشدن هستند آن به قول جناب آقای دکتر رضایی نمیتوانند در این عرصه حضور فعال پیدا کنند ما معتقدیم در این کشور میتوانیم اشتغال در کشور قابل این است که جوانهای عزیز مشغول شوند و دغدغه آنها رفع شود ۴۰ درصد ظرفیت تولیدی کشور خالی است به من میگویند چرا به واحدهای تولیدی زدید یک واحد من سر زدم دو واحد سه واحد در یک استان سر زدم، اما بیش از ۲ هزار واحد عزیزان ما در دادگستریها فعال کردند و تازه این باز بخشی از آن قضیه است ۴۰ درصد هم من میگویم از ظرفیت تولیدی کشور خالی است.
در اقتصاد ما ۷۰ درصد ظرفیت اقتصادی کشور خالی است به این معنا است که اقتصاد فضای مجازی اقتصاد دریا کشورهای اروپایی بعضاً ارتباطشان با دریا خیلی بخش کمی است ما با دریا چقدر ارتباط داریم بیش از ۳ هزار کیلومتر ما با دریا ارتباط داریم فعال کردن اقتصاد دریا از مسائلی است که بسیار میتواند اشتغال ایجاد کند ببنید ما امکان اشتغال در کشور بسیار داریم، ولی ظرفیتها اگر فعال شود که فعال شدن آن به هیچ عنوان سخت نیست بعضاً من در استان رفته ام خدمت آقایان مدیران و با هم نشسته ایم و جلسه گرفته ایم گفته ایم که اقا یک ماه وقت میدهیم که یک واحد تولیدی را فعال کنید من آمده اینجا و خودشان جلسه گرفته اند و ما یک کارهایی را هم باید به یک جا زنگ میزدیم و پیگیری میکردیم مثلاً استمحال وزارت دارایی مثلاً مواد اولیه مسئله من نیست، اما من مسئله ام است اگر تولید شد مسئله کشور مسئله من هم میشود مسئله همه میشود باید حضور پیدا کنیم مسکن هم همینطور است ما امکان حل مشکل مسکن جوانان را داریم بسیار راحت، چون بیشتر هزینه مسکن برای زمین است و زمین در کشور ما شما میبینید لازم به استدلال نیست که این جا عرض کنم ما برنامه داریم مسکن و اشتغال برای جوانان آماده کردن است انشالله از ما مسکن و اشتغال و از شما ازدواج.
مجری: جناب آقای رضایی، برخی مفاسد اقتصادی امروز جامعه ما ریشه در بی توجهی به مشکلات دیروز ما در حوزه فرهنگ و تربیت نیروی انسانی دارد که وزارتخانههای آموزش و پرورش، آموزش عالی و بهداشت در این حوزه وظایفی بر عهده دارند، در این میان جامعه دانشگاهی و حوزویان نیز بیشترین بار را به لحاظ تربیت نیروی انسانی متفکر، پرسشگر و متعهد به دوش میکشد، شما به عنوان رئیس احتمالی دولت آینده چه برنامهای برای حل ریشهای مشکلات این عرصه و توجه به این دو قشر دارید؟
محسن رضایی: در اینجا ما با دو مشکل ساختاری و مدیریتی هم در آموزش و پرورش و هم در آموزش عالی مواجه هستیم؛ در برنامه ما تربیت زمامداران آینده در همه بخشهای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی به طور جدی لحاظ شده در تمام استانها در مراکز استان من مدارس تربیت زمامداران آینده که هم تجربه دانشی دارم و هم تجربه عملی دارم را ان شاءالله پیاده میکنیم، البته بیش از ۵ سال است که من این کار را شروع کردم و قریب به ۱۰۰۰ نفر جوان را تربیت کردیم که ما بتونیم بیمه بشیم، تا زمانی که مدیریت در آموزش و پرورش و امورات فرهنگی و آموزش عالی به وجود نیاد، تربیت نشه، ما نمیتوانیم از عناصر ضعیف انتظارات بالایی داشته باشیم.
مسئله دوم مسئله ساختار آموزش و پرورش است، در برنامه دولت ما، ما مدرسه محوری را محور آموزش و پرورش خواهیم کرد و مجتمعات آموزشی از هر ۱۱۰ مدرسه که بهشان اختیارات میدهیم، بسیاری از اختیارات اجرایی در آموزش و پرورش را میگیریم و به این مجتمعات آموزشی میدیم و مدرسه محور اساسی خواهند شد.
اینکه الان وزرات آموزش و پرورش بسیار بزرگ و هجیم شده، ولی به هیچ امورات مدارس نمیرسد این یک اشکال جدی است.
اما من میخواهم یکی، دو نکته را عرض کنم؛ در مساله خانمها که میتونن نقش موثری داشته باشند من اینترنت ارزان را برای خانمهای سرپرست خانوار در تولید و فروش اجرا میکنم، محدودیتهایی که برای خواهران ورزشکار ما در ورزشگاهها درست کردند مثل خواهران منصوریان را که از ورود به ورزشگاه خواهران که برای تمرین رفته بودند جلوگیری کردند و بعضی از محدودیتهایی که برای بانوان به وجود میآورند که خود این مشکلات جدی در جامعه بانوان ما به وجود میآورد حتما دولت ما جلوگیری خواهد کرد.
در موضوعات رسیدگی به مساله معلمین، الان ما معلمهایی سراغ داریم که شغل دوم و سوم را دارند، چنین معلمینی نمیتوانند وقت کافی را روی دانش آموزان بگذارند لذا در نهضت مسکن ایرانیان یکی از اولویتها مسکن سهل و ارزان برای معلمین است که یک بار سنگینی را ما از اجاره نشینیهای آنها بر میداریم و معلمین با خیال راحت تری میتوانند به تربیت فرزندان آینده ایران بپردازند.
مجری: توسعه سبک زندگی شهری افزایش نرخ چاقی و کم تحرکی را به دنبال داشته این مسئله توسعه ورزش به ویژه ورزش همگانی را به مسئله اجتنابناپذیر تبدیل کرده است در عین حال ورزش قهرمانی به نمادی از افتخارات ملی تبدیل شده است؛ برنامه شما برای توسعه ورزش همگانی و ارتقا جایگاه ایران در ورزش قهرمانی و افزایش سرانه فضاهای ورزشی و تفریحی و توزیع عادلانه آنها چیست؟
علیرضا زاکانی: موضوع ورزش یک امر حیاتی است الان ۷۰ درصد مردم ایران ورزش نمیکنند یعنی نه ورزش همگانی میکنند و نه ورزش قهرمانی؛ شرایطی ایجاد شده که رئیس فدراسیون کشتی بیان میکرد که سالها قبل یک میلیون نفر درگیر ماجرای کشتی از ابعاد مختلف بودند، اما الان فقط ۴۰ هزار نفر؛ این یک فاجعه بزرگ است؛ علت آن چیست؛ چه در ورزش همگانی و چه در ورزش قهرمانی دولت آقای روحانی حوصله برای مردم باقی نگذاشته است و اصلاً فرصتی نگذاشته است که مردم به این بیاندیشند و برخی فراغت داشته باشند تا ورزش کنند؛ عملاً ما ۳ دلار خرج ورزش کنیم ۱۶ دلار طبق آمارهای جهانی در حوزه سلامت برای ما صرفهجویی میشود؛ ورزش و نشاط امکان جهش کشور را فراهم میکند، اما امروز مردم ما درگیر اولیات خود هستند و اینجا حرفهای گل و بلبل از چیزهایی میزنیم؛ آقای همتی از کدام زنان صحبت میکند؟
آقای همتی از جوانان صحبت میکند؟ بعد هم خیلی شیک میگوید این ۵ تا یکی هستند؛ آقای همتی من سری قبل نیز به شما توضیح دادم و لازم نیست و دیگر نمیگویم؛ اگر بنا باشد ما کاندیدای پوششی باشیم جنابعالی کاندیدای روکشی هستید که آمدید ۸ سال فاجعهای که بر ملت آوردند را روکش کنید. بعد هم من با عدد و رقم به شما ثابت میکنم؛ جرأت ندارید که با ما مناظره کنید به آن کسانی که به شما یاد میدهند که این حرفها با بزنید بگویید که دستهای پشت صحنهشان را شما نمیخواهد مشت کسی را باز کنید ما مشتشان را باز خواهیم کرد؛ لذا به اعتقاد بنده ایجاد یک سرانه مناسب و بالا برای ورزش همگانی و توسعه باشگاهداری و فعالیت در عرصه ورزش در کف قاعده هرم اجتماعی ما را از بسیاری از مشکلات مصون میدارد؛ هم برای بانوان و هم برای جوانان و هم برای افراد مسن از آن جهت که ما داریم به سمت افزایش افراد پیر در جامعه میرویم لذا پرداختن به ورزش همگانی برای ما حیاتی است لذا ما هم به ورزش همگانی، هم به ورزش پهلوانی و هم به ورزش قهرمانی میاندیشیم و معتقدیم باید فضایی باز کرد که ما به ازای این کشور از این وضعیت اسفناک نجات پیدا کند.
مجری: هر کشوری سیاست خارجی مشخصی دارد که بر اساس منافع ملی آن استوار بوده و در چارچوب راهبردهای مشخص در محیط بین المللی و منطقهای اقدام میکند؛ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز مبتنی بر رویکردهای اسلامی، ملی و انقلابی است که چارچوب آن در قانون اساسی به خوبی مشخص گردیده است؛ دولتها بر اساس همین مبانی مستحکم از ابتدای انقلاب تاکنون رویکردها، اولویتها و شیوههای اجرایی کردن سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را دنبال کرده اند. در صورت پیروزی در انتخابات مهمترین اولویتهای شما در عرصه سیاست خارجی چه خواهد بود؟
سعید جلیلی: عرصه روابط بین کشورها یک نقاط اشتراک و یک نقاط اختلاف دارد که طبیعی است. نقاط اشتراک تعامل و نقاط اختلاف تقابل ایجاد میکند. این هنر دولت هاست که بتوانند این نقاط اشتراک که فرصتها را ایجاد میکند تبدیل به نقطه تعامل کنند و آن نقاط اختلافی که موجب میشود تقابل ایجاد بشود را مدیریت کنند و از تهدیدات پیشگیری کنند.
در دنیا ۲۰۰ کشور وجود دارد. ما اگر سیاستمان تعامل سازنده و گسترده با جهان باشد؛ یعنی تمام فرصتها را بررسی میکنیم، دنبال میکنیم و بالفعل میکنیم. ما اشکالی که به دولت داریم دقیقا همین است که معطل چند کشور و سه چهار کشور ماند و تمام کارهایش معطل آن شد.
یک روز به بهانه افای تی اف، یک روز به بهانه ترامپ و یک روز به بهانه برجام به هر حال همه اینها دشمنی خود را میکنند و شما باید این هنر را داشته باشید و فرصت را از دست ندهید و با کسانی که تعامل دارید و با کسانی که نقاط اشتراک دارید تعاملات را شکل دهید.
طبیعی است در همسایگی شما این نقاط تعامل بیشتر خواهد بود و در جهان اسلام بیشتر خواهد بود. در منطقه میتواند باشد حتی در آن سر دنیا میتواند باشد.
سئوال ما این است که چه برنامهای برای این وجود دارد؟ اینجا شما اگر ۲۰۰ کشور دنیا هست بگذاری روی میز و بگویی مثلا از کشور الف، ۱۵ درجه فرصت به دست میآورم، از کشور ب، ۱۰ درجه و مجموع این فرصتها را در روابط خارجی و اقتصادی بالفعل کنید؛ نه اینکه کشور معطل شود و بگویند اینها میخواهند حسینیه در کاخ سفید درست کنند، این چیزهای موهوم چیست؟ اصلا نیازی به این ندارید. امروز خود آنها به زمین افتادند. شما ببینید بایدن در سند استراتژی امنیت ملی امریکا که در بهمن ماه منتشر کرد میگوید ایران وارد عرصه جدیدی از بازی شده است که دارد یک صحنه جدید تعریف میکند این را من نگفته ام و بروید بخوانید.
ما امروز فرصتهای بزرگی داریم و امروز میتوانیم در همین بحث تعاملات اقتصادی فرصتهای بسیار گستردهای را که استفاده نکردیم و گفتم فقط همین پاکستان ۶۰ میلیارد دلار واردات دارد و بررسی کنیم که ۱۶ میلیارد دلار آن میتواند از سوی ایران تامین شود. میتوانیم کارهای بزرگ کنیم و حتی در بحث خنثی کردن تحریم و در جنگ اقتصادی باید در موضع آفندی باشیم و با ابزار اقتصادی دشمن را پشیمان کنیم و این میشود، ولی شما نمیتوانید.
بخش جمعبندی نامزدها در مناظره دوم
سعید جلیلی: یکی از سرمایههای که روز به روز آب میرود زمان است؛ شما دیدید که ۸ سال گذشت. در این هشت سال آنچه که در روند کشور بود توقف و کندی بود.
چگونه از این آسیب باید رها شد؟ این بحث مهمی است و نقش رئیس جمهور بسیار بسیار مهم است آنهم وقتی که مسئله را درست بفهمد. وقتی که پاسخ را درست تشخیص بدهد. وقتی که رویکرد او صحیح باشد. در حال حاضر نا در آستانه یک انتخاب هستیم. چگونه میخواهیم عمل کنیم؟
یک رویکرد این است که کشور را همینطور به زور اداره کنیم، برخی دوستان میگویند بله نمیشود و این مواردی که این دوستان میگویند نمیشود. من این را با جمع بندی و بررسی میگویم این هم که میگویم مناظره قصدم بازیهای ژورنالیستی نیست، حاضرم دفاع کنم که کشور را در چهار سال آینده فقط اداره نباید کرد، امروز کشور باید جهش پیدا کند، این یک ضرورت است و ممکن است و میتوانیم.
حاضرم با هر کسی که این موضوع را قبول ندارد بنشینیم و بحث کنیم تا مردم بتوانند انتخاب کنند، اما این فکر میخواد، این زمان را مغتنم شمردن میخواهد نه اینکه تازه بنشینیم و بررسی کنیم. ما باید از روز اول برنامهها را شروع کنیم.
این که شما بگویید که هنوز معطل فلان موضوع باشیم که "افایتیاف" فلان شد یا نشود؛ یک کشور است با این اقتصاد به این بزرگی و ۸۰ میلیون جمعیت را نباید معطل این موضوع کنیم. شما باید بتوانید برنامه داشته باشید. من همین جا عرض کنم بنده از روز اول و جناب آقای رضایی شاهد هستند که در مجمع گفتم که نباید این موضوع را معطل کنیم، خود دوستان آمدند و تقاضا دادند که حداقل بگذارید اعلام نشود، بله. واقعا اعتقاد بنده همین است شما مسئله را درست متوجه نمیشوید، مشکل در این است وقتی مسئله را درست متوجه نمیشوید رویکرد تان درست نیست که حتماً جواب نمیگیرید و نتیجه این مسئله میشود بحث کولبری، شما یک نگاه حداقلی دارید مثلا میگویند برای فلان کولبر دلمان سوخت. بنده به مرزبانان رفتم به مرز باشماق رفتم و با آنها صحبت کردم. یه وقت هست با کولبر اینطور صحبت میکنی و یک وقت هست که میگویی تو میتوانی بشوی یک صادرکننده. حتی این مسئله محقق شد و همان کولبر ظرف دو سال میگفت ما ۵۰۰ ملیون دلار صادرات داشتیم.
بنده میخواهم بگویم با فرصتهای کشور با چه نگاهی میخواهیم کارها را انجام دهیم. بنده رفتم در روستای سعدآباد بوشهر تعاونی نخل کاران. چهار هزار نفر میگویند ما یک دستگاهی را برای بسته بندی خرما وارد کردیم و، اما بانک آمده و به دلیل عدم اقساط به موقعه، این دستگاه را مصادره کرده و بعد آن را فروخته و کسی که این دستگاه را خریده، اما این دستگاه را قطعه قطعه کرده است و اوراق کرده و فروخته است، پس دولت اینجا چه کاره است. همین دولتی که بعد میگوید ۹۰ هزار میلیارد تومان دست ۱۱ نفر است. من عرضم این است که مردم رئیسجمهور انتخاب میکنید و وی باید بتواند اشراف داشته باشد به ظرفیتهای کشور آن هم برای جهش نه برای اداره معمولی.
سید امیر حسین قاضی زاده هاشمی: رئیس جمهور مسئول رویکردهای کشور است و باید بتواند مجموعه ذی نفعان و موثرین را برای تامین منافع ملی و ارتقای سطح زندگی مردم، هم راستا قرار دهد. معتقد هستم ضمن این که باید اقتصادمان درون زا باشد باید به شدت برون گرا هم باشد که اقتصاد مقاومتی اصلاً چنین است.
کارکرد وزارت خارجه میبایست برای ما منافع ملی و اقتصادی را تامین کند باید تغییر پیدا کند و وزیر امور خارجه باید یک تاجر موفق بین المللی باشد، دفاتر وزارت امور خارجه در سراسر دنیا باید محل عقد معاملات سنگین تجاری باشد. رتبه بندی سفارت خانهها هم باید بر اساس میزان معاملاتی باشد که در آنها اتفاق میافتد، باشد
ما هزار و پانصد شرکت دولتی داریم که این شرکتها خانه خلوت جناحهای سیاسی است و هر کسی برنده انتخابات میشود، اهل ستاد خود را در مدیریت این شرکتها دخیل میکند خیلی از اینها هم سازمانهای خصولتی هستند که متاسفانه دیوان محاسبات و سایر نهادهای نظارتی نمیتوانند آنها را کنترل کنند.
ما خود را آماده کرده ایم تا فراخوانی برای دعوت از سایر متخصصین در رشتههای مختلف برای اداره این شرکتها به صورت کاملاً شفاف داشته باشیم و جمعی از اساتید دانشگاه داوری میکنند که این ۷ هزار و ۵۰۰ نفری که میخواهند این هزار و ۵۰۰ شرکت را اداره کنند، توسط اساتید دانشگاه انتخاب شوند.
اما روی صحبت من با جوانان عزیز است آنهایی که منتقد وضع موجود هستند و همچنین منتقد عدم به کارگیری نسل جدید در کشور هستند و احساس میکنند پشت درهای بسته یک طبقه سفت شده باقی مانده اند، جوانانی که از دعوای راست و چپ، اصول گرا و اصلاح طلب خسته هستند و میخواهند کشورشان را آباد، مقتدر و قدرتمند ببینند؛ این گوی و این میدان.
دولت سلام، دولت جوانان و نسل نو است کسانی که سالها است از نامشان نان خورده اند دولت سلام فراتر از حزب و جناح است و همچنین دولت جوانان لر، ترک، تات، عرب فارس، بلوچ، سیستانی، ترکمن، بلوچ، قشقایی، سیستانی، بختیاری، تالشی، مازنی، گیلکی و مسلمان شیعه و اهل سنت است
ما جوانان آمده ایم بگوییم جایگزین هر آن چه بوده است، هستیم ما نسل جایگزینیم تا همه صالحان و متخصصان را به کار بگیریم و از همه جناحها و کسانی که داخل هیچ جناحی نیستند و فرصت طلبان را از پای سفره انقلاب بلند کنیم و سفره انقلاب را بتکانیم. سفره انقلاب متعلق به مردم است ما پشتوانهای به جز شما جوانان نداریم کارتل اقتصادی منابع مالی و حزب و جناحی نیست هر جوان یک ستاد انشالله.
محسن مهرعلیزاده: مردم شریف ایران میدانم خستهاید خسته از وعدهها، خسته از تبعیضها و سختیها میدانم که از فساد و رانت خسته، توهین و تحقیرها خسته شدهاید، ولی این همه خستگی نهال امید را در دلهای زیبا شما خشکانده است. حتما با خودتان میگویید که اینها هم مثل قبلیها هستند میگویید که اینها هم حرفهایی میزنند و وعده میدهند و میروند اگر در وعدههایشان صادق باشند چقدر میگذارند آنها کارهایشان را انجام دهند و خواهند توانستند کارهای خود را انجام دهند. چه فرقی میکند که چه کسی رای بیاورد من از شما میپرسم اگر رای شما اثر نداشت چرا گزینههای ریاست جمهوری را این همه محدود و خاص کردهاید. اگر رای شما اثر نداشت چرا ماه و خورشید و فلک را بسیج کردند تا یک نفر خاص را رئیس جمهور کنند اگر رای شما اثر نداشت چرا انتخابات حداقلی و نتیجه مطمئن را دنبال میکنند و برخلاف شعارها، شعار افزایش مشارکت تمام اهرمهای کاهش مشارکت را به عهده میگیرد اینها همه بخاطر این است که باز از تصمیم و رای هوشمند شما نگرانند. ندیدید که چگونه با آن سخن میگویند، ندیدهاید که به جای ارائه راهکار برای معیشت مردم میگویند تمام اقتصاددانها را به خط میکنیم کاندیدهها را تهدید به ممنوعالخروجی و محاکمه میکنند. بعضاً طوری سخن میگویند که انگار مردم رعیتاند و آنها ارباب، گویی مردم سرباز هستند واینها امیر، گویی مردم متهماند اینها قاضی، امروز حتی همین مناظره هم به محلی برای تنزل جایگاه ریاست جمهوری تبدیل شده است. به جای سوالهای اساسی سیاست خارجی و تأثیرگذار در اقتصاد کشور برای تحریم و آینده اقتصاد کشور و مردم یک سری سوالهای کوچک و تقریباً جزئی از قولهایی که میدهند. مردم عزیز ایران من در پیشگاه خداوند متعال با شما پیمان میبندم با ایجاد سامانههای شفافیت و ثبت و درج کلیه قراردادها و در دسترس قرار دادن آنها و گردش آزاد اطلاعات، توسعه آزادیهای سیاسی از جمله آزادی بیان تقویت مطبوعات و رسانهها، مقابله با انواع فیلترینگ، شرایط نظارت همگانی بر نهادهای مدنی همچون احزاب و مجامع صنفی را فراهم خواهم کرد. با گنجاندن مطالبات و وعدههای انتخاباتیام در قالب لوایح قانونی پیشنهادی به مجلس ارتباط مداوم با اصحاب رسانه و خبرنگاران و ظرفیت رسانهای کشور، تقویت دولت الکترونیک و بهرهجویی از نسل جوان و نخبه و شایستهسالاری و سپردن مسئولیت به آنها بدون در نظر گرفتن جنسیت و قومیت، دین و مذهب به آن عمل خواهم کرد. با مانعزدایی از تولید رونق کسب و کار و درآمد و رفاه را برای مردم عزیز ایران به هدیه خواهم آورد؛ طبق فرمایش مولای متقیان سرور عدالت طلبان، کسب قدرت برای من جز برای جلوگیری از ظلم و استیفای حق مردم نخواهد بود و اگر از فردای ایران بزرگ ترس نداشتم و بر یکپارچگی وطن بیمناک نبودم هرگز به صحنه نمیآمدم.
عبدالناصر همتی: خدمت مردم عزیز چند نکته را من عرض میکنم یکی اینکه دوستان میفرمایند که ما کجا مخالف هستیم. من فکر میکنم عملکرد همه مشخص است من از خودم نمیگویم که دوستان از اصلا نحوه نگاهشان به جامعه و از صحبتهای عزیزان هم معلوم است من دارم میگویم که ما چه حقی داریم برای جامعه اینگونه تصمیم بگیریم اینگونه رفتار بکنیم، چگونه راه بروند، چگونه حرکت بکنند، چگونه زندگی بکنند، بگذارید مردم زندگیشان را بکنند، دوستان میگویند شما جوانان، شما کدام جوانها را میگویید من همان جوانهایی را میگویم که الان ۶۰ درصد گفتند که رای نمیدهیم شما راجع به ۴۰ درصد صحبت میکنید من راجع به ۶۰ درصد دارم صحبت میکنم چرا نمیخواهید اینها را اهمیت بدهید، دوستان میگویند ما همه چیز را تعامل میکنیم در برنامه موسیقیشان برنامه رپ میگذارند و بعد رپ را ممنوع میکنند. الان نوجوانهای ما در واقع رفتهاند کیپاپ یعنی در واقع پاپ کرهای، ما هنوز داریم سطح خودمان را زیرزمینی میکنیم، اینها را که باید جواب بدهد مگر نباید رئیس جمهور این را پیگیری کند، مگر نباید این عزیزان از این دفاع کنند. بگویند نظرشان را به مردم به جوانها بگویند که ما نظرمان این است این را قبول داریم یا نه، چرا باید کلهر، کسمایی، علیزاده، شجریان را همیشه نادیده بگیریم، ولی وقت انتخابات میشود تمام موسیقیهای پاپ و رپ را بگذاریم در برنامههای تبلیغاتیمان با هنرپیشهها، با خوانندهها بشینیم عکس بگیریم خب یا اینها را تأیید بکنید خیال مردم را راحت بکنید یا واقعا ما داریم میگوییم همین است من قرار است راجع به اقتصاد صحبت کنم، همهچیز را از زاویه اقتصاد حل خواهم کرد. ببنید اقتصاد نیاز به اصلاح دارد، اصلاح اقتصاد از تعارض منافع رد میشود ما تا نتوانیم تعارض منافع گروههای رانتخوار و ذینفع را حل بکنیم در کشور اقتصاد سامان نمیگیرد.
چندین بار رهبر معظم انقلاب، فرمودند بروید بودجه را اصلاح بکنیدف ببینید الان ۵۰ درصد جیدیپی مالیات نمیدهد چرا مالیات نمیدهم همینها هستند در اقتصاد دلالی میکنند در خارج کاسبی تحریم میکنند در هنر و اجتماع دارند هیولا میسازند پولهای کثیف رد و بدل میکنند من میگویم باید رئیس جمهور شروع به شفافسازی کند جلوی فسادها را بگیرد. دوستان میگویند که ما کی گفتیم میخواهیم حسینیه بکنیم کاخ سفید را مگر شما سوار ترک این آقایان نشده بودید و بر سرشان بوسه زدید. جناب آقای رئیسی شما میفرمایید شما در حد کارمندهای آن کسانی هستید که از شما شکایت کرده، یعنی شما همینجا نشستید و ما که شورای نگهبان تأیید کرده در سطح خودتان به عنوان نامزد هستید توهین میکنید، مردم چه درک میکنند وقتی که جلوی مردم به ما میگویید در حد کارمند مگر ما کمتر از شما خدمت کردیم در این کشور، ۴۰ سال است من در مسئولیتهای مهم خدمت کردهام آقای مهرعلیزاده خدمت کرده است مگر ما چه کار کردهایم که شما فکر میکنید ما در حد کارمند شما هستیم من خواهش میکنم مردم عزیز ما میخواهیم این روش را عوض بکنیم، خواهش میکنم بیایید به صحنه، من قبلاً هم گفتم هریک نفر باید با ده نفر زنگ بزند و پیگیری کند، همه باید بیایند به صحنه باید بیایند رای بدهند و اجازه ندهیم این روش و این شیوه که دوستان دارند مطرح میکنند هی متلک میگویند هی طعنه میزنند خواهشم این است که این مسائل را در جامعه جدی بگیرید من مطمئنم مردم عزیز سرنوشت خودشان را این فرصت را از دست نخواهند داد نباید بگذاریم قطار توسعه رد بشود باید سریع به قطار توسعه انشالله برسیم.