بحران‌های بشردوستانه و حقوق بشری پیش روی جهان در 2023

خبرگزاری میزان – شناسایی روندهای منجر به بحران‌های بشردوستانه می‌تواند فرصت کافی را برای طراحی و اجرای راه‌های مقابله با آنان در اختیار گذاشته و از تبدیل شدن آن‌ها به فجایع انسانی به دلیل غافلگیری جلوگیری کند.

در حال حاضر روندهایی در جهان وجود دارند که پتانسیل تبدیل شدن به بحران‌های بشردوستانه و حقوق بشری جهانی در سال 2023 را دارند؛ این روندها می‌توانند مرزهای جغرافیایی را درنوردند و حتی به همپوشانی برسند.

به گزارش « thenewhumanitarian»، مهم ترین روندهایی که می‌توانند در سال 2023 به بروز بحران‌های بشردوستانه و حقوق بشری منجر شوند، به صورت خلاصه عبارتند از: تاثیر قدرت‌ها و سیاست‌های استعماری، افزایش بدهی عمومی، افزایش خشونت علیه زنان و رکورد گرسنگی.

روندهای حساس فراموش شده ای که می‌توانند جهان را در سال 2023 با بحران‌های بشردوستانه و حقوق بشری مواجه کنند، به شرح زیر هستند:

بدهی عمومی و خشکسالی

کشورهای جهان و عمدتا فقیرترین آن‌ها، در حالی با خشکسالی مواجه شده اند که بدهی‌هایشان در طول دوران شیوع کرونا افزایش یافته و سبب شده فرصت‌های اخذ وام برای مقابله با خشکسالی و گرسنگی متعاقب آن را از دست بدهند.

بدهی‌های کشورهای مذکور متاثر از شیوع کرونا، آشفتگی‌های ژئوپلتیکی و تغییرات اقلیمی به سطح بی سابقه ای رسیده اند.

از هائیتی تا سومالی و پاکستان گرفتار چرخه فاجعه بار بدهی و خشکسالی هستند و سازمان ملل درباره ضرورت کمک به ده‌ها کشور که خانه نیمی از فقیرترین مردم جهان هستند، هشدار داده است.

میراث‌های دوره استعمار و امپریالیسم مدرن

جهان در سال 2023 به شکلی قابل توجه با پیامدهای بشردوستانه میراث دوره استعمارگری و امپریالیسم مدرن مواجه می‌شود.

میراث‌های دوره استعمار اعم از بدهی‌های غیرقابل پرداخت کشورهای مستعمره، همچنان به ایجاد بحران در سراسر جهان ادامه می‌دهند؛ همزمان مداخلات کشورهای غربی شوک‌های جدیدی را به جهان وارد می‌کند.

مهم ترین شکل استعمار مدرن، استعمار اقلیمی است که توسط کشورهای صنعتی اعمال می‌شود؛ به این معنا که کشورهای مذکور از پرداخت هزینه مربوط به صورتحساب بحران اقلیمی به کشورهای دیگر و فاقد نقش در آن خودداری می‌کنند.

نتیجه روند میراث دوره استعمار و استعمار جدید، نژادپرستی، گرسنگی، آوارگی، خشونت، بلایای طبیعی و بیماری‌های همه گیر است؛ این روند اکنون در ریشه‌های بحران‌ها از یمن تا لیبی، از افغانستان تا میانمار قابل مشاهده است و در سال 2023 به نبردهای دیپلماتیک نو استعماری در آفریقا دامن می‌زند.

خلأهای امنیتی

به اوج رسیدن بحران‌های درهم تنیده مشروعیت  و اعتماد به سازمان‌های بین المللی منجر به بروز خلأهای امنیتی مهم در مناطق کلیدی درگیری در جهان خواهد شد.

در حال حاضر بحران‌های بشردوستانه از جمهوری دموکراتیک کنگو تا مالی تا جمهوری آفریقای مرکزی، در روند وخامت قرار گرفته اند، زیرا جمعیت میزبان اعتماد خود را به ماموریت‌های حافظ صلح سازمان ملل و دیگر نیروهای حافظ صلح به دلیل رسوایی‌های متعدد جنسی، قاچاق، بهداشتی، ... از دست داده اند و همین امر راه را برای احیای شورشیان و استقرار مزدوران و در نتیجه ایجاد خلأهای امنیتی هموار کرده است.

کشورهای مذکور در حال حاضر با بزرگ ترین بحران‌های جابجایی جمعیت و آوارگی مواجه شده اند که خشم و ناامیدی گسترده را در پی داشته است.

مهاجرت بدون مدیریت

شمار مهاجران در سراسر جهان در حالی در سال‌های اخیر افزایش یافت که حمایت‌ها از مهاجران به شکل روزافزون در مسیر کاهشی قرار گرفته اند.

بحران اقلیمی و افزایش هزینه‌های زندگی در پی شیوع کرونا و بحران اوکراین، میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را برای فرار از درگیری، بلایا، فقر و گرسنگی به مهاجرت سوق داد.

همزمان تمایل به ویژه در کشورهای اروپایی برای از بین بردن حمایت‌های موجود از مهاجران و پناهجویان و نقض حقوق آنان به بهانه مبارزه با مهاجرت غیرقانونی آغاز شد.

رکود اقتصادی محتمل آتی جهانی نیاز به جابه‌جایی مردم در سال 2023 را در میانه رشد سیاست‌های بیگانه هراسانه از اتحادیه اروپا تا آمریکا افزایش می‌دهد.

در سال 2022 تعداد آوارگان اجباری در سراسر جهان برای نخستین بار از 100 میلیون نفر فراتر رفت و به بیش از دو برابر میزان 10 سال پیش رسید؛ دلیل این افزایش ترکیبی از بحران‌ها در سراسر جهان از گرسنگی تا ناامنی بود.

در حالی که پیش بینی می‌شود این روند در سال 2023 با شتاب بالاتری ادامه یابد، اراده سیاسی برای مدیریت جنبش جهانی مهاجرت با التزام به حفظ حقوق بشر وجود ندارد؛ زیرا در اروپا راست افراطی با مواضع ضد مهاجرتی در میانه دوران رکود اقتصادی تجدید حیات سیاسی کرده و آمریکا با حفظ قوانین کرونایی سیاست‌های خشونت بار مهاجرتی خود را توجیه می‌کند.

بحران هزینه‌های زندگی

بحران جهانی هزینه‌های زندگی در پی بروز بحران اوکراین وارد مرحله خطرناکی شد که سطح گرسنگی در جهان را با جهش شتاب زده ای مواجه کرد.

در عین حال، افزایش قیمت مواد غذایی و سوخت، سازمان‌های امدادی را برای کمک رسانی با چالش‌های جدی مواجه کرده و شکاف عمیق میان کمک‌های مالی و نیازها، کاهش جیره غذایی در کشورهای گرفتار بحران مانند یمن را در پی داشته است.

از یمن تا اتیوپی، از میانمار تا افغانستان و از پاکستان تا سومالی، بحران‌ها و رنج ده‌ها میلیون نفر بیشتر به پس‌زمینه سوق داده می‌شوند؛ این در حالی است که سازمان ملل خواستار ارائه کمک 51.5 میلیارد دلاری به کشورهای آسیب پذیر در سال 2023 شد.

• بیشتر بخوانید:
• کارنامه جنایت‌های ائتلاف سعودی در یمن در سال ۲۰۲۲
• مواجهه کودکان افغانستانی با بزرگترین بحران بشردوستانه جهان

نبردهای ژئوپلتیکی میان مدعیان قدرت

رقابت مدعیان قدرت و نبردهای ژئوپلیتیکی ناشی از آن، زندگی میلیون‌ها نفر را در جهان با مشکلات جدی مواجه کرده است.

یادآوری سیاه تاثیرات مخرب رقابت‌ها و درگیری‌های مدعیان قدرت و بحران‌های انسانی ناشی از آن در این مورد ضروری است.

افزایش تنش‌ها بین آمریکا و چین یا آمریکا و روسیه می‌تواند به رویارویی احتمالی منجر شود که به نوبه خود بحران‌های درهم تنیده بشردوستانه و حقوق بشری جهانی را در سال 2023 و پس از آن شکل خواهد داد.

گرسنگی

پیش بینی می‌شود که بخش زیادی از جمعیت جهان در سال 2023 دوباره گرسنه خواهند شد و بخش‌هایی از آن حتی گرسنه تر خواهند بود؛ این بدان معناست که سیستم بشردوستانه تحت فشاری بی سابقه قرار گرفته است.

برای پوشش نیازهای 230 میلیون گرسنه در 69 کشور، باید مبلغ 51.5 میلیارد تهیه شود و جالب آن که پیدا کردن این پول از تهیه غذا آسان تر است؛ زیرا جهان در سال 2023 فراتر از رکود اقتصادی با کمبود مواد غذایی مواجه خواهد شد.

مثل همیشه کشورهای فقیرتر که همچنان گرفتار پیامدهای شیوع کرونا و شوک‌های اقلیمی موجود و در راه، هستند، بیشترین آسیب را از گرسنگی خواهند دید.

در شاخ آفریقا، بیش از 36 میلیون نفر پس از پنج فصل بارانی ناموفق، گرسنه هستند؛ بحرانی که تا سال 2023 ادامه خواهد داشت.

در غرب و مرکز آفریقا، تعداد گرسنگان ممکن است تا ماه ژوئن 2023 به رکورد 48 میلیون نفر برسد که ناشی از تغییرات اقلیمی، درگیری‌ها و نیز تاثیر موج‌دار تورم قیمت مواد غذایی است.

 در مجموع، سازمان ملل تخمین می‌زند که از هر 23 نفر، یک نفر در سال جدید میلادی به کمک نیاز دارد که این افزایش 25 درصدی نسبت به آغاز سال 2022 را نشان می‌دهد.

بحران در سلامت جهانی

شیوع کرونا هنوز تمام نشده است؛ در عین حال اقدامات بهداشتی برای مقابله با ویروس‌ها و بیماری‌های مختلف از جمله سل، ایدز و مالاریا در پی شیوع کرونا کاهش یافتند.

جهان در سال‌های 2019 تا 2023 بیشترین توجه و تمرکز خود را بر ساخت واکسن کرونا گذاشت و همین امر زنجیره تامین واکسن‌های دیگر را دچار اختلال کرد.

فقط در سال 2021، 25 میلیون کودک یک یا چند دوز از واکسن ضد دیفتری، کزاز، و سیاه سرفه (سیاه سرفه) را دریافت نکردند؛ نرخ ایمن سازی HPV و سرخک نیز کاهش یافته است؛ شیوع سرخک در حال حاضر در سرتاسر جهان، به ویژه در کشورهای کم درآمد تا دارای درآمد متوسط افزایش یافته و سیستم‌های بهداشتی را تحت فشار قرار داده است؛ دستکم 744 مورد مرگ و میر ناشی از سرخک از آوریل در زیمبابوه گزارش شده است و موارد ابتلا در مناطقی مانند هند و گامبیا نیز در حال افزایش است؛ مشکل فقط سرخک و آن هم محدود به چند کشور نیست.

سلامت جسمی و روانی در جهان در پی شیوع کرونا با وضعیت بحرانی مواجه شده است؛ شدت بحران در سلامت جسمی به حدی است که رشد بی سابقه اضطراب و افسردگی چندان جدی گرفته نمی‌شود.

خشونت علیه زنان

اپیدمی خشونت علیه زنان در پی شیوع کرونا گسترش یافته و مرگبار شد.

همه گیری خشونت علیه زنان در میانه دیگر بحران‌ها در برخی مناطق رشد بیش از 50 درصدی داشت که سبب بروز هشدارهایی جدی از سوی سازمان ملل و دیگر نهادهای حقوق بشری شد.

انتهای پیام/