نباید مانند دوران گذشته اجازه بازرسی‌های نامحدود و هدفمند صادر شود

- گروه سیاسی: پس از نهائی شدن جمع بندی مذاکرات هسته ای میان ایران و کشورهای 1+5 و همچنین صدور قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل برای خروج کشورمان از ذیل فصل هفتم، اخباری مبنی بر عقد تفاهم محرمانه ای میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی منتشر شد.

بنابر اظهارات مقامات رسمی هر دو طرف (از جمله دبیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی)، این تفاهم محرمانه شامل یک نقشه راه برای ادامه همکاری های فنی میان ایران و آژانس است.

البته "علی اکبر صالحی"، رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در این باره گفته است: اصل چیزی که امضا کردیم محرمانه نیست، اما ما فقط در بحث پادمانی عنوان کردیم زمانی که بازرسان آژانس به ایران می آیند در برخی امور با یک قراردادهایی شیوه بازرسی و چگونگی انجام بازرسی در موارد خاص را ببندیم و با آنها تفاهم کنیم.

وی تاکید کرد: این موارد یک مواردی بین کشور ما و آژانس خواهد بود یعنی به طور مثال فرض کنید که نحوه بازرسی از راکتور اراک بین ایران و آژانس بحث و ترتیبات لازم آن مشخص می شود و براساس آن کارش را انجام خواهد داد.

به طور کلی اما نحوه همکاری های ایران با آژانس در چارچوب توافق هسته ای و همچنین نقش این نهاد در راستی آزمایی اقدامات ایران، موضوعی است که این روز ها مورد توجه تحلیل گران و صاحب نظران تحولات سیاسی است.

در این زمینه، "مهدی فضائلی"، کارشناس امور سیاسی، در گفتگو با، گفت: اساسا آژانس بین المللی انرژی اتمی، هم به لحاظ ساختاری و هم به لحاظ تجربه عملی که ما در طول سالیان همکاری خود با این نهاد به دست آورده ایم نشان داده است که سازمان قابل اعتمادی نیست.

آژانس استقلال ساختاری ندارد

وی افزود: از لحاظ ساختاری، آژانس و کارشناسان آن به طور کامل تحت نفوذ قدرت هایی هستند که از این نهاد حمایت مالی کرده و آن را اداره می کنند.

این کارشناس سیاسی اظهار کرد: از آنجا که آمریکایی ها چیزی نزدیک به 25 درصد از هزینه های آژانس را تامین می کنند، برای خود این صلاحیت را قائل هستند که تمامی آنچه مد نظر آن هاست از طریق این نهاد تحت نفوذ آن ها اجرایی شود.

فضائلی تاکید کرد: نکته جالب این است که اگر به ادبیات مقامات اخیر آمریکا در چند دور اخیر گفتگوها، دقت کنیم متوجه می شویم، از بازرسان آژانس به عنوان "بازرسان ما" یاد می کنند!

وی تصریح کرد: این نشانه ای است که آمریکایی ها به نوعی آژانس بین المللی انرژی اتمی را از خودشان می دانند در حالی که در ظاهر، این نهاد، یک نهاد بین المللی است و باید حافظ منافع تمامی کشورهای جهان به شکل بی طرف باشد.

این کارشناس سیاسی افزود: البته اقدامات نمایشی برای اقناع افکار عمومی صورت می گیرد که نشان دهند، آژانس یک مجموعه منفک از دولت های غربی و در راس آنها آمریکاست، اما اینگونه اقدامات صرفا یک شوی سیاسی است و ارزش واقعی ندارد.

هر اطلاعاتی که به آژانس ارائه شود به دست سرویس‌های اطلاعاتی غرب می‌رسد

فضائلی اظهار کرد: از سوی دیگر و با نگاهی به عملکرد آژانس طی سالیان گذشته، برای ما بارها ثابت شده است که اطلاعات محرمانه ای که از سوی کشورمان به این نهاد ارائه شده، سر از رسانه ها و مراکز تحلیلی در آمریکا درآورده است!

وی تاکید کرد: این مسئله غیر قانونی، به حدی آشکار و عیان بود که از سوی کشورمان به صورت رسمی نسبت به آژانس اعتراض شد، حتی در همین چند روز اخیر نیز مجددا از سوی نماینده ایران در آژانس، نسبت به درز اطلاعات محرمانه به خارج از آژانس به صراحت هشدار داده شد.

این کارشناس سیاسی تصریح کرد: این وضعیت موجود در آژانس واقعیت تلخی است و همانطور که مسئولان ذی ربط در کشورمان تاکنون به این مسئله توجه کرده اند بعد از این نیز باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

فضائلی افزود: مسئولان کشورمان باید به این واقعیت توجه داشته باشند که هر گونه اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار بگیرد، مسلما این اطلاعات به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در اختیار سرویس های اطلاعاتی قدرت های غربی قرار خواهد گرفت و بر مبنای چنین نگاهی باید هرگونه همکاری که مدنظر مسئولان است با آژانس صورت بگیرد.

احتمال توافق محرمانه میان ایران و آژانس برای بازرسی‌ها زیاد است

وی با اشاره به احتمال حصول نوعی تفاهم میان ایران و آژانس بر سر بازرسی های محدود از سایت های هسته ای گفت: این امکان وجود دارد که توافقی میان دو طرف صورت بگیرد که بر مبنای آن، بازدید های صوری از اماکن هسته ای ایران صورت بگیرد.

این کارشناس سیاسی افزود: برمبنای این تفاهم احتمالی، از یک سو آژانس بازرسی مورد نظر خود را انجام داده است و از سوی دیگر نیز نگرانی های ایران لحاظ می شود.

فضائلی اظهار کرد: البته این نکته باید مورد توجه قرار بگیرد که دسترسی ها و بازرسی های بدون محدودیت و با اهداف خاصی که از سوی آژانس در دوره های گذشته با مجوز کشورمان انجام شد نباید تکرار شود.

وی تاکید کرد: اما از آن نظر که بالاخره طرف مقابل هم بتواند بگوید به خواسته های خود دست یافته، احتمال انجام بازرسی های محدود و معین وجود دارد و مسئله دور از انتظاری نیست.

این کارشناس سیاسی افزود: حتی طی روزهای گذشته اخباری مبنی بر این منتشر شد که آژانس موافقت کرده است، ایران توسط کارشناسان خود ایران از اماکن حساس نمونه برداری کرده و حتی نمونه ها را نیز در اختیار یک کشور ثالث مورد تفاهم قرار بدهد.

فضائلی در پایان خاطرنشان کرد: به طور کلی و با توجه به ایرادات ساختاری و همچنین تجربیات تلخی که در گذشته با آژانس داشته ایم، نباید به این نهاد هیچ گونه اعتمادی داشت و باید نسبت به در اختیار قرار دادن اطلاعات محرمانه به آژانس بسیار محتاط بود.

انتهای پیام/